Organizacja samorządu terytorialnego

Katarzyna Wilimborek
rozwiń więcej
Samorząd terytorialny to forma lokalnego życia publicznego, ważny element społeczeństwa obywatelskiego.
Samorząd terytorialny to forma lokalnego życia publicznego, ważny element społeczeństwa obywatelskiego. Jego ideą jest decentralizacja władzy państwowej i działanie bliżej obywatela, dzięki czemu łatwiej jest realizować specyficzne interesy społeczeństwa lokalnego. Zadaniem samorządu terytorialnego jest zaspokajanie zbiorowych potrzeb lokalnej społeczności.

W Polsce samorządy zostały zorganizowane, zgodnie z podziałem terytorialnym państwa, trójszczeblowo i składają się z

  • gmin
  • powiatów
  • województw

Organy gminy

Podstawową jednostką organizacyjną jest gmina. Jej mieszkańcy podejmują decyzje za pośrednictwem organów gminy lub w głosowaniu powszechnym(referendum).

Organem stanowiącym i kontrolnym gminy jest wybierana co 4 lata rada gminy.  W jej skład wchodzą radni, których liczba zależy od ilości mieszkańców w gminie (od 15 do 25 radnych).

Organem wykonawczym gminy jest wójt. W gminie, w której siedziba władz znajduje się w mieście położonym na terytorium tej gminy, organem wykonawczym jest burmistrz, a w miastach powyżej 100.000 mieszkańców - prezydent miasta.

Organy powiatu

Powiaty tworzy kilka sąsiadujących ze sobą gmin. Władzę uchwałodawczą sprawuje tutaj rada powiatu, wybierana przez ogół mieszkańców. Liczba radnych waha się od 15 do 25, w zależności od ilości mieszkańców zamieszkujących powiat. Starosta(powoływany przez radę powiatu) wraz z urzędem powiatowym(starostwem) jest organem wykonawczym.

Organy województwa

Największymi jednostkami samorządu terytorialnego są województwa. Organy samorządowe województwa tworzą : sejmik wojewódzki- władza uchwałodawcza oraz marszałek województwa wraz z urzędem marszałkowskim-władza wykonawcza. Sejmik wybierany jest przez wszystkich uprawnionych do głosowania mieszkańców. To on powołuje marszałka. Kadencja sejmiku trwa 4 lata, a w jego skłąd wchodzi 30 radnych w województwach liczących do 2 mln mieszkańców oraz po 3 radnych na każde kolejne rozpoczęte 500 tyś mieszkańców.

W województwach obok administracji samorządowej funkcjonuje również administracja rządowa, której reprezentantem jest wojewoda.

Konstytucja RP wskazuje tryb wyboru organów stanowiących. Rada gminy, rada powiatu oraz sejmik wojewódzki wybierane są w drodze wyborów powszechnych, równych, bezpośrednich i tajnych. Szczegółowe zasady zawiera Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików wojewódzkich.

Prawo
Będą zmiany w przyznawaniu obywatelom Ukrainy świadczeń 800 plus i 300 plus
30 kwi 2024

Przyjęta przez rząd nowelizacja ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy przedłuża ochronę tymczasową dla Ukraińców uciekających przed wojną do 30 września 2025 r. Co się zmieni w zakresie świadczeń rodzinnych?

Religia i etyka w grupach międzyklasowych. W szkołach i przedszkolach szykują się zmiany. Znamy propozycje MEN
30 kwi 2024

Religia i etyka w grupach międzyklasowych. W szkołach i przedszkolach szykują się zmiany. Znamy propozycje MEN. 30 kwietnia 2024 r. rozpoczynają się konsultacje publiczne i uzgodnienia międzyresortowe, które potrwają do 29 maja 2024 r.

Koszt bonu energetycznego wyniesie 20 zł? To prawie 6,7% wartości bonu w jego najbardziej popularnej wersji
30 kwi 2024

Samorządy chcą 20 zł za rozpatrzenie ….. 1 wniosku o bon energetyczny. Podstawowa wartość bonu to 300 zł.

Zakaz użytkowania "kopciuchów" od 1 maja 2024
30 kwi 2024

Zgodnie z uchwałą antysmogową w województwie małopolskim, od 1 maja 2024 roku, zabronione będzie użytkowanie kotłów poniżej 3 klasy do ogrzewania budynków. Ograniczenia dotyczą również właścicieli kominków na drewno – muszą one spełniać wymogi ekoprojektu lub posiadać sprawność cieplną na poziomie co najmniej 80 proc.

880 zł dofinansowania na dziecko na zajęcia z neurologopedą. Sprawdź, dla kogo w 2024 r. i jak uzyskać.
01 maja 2024

880 zł dofinansowania na dziecko na zajęcia z neurologopedą. Na taką pomoc mogą liczyć w 2024 r. mieszkańcy Sopotu po zaangażowaniu „wkładu własnego” w wysokości 1320 zł.

To pewne - W 2024 r. bez dodatkowej i z nędzną waloryzacją w 2025 r. GUS podał dane o inflacji
30 kwi 2024

To pewne - bez dodatkowej waloryzacji w 2024 r. i z nędzną waloryzacją w 2025 r.

Darmowe parkowanie w długi weekend majowy. Warszawa da odpocząć kierowcom
30 kwi 2024

Darmowe parkowanie w Warszawie. W tym roku długi weekend majowy ułożył się tak, że przez pięć dni, od środy do godz. 8.00 w poniedziałek, kierowcy parkujący w strefie płatnego parkowania nie muszą płacić za postój.

To była jedna z najgłośniejszych afer III RP. Sprawa Amber Gold wraca na wokandę
30 kwi 2024

Sprawa Amber Gold, jednej z najgłośniejszych afer III RP, wraca na wokandę - informuje "Dziennik Gazeta Prawna". Sąd Apelacyjny w Warszawie ma rozstrzygnąć, czy państwo zapłaci odszkodowania poszkodowanym.

Ceny gazu ziemnego wzrosną o 45 proc. w lipcu? Posłowie PiS chcą nowej ustawy
29 kwi 2024

Politycy partii Prawo i Sprawiedliwość wystąpili z inicjatywą przyjęcia przez Sejm ustawy, która miałaby na celu zamrożenie cen gazu ziemnego. W obliczu zbliżających się podwyżek, posłowie chcą chronić interesy polskich rodzin.

Od 300 do 1200 zł – tyle będzie wynosił bon energetyczny. A próg dochodowy? Od 1700 do 2500 zł. Decyzje zapadną 7 maja.
29 kwi 2024

Stały Komitet Rady Ministrów w poniedziałek przyjął nie tylko rewizję KPO i Plan Finansowy Państwa na lata 2024–2027, ale także projekt ustawy o bonie energetycznym – podał na platformie X szef Stałego Komitetu RM Maciej Berek. Projektem w sprawie bonu rząd zajmie się 7 maja.

pokaż więcej
Proszę czekać...