Według najprostszego określenia, dobra wiara oznacza stan psychiczny określonej osoby polegający na błędnym, ale usprawiedliwionym w danych okolicznościach mniemaniu o istnieniu jakiegoś prawa podmiotowego lub stosunku prawnego. Samo ustalenie dobrej wiary jest kwestią faktu, a nie oceny zachowania podmiotu, jednak stwierdzenie działania w złej wierze wiąże się - co do zasady - z krytyczną oceną zachowania podmiotu.
Zobacz: Czym jest spółka cywilna?
Ustawa posługuje się przy ustalaniu dobrej czy złej wiary domniemaniem prawnym w postaci domniemania dobrej wiary. Wynika to z art. 7 kodeksu cywilnego zgodnie z którym - jeżeli ustawa uzależnia skutki prawne od dobrej lub złej wiary, domniemywa się istnienie dobrej wiary.
Zgodnie z art. 234 k.p.c.: "Domniemania ustanowione przez prawo (domniemania prawne) wiążą sąd; mogą być jednak obalone, ilekroć ustawa tego nie wyłącza". Domniemanie dobrej wiary może być jednak obalone. Obalenie domniemania nastąpi tylko w przypadku udowodnienia przeciwieństwa, tj. istnienia złej wiary. Nie wystarczy dowód przeciwny, tj wykazanie, że dobra wiara może budzić wątpliwości czy też, że nie została udowodniona przez osobę powołującą się na dobrą wiarę.
Obalenie domniemania dobrej wiary wymaga więc ujawnienie takich okoliczności, które u przeciętnego człowieka powinny wzbudzić poważne wątpliwości, że nie przysługuje mu prawo do korzystania z rzeczy w dotychczasowym zakresie.
Domniemanie dobrej wiary nakazuje przy tym organowi stosującemu prawo uznanie tego faktu za udowodniony, do czasu wykazania przez podmiot, który z przypisania innemu złej wiary wywodzi skutki prawne, że posiadanie nie miało cech zezwalających na przyjęcie, że działał w dobrej wierze.
Dodać również należy, że regulacja zawarta w art. 7 k.c. odnosi się także do "dobrej wiary" zawartej w innych ustawach regulujących stosunki cywilnoprawne. Przykładowo można tu wskazać na art. 71 ustawy prawo własności przemysłowej, zgodnie z którym korzystający w dobrej wierze z wynalazku na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej, w chwili stanowiącej o pierwszeństwie do uzyskania patentu, może z niego nadal bezpłatnie korzystać w swoim przedsiębiorstwie w zakresie, w jakim korzystał dotychczas.