Całkowicie nowy zasiłek z ZUSu od 6 sierpnia 2025 r. Zyska wiele osób i to nie mało, bo 100% podstawy wymiaru

• Tysiące matek zyska zasiłek. Koniec z krzywdzącą luką prawną
• Czas wyrównać te niesprawiedliwości - mówią matki, które nie miały prawa do zasiłku macierzyńskiego
• Martwo urodzone dziecko a prawo za zasiłku macierzyńskiego. Czekano na wprowadzenie rozwiązań, które zrównają uprawnienia matek dzieci martwo urodzonych w dostępie do urlopu macierzyńskiego i świadczeń związanych z martwym urodzeniem dziecka, bez względu na kryterium możności ustalenia płci takich dzieci
• Koniec z luką prawną, czas na wyrównanie praw matek, w tym tych, które straciły dziecko
• Kiedy rozporządzenia wchodzą w życie?

W dniu 6 sierpnia 2025 r. - wchodzą w życie przepisy ułatwiające uzyskanie zasiłku macierzyńskiego po stracie ciąży. Chodzi konkretnie o dwa rozporządzenia, dzięki którym kobiety po urodzeniu martwego dziecka, którego płci nie da się ustalić, będą miały prawo do zasiłku macierzyńskiego oraz zasiłku pogrzebowego:

• rozporządzenie z 21 lipca 2025 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie zakresu informacji o okolicznościach mających wpływ na prawo do zasiłków z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa lub ich wysokość oraz dokumentów niezbędnych do przyznania i wypłaty zasiłków (Dz.U. z 2025 r. poz. 969) oraz
• rozporządzenie z 21 lipca 2025 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe (Dz.U. z 2025 r. poz. 968).

Matki, które straciły dziecko podkreślają, że to powinien być koniec z krzywdzącą luką prawną, bo prawo powinno być tak kształtowane, aby pomagało takim osobom jak one. Matki podkreślają, że mówi się o zmianach, które dotyczą wielu, a zapomina się o zmianach, które też są ważne, choć dotyczą niewielu.

Tysiące matek zyska zasiłek. Koniec z krzywdzącą luką prawną

Tysiące matek zyska zasiłek. Dlaczego? Bo resort pracy wdrożył w przepisy w zakresie okolicznościach mających wpływ na prawo do zasiłków z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa lub ich wysokość oraz dokumentów niezbędnych do przyznania i wypłaty zasiłków. Rozporządzenie jest wydane na podstawie art. 61b ust. 6 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2025 r. poz. 501).

§ 1. W rozporządzeniu Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 8 grudnia 2015 r. w sprawie zakresu informacji o okolicznościach mających wpływ na prawo do zasiłków z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa lub ich wysokość oraz dokumentów niezbędnych do przyznania i wypłaty zasiłków (Dz. U. z 2025 r. poz. 616) wprowadza się następujące zmiany:

1) w § 9 pkt 2 otrzymuje brzmienie: „2) odpis skrócony aktu urodzenia dziecka, a w przypadku gdy nie został sporządzony akt urodzenia dziecka – zaświadczenie lekarza albo położnej o martwym urodzeniu, bez względu na czas trwania ciąży, wydane na podstawie dokumentacji medycznej potwierdzającej ciążę lub kopie tych dokumentów potwierdzone za zgodność z oryginałem przez ubezpieczonego, płatnika składek albo Zakład – za okres od dnia porodu albo martwego urodzenia bez względu na czas trwania ciąży.”;

2) w § 10 w ust. 1 pkt 2 otrzymuje brzmienie: „2) odpis skrócony aktu urodzenia dziecka lub zagraniczny dokument potwierdzający urodzenie dziecka, wydany przez uprawniony organ dokonujący rejestracji urodzenia w danym kraju, a w przypadku gdy nie został sporządzony akt urodzenia dziecka lub zagraniczny dokument potwierdzający urodzenie dziecka – zaświadczenie zagranicznego zakładu leczniczego lub zagranicznego lekarza albo zagranicznej położnej o martwym urodzeniu, bez względu na czas trwania ciąży, wydane na podstawie dokumentacji medycznej potwierdzającej ciążę lub kopie tych dokumentów potwierdzone za zgodność z oryginałem przez ubezpieczonego, płatnika składek albo Zakład - za okres od dnia porodu albo martwego urodzenia bez względu na czas trwania ciąży. Przepis § 5 pkt 1 stosuje się odpowiednio.”.

3) w § 11: a) w ust. 1 pkt 3 otrzymuje brzmienie: „3) odpis skrócony aktu urodzenia dziecka, a w przypadku gdy nie został sporządzony akt urodzenia dziecka – zaświadczenie lekarza posiadającego tytuł specjalisty w dziedzinie położnictwa i ginekologii lub lekarza w trakcie odbywania specjalizacji w tej dziedzinie albo położnej o martwym urodzeniu, bez względu na czas trwania ciąży, wydane na podstawie dokumentacji medycznej lub kopie tych dokumentów potwierdzone za zgodność z oryginałem przez ubezpieczonego, płatnika składek albo Zakład.”, b) w ust. 2 pkt 3 otrzymuje brzmienie: „3) odpis skrócony aktu urodzenia dziecka, a w przypadku gdy nie został sporządzony akt urodzenia dziecka – zaświadczenie lekarza posiadającego tytuł specjalisty w dziedzinie położnictwa i ginekologii lub lekarza w trakcie odbywania specjalizacji w tej dziedzinie albo położnej o martwym urodzeniu, bez względu na czas trwania ciąży, wydane na podstawie dokumentacji medycznej lub kopie tych dokumentów potwierdzone za zgodność z oryginałem przez ubezpieczonego, płatnika składek albo Zakład.”.

