Zgodnie z aktualnymi przepisami zasiłek pielęgnacyjny stanowi dochód, który MOPS uwzględnia przy ubieganiu się o świadczenia z pomocy społecznej. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej aktualnie nie pracuje nad zmianą przepisów w tym zakresie. Tak wynika z odpowiedzi na petycję, która w tym roku wpłynęła do resortu rodziny.
- Petycja w sprawie zasiłku pielęgnacyjnego
- Odpowiedź MRPiPS
- Zasiłek pielęgnacyjny a dochód w MOPS
- Komu przysługuje zasiłek pielęgnacyjny?
Petycja w sprawie zasiłku pielęgnacyjnego
Autor petycji wnosił o zmianę przepisów, aby zasiłek pielęgnacyjny i dodatek mieszkaniowy były traktowane oddzielnie od innych świadczeń. „Zgodnie z obowiązującymi przepisami, zasiłek pielęgnacyjny oraz dodatek mieszkaniowy traktowane są jako dochód, a więc odejmowane są od wysokości zasiłku stałego. Pomimo tego, że zasiłek pielęgnacyjny nie podlega opodatkowaniu, jego wliczanie do dochodu i zmniejszanie wysokości innych świadczeń jest niesprawiedliwe, ponieważ osoby niepełnosprawne, które są całkowicie zależne od tych świadczeń, zamiast otrzymać odpowiednie wsparcie, otrzymują mniej. Jest to działanie, które utrudnia życie osobom w naprawdę trudnej sytuacji, które nie mają innych źródeł dochodu” – czytamy w petycji.
Odpowiedź MRPiPS
W odpowiedzi na petycję, Beata Karlińska, Dyrektor Departamentu Pomocy Społecznej, przypomniała, iż zgodnie z art. 8 ust. 3 ustawy o pomocy społecznej za dochód uważa się sumę miesięcznych przychodów z miesiąca poprzedzającego złożenie wniosku lub w przypadku utraty dochodu z miesiąca, w którym wniosek został złożony, bez względu na tytuł i źródło ich uzyskania, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, pomniejszoną o:
1) miesięczne obciążenie podatkiem dochodowym od osób fizycznych i koszty uzyskania przychodu;
2) składki na ubezpieczenie zdrowotne określone w przepisach o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz ubezpieczenia społeczne określone w odrębnych przepisach;
3) kwotę alimentów świadczonych na rzecz innych osób.
„Katalog obciążeń pomniejszających dochód, jak i katalog przychodów odliczanych od dochodu określony w art. 8 ust. 3 i 4 oraz 4a ustawy o pomocy społecznej jest na gruncie tej ustawy zamknięty, a co za tym idzie - każdy pozostały rodzaj dochodu niewymieniony w ww. regulacjach należy wliczyć do dochodu osoby/rodziny. Zasiłek pielęgnacyjny i dodatek mieszkaniowy nie zostały wyłączone z dochodu i z tego względu świadczenia te są uwzględniane w dochodzie osoby/rodziny pobierającej lub ubiegającej się o świadczenie z pomocy społecznej” – czytamy w odpowiedzi ministerstwa.
„W chwili obecnej nie toczą się prace mające na celu zmianę przepisów w oczekiwanym przez Pana kierunku” – poinformowała Karlińska.
Za treścią petycji i odpowiedzi można zapoznać się na stronie https://www.gov.pl/web/rodzina/petycja-15-2025-dotyczaca-zmiany-przepisow-przyznawania-zasilku-pielegnacyjnego-oraz-dodatku-mieszkaniowego
Zasiłek pielęgnacyjny a dochód w MOPS
W praktyce oznacza to, iż zasiłek pielęgnacyjny nadal wpływa na dochód w pomocy społecznej. Aktualnie kryteria dochodowe dla świadczeń pieniężnych wynoszą co do zasady 1010 zł dla osoby samotnie gospodarującej i 823 zł dla osoby w rodzinie. Maksymalna kwota zasiłku stałego od 1 stycznia 2025 r. wynosi 1229 zł. Wysokość faktycznie otrzymywanego zasiłku stałego zależy nie tylko od aktualnego kryterium dochodowego, ale też od dochodu beneficjenta. Otrzymywany zasiłek pielęgnacyjny (215,84 zł) obniża zatem wysokość zasiłku stałego. Szczegółowe obliczenia podajemy w artykule pt. Zasiłek pielęgnacyjny i zasiłek stały z MOPS w 2025 r. [PRZYKŁAD]
Warto pamiętać, iż do dochodu w pomocy społecznej nie wlicza się m.in. zasiłku celowego, świadczenia wychowawczego (tzw. 800 plus czy dochodu z powierzchni użytków rolnych poniżej 1 ha przeliczeniowego. Pełny katalog włączeń zawiera art. 8 st. 4 ustawy o pomocy społecznej.
Komu przysługuje zasiłek pielęgnacyjny?
Zasiłek pielęgnacyjny jest jednym ze świadczeń opiekuńczych wymienionych w ustawie o świadczeniach rodzinnych. Wsparcie w tej formie przyznaje się w celu częściowego pokrycia wydatków wynikających z konieczności zapewnienia opieki i pomocy innej osoby w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji.
Zasiłek pielęgnacyjny przysługuje:
• niepełnosprawnemu dziecku;
• osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16. roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
• osobie, która ukończyła 75 lat.
• osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16. roku życia legitymującej się orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, jeżeli niepełnosprawność powstała w wieku do ukończenia 21. roku życia.
Zasiłek nie przysługuje osobie umieszczonej w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie, a także osobie uprawnionej do dodatku pielęgnacyjnego.
Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (j. t. Dz. U. z 2024 r., poz. 1283; ost. zm. Dz. U. z 2024 r., poz. 1572);
Ustawa z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (j. t. Dz. U. z 2024 r., poz. 323; ost. zm. Dz. U. z 2024 r., poz. 1871).
Polecamy: Pomoc społeczna. Komentarz do ustawy