Masz tylko 14 dni na zapłatę tego podatku: Spóźnienie może kosztować 93 320 zł

Adam Kuchta
rozwiń więcej
Masz 14 dni na zapłatę tego podatku. Spóźnienie może kosztować nawet 93 320 zł / Infor

Podatek od czynności cywilnoprawnych (PCC) to obowiązek, który często umyka uwadze podatników. Niezapłacenie go w terminie może skutkować dotkliwymi konsekwencjami finansowymi. W 2025 roku maksymalna kara za niedopełnienie tego obowiązku wynosi aż 93 320 zł. Dowiedz się, kogo dotyczy ten podatek, jakie są terminy jego zapłaty oraz jak uniknąć wysokich kar.

rozwiń >

Kupujesz samochód od osoby prywatnej? A może zawierasz umowę pożyczki lub darowizny? W takich przypadkach możesz być zobowiązany do zapłaty podatku PCC – i to w bardzo krótkim terminie. Masz tylko 14 dni na złożenie deklaracji i opłacenie podatku, a jedno spóźnienie może kosztować Cię nawet 93 320 zł. Wiele osób nie zdaje sobie sprawy z tego obowiązku, co naraża ich na poważne konsekwencje finansowe. W tym artykule dowiesz się, kiedy trzeba zapłacić PCC, jak to zrobić i jak uniknąć kosztownych kar za niedopilnowanie formalności.

Co to jest podatek PCC i kogo dotyczy?

Podatek PCC dotyczy konkretnych czynności, wskazanych w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych. Podatek ten jest należny w przypadku zawarcia określonych umów cywilnoprawnych, takich jak:

  • umowy sprzedaży rzeczy ruchomych i nieruchomości,
  • umowy pożyczki,
  • umowy darowizny (jeśli nie są objęte zwolnieniem),
  • umowy dożywocia,
  • ustanowienie hipoteki,
  • zmiany umowy spółki.

Najczęściej podatek PCC dotyczy osób kupujących używane samochody od innych osób fizycznych. W takim przypadku to kupujący jest zobowiązany do zapłaty podatku.

Ile wynosi podatek PCC?

Wysokość podatku PCC jest uzależniona od rodzaju zawartej czynności cywilnoprawnej. Inna stawka obowiązuje m.in. przy umowie sprzedaży, pożyczki czy ustanowieniu hipoteki. Oto przykłady:

  • 2% – od umowy sprzedaży nieruchomości, rzeczy ruchomych, prawa użytkowania wieczystego,
  • 1% - od umowy sprzedaży innych praw majątkowych, a także od umów zamiany, dożywocia, o dział spadku, o zniesienie współwłasności oraz darowizny przy przeniesieniu własności innych praw majątkowych,
  • 0,5% – od umowy pożyczki oraz depozytu nieprawidłowego,
  • 0,1% – od ustanowienia hipoteki na zabezpieczenie wierzytelności istniejących - od kwoty zabezpieczonej wierzytelności,
  • 19 zł – od ustanowienia hipoteki na zabezpieczenie wierzytelności o wysokości nieustalonej.
Przykład

Przy zakupie samochodu od osoby prywatnej należy zapłacić podatek PCC w wysokości 2%. Podstawą opodatkowania jest rzeczywista wartość rynkowa pojazdu, a nie cena wpisana w umowie.

Jak ustalana jest podstawa opodatkowania PCC?

Podstawa opodatkowania PCC zależy od rodzaju zawartej umowy. W przypadku umowy sprzedaży jest to wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego, natomiast przy zamianie mieszkań – różnica ich wartości. Dla innych zamian (np. pojazdów) podstawę stanowi wartość rzeczy, od której należny byłby wyższy podatek. W umowie darowizny podstawę opodatkowania określa się na podstawie przejętych przez obdarowanego zobowiązań, np. niespłaconego kredytu. W przypadku pożyczek i depozytów przyjmuje się wartość przekazanych środków.

Wartość rynkowa, od której obliczany jest podatek, musi być zgodna z przeciętnymi cenami stosowanymi w obrocie danego rodzaju rzeczy lub praw. Uwzględnia się przy tym stan techniczny, stopień zużycia i lokalizację – wszystko na dzień dokonania czynności. Co istotne, wartość ta nie może być pomniejszana o jakiekolwiek długi czy ciężary, które ciążą na przedmiocie umowy.

