Na dzisiejszym (19 grudnia) posiedzeniu rząd przyjął przygotowany przez Ministerstwo Sprawiedliwości pod nadzorem wiceministra Patryka Jakiego projekt całościowej reformy systemu naboru i szkolenia kadr Służby Więziennej. Dzięki zmianom Służba Więzienna stanie się nowoczesną, prężną i szanowaną formacją, która stoi na straży praworządności w Polsce i bezpieczeństwa obywateli.
Służba Więzienna, w przeciwieństwie do Policji, Sił Zbrojnych RP czy Państwowej Straży Pożarnej, nie posiada obecnie własnego zaplecza akademickiego. Dlatego filarem proponowanych zmian jest utworzenie wyższej szkoły kształcącej przyszłą kadrę oficerską i dowódczą formacji.
Uczelnia Służby Więziennej
Pełnienie odpowiedzialnych funkcji w więziennictwie wymaga specjalistycznej wiedzy. Z uwagi na konieczność wielokierunkowego kształcenia, uwzględniającego aspekt przygotowania do służby w formacji mundurowej, trudno zdobyć odpowiednie umiejętności na „cywilnych” uczelniach. Z kolei przeprowadzane obecnie w Służbie Więziennej szkolenia zawodowe na stopnie oficerskie, podoficerskie i chorążych odbywają się bez istotnego udziału ekspertów zewnętrznych. Powołanie nowej uczelni będzie więc przełomem w kształtowaniu profesjonalnej kadry funkcjonariuszy i pracowników Służby Więziennej.
Placówka w harmonijny sposób połączy kształcenie praktyczne, oparte na doświadczeniu funkcjonariuszy, z fachową wiedzą najwybitniejszych specjalistów w takich dziedzinach jak resocjalizacja, bezpieczeństwo i kryminologia. Pozwoli to na stały dopływ wiedzy i doświadczeń, w tym międzynarodowych, ze strony świata nauki a zarazem na promowanie dobrych praktyk realizowanych w Służbie Więziennej
Na uczelni możliwe będą początkowo trzyletnie studia I stopnia, a także podyplomowe – dla absolwentów innych szkół wyższych. Potem mają zostać uruchomione również studia II stopnia.
Służba kandydacka
Studenci już wraz z rozpoczęciem nauki przystąpią do Służby Więziennej. Będzie to nowa forma pełnienia służby – służba kandydacka. W jej ramach słuchacze będą jednocześnie wykonywać powierzone im obowiązki w zakładach karnych, czy aresztach.
Egzaminy oficerskie
Reforma wprowadza przejrzyste i racjonalne zasady awansu kadry oficerskiej. Do mianowania na stopień oficera konieczne będzie ukończenie studiów wyższych lub podyplomowych na uczelni Służby Więziennej, a także zdanie odrębnego i niezależnego od studiów egzaminu oficerskiego, określonego przez Dyrektora Generalnego Służby Więziennej. Dopiero zdany egzamin oficerski będzie warunkiem objęcia stanowiska oficerskiego.
Przystąpienie do egzaminu na pierwszy stopień oficerski możliwe będzie także po ukończeniu odpowiedniego szkolenia zawodowego, przeprowadzanego przez Służbę Więzienną.
Szkolenia dla pracowników
Obecnie jedynie funkcjonariusze Służby Więziennej podlegają należytym szkoleniom. Po zmianach doskonalenie zawodowe w zadowalającym zakresie obejmie również pracowników cywilnych, którzy często realizują obowiązki zbliżone do wykonywanych przez funkcjonariuszy. Dlatego powinni być szkoleni na podobnym poziomie i odpowiednio często.
Centralny nabór do służby
Dziś system naboru do służby nie pozwala na w pełni skuteczne koordynowanie polityki kadrowej w skali całego kraju. Przyjmowaniem funkcjonariuszy zajmują się szefowie poszczególnych jednostek penitencjarnych. Nowa regulacja wprowadza regułę, że nabór prowadzić będą Dyrektor Generalny i dyrektorzy okręgowi Służby Więziennej. Ogłoszenia o naborze będą publikowane według jednolitej zasady. Powstanie ranking kandydatów, który pozwoli im na wybór jednostki pełnienia służby. Utworzone zostaną również listy wakatów w poszczególnych obszarach i okręgach Służby Więziennej.
Europejskie standardy
Zmiany, przewidziane w projekcie nowelizacji ustawy o Służbie Więziennej, są odpowiedzią na współczesne wyzwania i nawiązują do doświadczeń europejskich. Na przykład w Norwegii działa Akademia Kształcenia Służb Penitencjarnych, a we Francji – Krajowa Szkoła Administracji Penitencjarnej.
Projekt trafi teraz do Sejmu. To kolejny element gruntownej reformy więziennictwa przygotowany przez odpowiedzialnego za nadzór nad tą służbą Sekretarza Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Patryka Jakiego. Na całościową reformę składają się m.in. takie działania, jak program pracy dla więźniów, rozbudowa systemu dozoru elektronicznego, wyposażenie Służby Więziennej w nowoczesny sprzęt i uzbrojenie oraz utworzenie Instytutu Kryminologii i Penitencjarystyki, który rozpocznie działanie w styczniu 2018 roku.