W środę, 4 czerwca 2025 r. w wykazie prac legislacyjnych rządu pojawił się projekt nowelizacji ustawy - Kodeks wykroczeń oraz ustawy - Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia. Projekt ten zakłada m.in. zaostrzenie górnej granicy kar grzywny za naruszenie zasad bezpieczeństwa przeciwpożarowego.
- Zaostrzenie górnej granicy kar grzywny do 30 tys. zł
- Wyeliminowanie kary nagany
- Wyższe mandaty w sprawach o wykroczenia
- Kto jest odpowiedzialny za projekt?
W ocenie projektodawców, projekt ten przyczynić się ma do zminimalizowania zagrożeń pożarowych. Wskazano, że zaproponowane w projekcie zmiany mają wzmocnić Aby wzmocnić funkcję prewencyjną i sprawiedliwościową prawa karnego sensu largo zaproponowano zmiany, które mają pozwolić na skuteczniejszą walkę z niebezpiecznymi zachowaniami.
Zaostrzenie górnej granicy kar grzywny do 30 tys. zł
Projekt zakłada zaostrzenie górnej granicy kar grzywny za wykroczenia z art. 82 § 1-3, 4 i 5 k.w. z obecnych 5 000 zł do 30 000 zł. Chodzi o naruszenie zasad bezpieczeństwa przeciwpożarowego, w tym:
- używanie ognia i materiałów łatwopalnych w sposób niebezpieczny lub niedozwolony (np. palenie tytoniu, prace spawalnicze bez zabezpieczenia),
- nieprawidłową eksploatację instalacji i urządzeń mogących wywołać pożar,
- niewłaściwe przechowywanie i składowanie materiałów palnych, w tym blokowanie dróg ewakuacyjnych,
- utrudnianie dostępu do urządzeń przeciwpożarowych oraz wyjść ewakuacyjnych,
- zaniedbania właścicieli i zarządców obiektów w zakresie wyposażenia i utrzymania zabezpieczeń przeciwpożarowych (np. brak gaśnic, nieoczyszczone kominy),
- rozniecanie ognia w lasach i ich pobliżu poza wyznaczonymi miejscami,
- wypalanie traw, słomy lub pozostałości roślinnych na polach,
- nieostrożne obchodzenie się z ogniem.
Wyeliminowanie kary nagany
Projekt zakłada także zaostrzenie sankcji w zakresie wykroczeń z art. 82 § 1,2, 4 i 5 k.w. Chodzi o wyeliminowanie z katalogu kar kary nagany i dodanie kary ograniczenia wolności. Obecnie trzeba liczyć się z aresztem, grzywną lub karą nagany. Zaś w przypadku wykroczenia z art. 82 § 3 k.w. ( m.in. rozniecanie ognia poza miejscami wyznaczonymi do tego celu), z katalogu kar zniknie kara nagany. Będzie trzeba się liczyć z karą aresztu, ograniczenia wolności lub grzywny.
Wyższe mandaty w sprawach o wykroczenia
Projekt zakłada także zmiany w Kodeksie postępowania w sprawach o wykroczenia. Chodzi m.in. o podniesienie w postępowaniu mandatowym za wykroczenia z art. 82 § 1-3, 4 i 5 k.w. kwoty grzywny do 5 000 zł (obecnie do 500 zł), albo 6 000 zł (obecnie do 1000 zł), w przypadku, gdy sprawca jednym czynem popełnia więcej niż jedno wykroczenie.
