Dodatek ten może przysługiwać pracownikowi z mocy prawa, jak również może mieć charakter fakultatywny.
Obowiązkowy charakter tego dodatku przewidują niektóre pragmatyki służbowe (akty regulujące kwestie związane ze stosunkiem pracy danej grupy zawodowej np. nauczycieli, sędziów).
Przeważnie jednak ma on charakter nieobowiązkowy i warunki przyznania i jego wysokość określa się na podstawie zakładowych przepisów płacowych lub w umowie o pracę.