§ 2. Przepisy rozporządzenia zmienianego w § 1, w brzmieniu nadanym niniejszym rozporządzeniem, mają zastosowanie do zasiłku macierzyńskiego z tytułu martwego urodzenia bez względu na czas trwania ciąży, które nastąpiło od dnia wejścia w życie niniejszego rozporządzenia.

Czas wyrównać te niesprawiedliwości - mówią matki, które nie miały prawa do zasiłku macierzyńskiego

Jedna z matek Ilona K., która zwierzyła się ze swoich osobistych problemów, przyznała, że czasami całkowicie niezrozumiała jest dla niej ta machina biurokracji, która w zderzeniu z ludzkimi tragediami, potrafi pogrążyć człowieka jeszcze bardziej. Ilona K. jest matką 6 letniego Janka, ale w ostatnim czasie Ilona K. dwukrotnie poroniła. Było to poronienie na wczesnym etapie, nie dało się zidentyfikować płaci dziecka (chyba, że robiąc badania genetyczne). Odpowiednia dokumentacja medyczna nie mogła być wystawiona, bo w przypadku urodzenia martwego dziecka, którego płeć nie została określona, nie da się tego zrobić - tak jej powiedzieli lekarze.

Martwo urodzone dziecko a prawo za zasiłku macierzyńskiego. Czekano na wprowadzenie rozwiązań, które zrównają uprawnienia matek dzieci martwo urodzonych w dostępie do urlopu macierzyńskiego i świadczeń związanych z martwym urodzeniem dziecka, bez względu na kryterium możności ustalenia płci takich dzieci

Koniec z luką prawną, czas na wyrównanie praw matek, w tym tych, które straciły dziecko

Jak wynika z uzasadnienia do projektu: "Natomiast zgodnie z art. 52 ust. 2 ustawy z dnia 28 listopada 2014 r. – Prawo o aktach stanu cywilnego (Dz. U. z 2025 r. poz. 594), jeżeli dziecko urodziło się martwe, nie sporządza się aktu zgonu, a sporządza się akt urodzenia z adnotacją, że dziecko urodziło się martwe. Z powyższego wynika, że akt urodzenia z adnotacją, że dziecko urodziło się martwe stanowi podstawę do przyznania urlopu macierzyńskiego na podstawie art. 180 zn. 1 § 1 Kodeksu pracy oraz zasiłku macierzyńskiego. Akt urodzenia dziecka sporządza się na podstawie karty urodzenia lub karty martwego urodzenia przekazanej przez podmiot wykonujący działalność leczniczą oraz protokołu zgłoszenia urodzenia albo zgłoszenia urodzenia dokonanego w postaci elektronicznej. W związku z powyższym, jeżeli martwe urodzenie następuje z chwilą, gdy możliwe jest określenie płci dziecka i zostanie stwierdzone w karcie martwego urodzenia, a następnie w sporządzonym akcie urodzenia, wówczas przyjmuje się, że pracownica ma prawo do urlopu macierzyńskiego oraz zasiłku macierzyńskiego w wysokości 100% podstawy wymiaru zasiłku. Przepisy dotyczące prawa do prawa do zasiłku macierzyńskiego kierowane są do wszystkich ubezpieczonych (nie tylko pracownic), które w okresie ubezpieczenia chorobowego urodziły dziecko. Problem pojawia się w zakresie braku dostępu do urlopu macierzyńskiego w skróconym wymiarze 8 tygodni oraz zasiłku macierzyńskiego w przypadku urodzenia martwego dziecka, którego płci nie da się określić. W związku z brakiem możliwości sporządzenia aktu urodzenia dziecka z adnotacją „dziecko martwo urodzone”, w celu uzyskania świadczeń zdarza się, że rodzice decydują się na wykonanie badań genetycznych ustalających płeć dziecka. Badania te wykonuje się jedynie na życzenie i koszt osób uprawnionych, wnioskujących o wystawienie karty martwego urodzenia. Wykonanie badań genetycznych dla celów rejestracji martwego urodzenia w urzędzie stanu cywilnego nie jest świadczeniem zdrowotnym i wzwiązku z tym nie jest finansowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia, mogą też nie dać jednoznacznego wyniku. Obecnie w przypadku urodzenia martwego dziecka, którego płeć nie została określona, kobietom, które stały się niezdolne do pracy w związku z tym, przysługuje prawo do zasiłku chorobowego w wysokości 80% podstawy wymiaru zasiłku przez cały okres, jaki lekarz uzna za niezbędny dla jej powrotu do zdrowia, nie dłuższy jednak niż 182 dni, jak również prawo do świadczenia rehabilitacyjnego. W związku z powyższym konieczne jest wprowadzenie rozwiązań, które zrównają uprawnienia matek dzieci martwo urodzonych w dostępie do urlopu macierzyńskiego i świadczeń związanych z martwym urodzeniem dziecka, bez względu na kryterium możności ustalenia płci takich dzieci. Takie rozwiązanie wychodzi naprzeciw m.in. zasadzie równości wobec prawa wyrażonej w art. 32 Konstytucji RP".

Kiedy rozporządzenia wchodzą w życie?

Rozporządzenia wchodzą w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, w dniu 6 sierpnia 2025 r.