Ustawa z dnia 20 maja 1971 r. - Kodeks wykroczeń
Art. 82. Sprowadzanie zagrożenia pożarowego
§ 1. Kto dokonuje czynności, które mogą spowodować pożar, jego rozprzestrzenianie się, utrudnienie prowadzenia działania ratowniczego lub ewakuacji, polegających na:
1) niedozwolonym używaniu otwartego ognia, paleniu tytoniu i stosowaniu innych czynników mogących zainicjować zapłon materiałów palnych,
2) wykonywaniu prac niebezpiecznych pod względem pożarowym bez ich wymaganego zabezpieczenia,
3) używaniu instalacji, urządzeń i narzędzi niepoddanych wymaganej kontroli lub niesprawnych technicznie albo użytkowaniu ich w sposób niezgodny z przeznaczeniem lub warunkami określonymi przez producenta, jeżeli może się to przyczynić do powstania pożaru, wybuchu lub rozprzestrzeniania ognia,
4) napełnianiu gazem płynnym butli na stacjach paliw, stacjach gazu płynnego i w innych obiektach nieprzeznaczonych do tego celu,
5) nieprzestrzeganiu zasad bezpieczeństwa przy używaniu lub przechowywaniu materiałów niebezpiecznych pożarowo, w tym gazu płynnego w butlach,
6) garażowaniu pojazdu silnikowego w obiektach i pomieszczeniach nieprzeznaczonych do tego celu z nieopróżnionym zbiornikiem paliwa i nieodłączonym na stałe zasilaniem akumulatorowym,
7) składowaniu materiałów palnych na drogach komunikacji ogólnej służących ewakuacji lub umieszczaniu przedmiotów na tych drogach w sposób zmniejszający ich szerokość albo wysokość poniżej wymaganych wartości,
8) składowaniu materiałów palnych na nieużytkowych poddaszach lub na drogach komunikacji ogólnej w piwnicach,
9) składowaniu materiałów palnych pod ścianami obiektu bądź przy granicy działki, w sposób naruszający zasady bezpieczeństwa pożarowego,
10) uniemożliwianiu lub ograniczaniu dostępu do urządzeń przeciwpożarowych, gaśnic, urządzeń uruchamiających instalacje gaśnicze i sterujących takimi instalacjami oraz innymi instalacjami wpływającymi na stan bezpieczeństwa pożarowego obiektu, wyłączników i tablic rozdzielczych prądu elektrycznego, kurków głównej instalacji gazowej, a także wyjść ewakuacyjnych oraz okien dla ekip ratowniczych,
11) uniemożliwianiu lub ograniczaniu dostępu do źródeł wody do celów przeciwpożarowych, podlega karze aresztu, grzywny albo karze nagany.
§ 2. Kto, będąc obowiązany na podstawie przepisów o ochronie przeciwpożarowej do zapewnienia warunków ochrony przeciwpożarowej obiektu lub terenu, nie dopełnia obowiązków polegających na:
1) zapewnieniu osobom przebywającym w obiekcie lub na terenie odpowiednich warunków ewakuacji,
2) wyposażaniu obiektu lub terenu w urządzenia przeciwpożarowe i gaśnice,
3) utrzymywaniu urządzeń przeciwpożarowych i gaśnic w stanie pełnej sprawności technicznej i funkcjonalnej,
4) umieszczeniu w widocznych miejscach instrukcji postępowania na wypadek pożaru wraz z wykazem telefonów alarmowych oraz wymaganych informacji,
5) oznakowaniu obiektu odpowiednimi znakami bezpieczeństwa,
6) utrzymywaniu dróg pożarowych w stanie umożliwiającym wykorzystanie tych dróg przez pojazdy jednostek ochrony przeciwpożarowej,
7) zapewnieniu usuwania zanieczyszczeń z przewodów dymowych i spalinowych,
8) zachowaniu pasa ochronnego o szerokości minimum 2 m i nawierzchni z materiałów niepalnych lub gruntowej oczyszczonej, wokół placów składowych, składowisk przy obiektach oraz przy obiektach tymczasowych o konstrukcji palnej,
9) przestrzeganiu zasad zabezpieczenia przeciwpożarowego podczas zbioru, transportu lub składowania palnych płodów rolnych,
10) zapobieganiu powstawaniu i rozprzestrzenianiu się pożarów w lesie poprzez wykonywanie wymaganych zabiegów ochronnych, podlega karze aresztu, grzywny albo karze nagany.
§ 3. Kto na terenie lasu, na terenach śródleśnych, na obszarze łąk, torfowisk i wrzosowisk, jak również w odległości do 100 m od nich roznieca ogień poza miejscami wyznaczonymi do tego celu albo pali tytoń, z wyjątkiem miejsc na drogach utwardzonych i miejsc wyznaczonych do pobytu ludzi, podlega karze aresztu, ograniczenia wolności, grzywny albo karze nagany.
§ 3a. W razie popełnienia wykroczenia określonego w § 3 można orzec obowiązek przywrócenia do stanu poprzedniego.
§ 4. Kto wypala trawy, słomę lub pozostałości roślinne na polach w odległości mniejszej niż 100 m od zabudowań, lasów, zboża na pniu i miejsc ustawienia stert lub stogów bądź w sposób powodujący zakłócenia w ruchu drogowym, a także bez zapewnienia stałego nadzoru miejsca wypalania, podlega karze aresztu, grzywny albo karze nagany.
§ 5. Kto w inny sposób nieostrożnie obchodzi się z ogniem, podlega karze aresztu, grzywny albo karze nagany.
§ 6. Kto zostawia małoletniego do lat 7 w okolicznościach, w których istnieje prawdopodobieństwo wzniecenia przez niego pożaru, podlega karze grzywny albo karze nagany.
Kto jest odpowiedzialny za projekt?
Organem odpowiedzialnym za opracowanie projektu jest Ministerstwo Sprawiedliwości przy współpracy z Ministerstwem Spraw Wewnętrznych i Administracji. Planowany termin przyjęcia projektu przez Radę Ministrów to III kwartał 2025 r.