Jeśli skarbówka uzna, że podana przez podatnika wartość jest zaniżona, może go wezwać do jej korekty. Jeżeli mimo wezwania wartość nie zostanie poprawiona lub nadal będzie odbiegać od rynkowej, fiskus ma prawo wyznaczyć ją samodzielnie, często z pomocą biegłego. Gdy różnica między wartością podaną przez podatnika a ustaloną przez biegłego przekroczy 33%, koszty ekspertyzy pokrywa podatnik.

Termin zapłaty podatku PCC

Zgodnie z przepisami, na zapłatę podatku PCC masz 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego, czyli np. od daty podpisania umowy sprzedaży. W tym czasie należy:

  1. złożyć deklarację PCC-3 (lub PCC-2 przy więcej niż jednym podatniku),
  2. zapłacić należny podatek.

Deklarację można złożyć elektronicznie przez portal e-Urząd Skarbowy lub osobiście w urzędzie skarbowym właściwym dla miejsca zamieszkania podatnika.

Ważne

Jeżeli podatek dotyczy czynności cywilnoprawnych dokonanych w formie aktu notarialnego, notariusz obliczy i pobierze od ciebie PCC oraz złoży w twoim imieniu deklarację PCC-3.

Konsekwencje niezapłacenia podatku PCC w terminie

Niezłożenie deklaracji PCC-3 i nieuiszczenie podatku w terminie 14 dni skutkuje naruszeniem przepisów Kodeksu karnego skarbowego. W 2025 roku kara za takie przewinienie wynosi od 1/10 do 20-krotności minimalnego wynagrodzenia, czyli od 466,60 zł do 93 320 zł .

Wysokość kary zależy od wielu czynników, takich jak chociażby:

  • czas opóźnienia,
  • okoliczności sprawy,
  • czy podatnik sam zgłosił się do urzędu skarbowego.

Jak uniknąć kary finansowej? Czynny żal

Jeśli zorientujesz się, że nie zapłaciłeś podatku PCC w wymaganym terminie, masz jeszcze szansę uniknąć kary. Możesz skorzystać z instytucji tzw. czynnego żalu, czyli dobrowolnie poinformować urząd skarbowy o popełnieniu wykroczenia podatkowego, zanim urząd sam je wykryje.

Procedura polega na złożeniu zaległej deklaracji PCC-3 oraz uregulowaniu należnego podatku wraz z odsetkami za zwłokę. Jeśli dopełnisz tych formalności, urząd skarbowy może odstąpić od wymierzenia grzywny i zakończyć sprawę bez dalszych konsekwencji.

Kiedy nie trzeba płacić PCC?

Są sytuacje, w których podatek podatek od czynności cywilnoprawnych nie jest należny:

  • zakup od firmy (np. komisu, salonu) – obowiązuje wtedy podatek VAT, a nie PCC,
  • wartość przedmiotu umowy poniżej 1000 zł – dotyczy rzeczy ruchomych,
  • darowizna w najbliższej rodzinie – jeśli zostanie zgłoszona w ciągu 6 miesięcy,
  • zakup pojazdu za granicą – nie podlega PCC, ale może wiązać się z akcyzą.

Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 26 lutego 2024 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dziennik Ustaw 2024 poz. 295).

Tabela: Najważniejsze informacje o PCC

Kwestia

Szczegóły

Termin zapłaty

14 dni od zawarcia umowy

Obowiązek podatkowy

Leży po stronie kupującego / strony umowy

Stawki podatku

Np. 2% (sprzedaż), 0,5% (pożyczka)

Gdzie złożyć deklarację?

Online przez e-Urząd Skarbowy lub osobiście w urzędzie

Co grozi za brak zapłaty?

Kara od 466,60 zł do 93 320 zł, odsetki, postępowanie karno-skarbowe

Ratunek dla spóźnialskich

Czynny żal i zapłata z odsetkami

Kiedy nie płacimy PCC?

Zakup od firmy, wartość < 1000 zł, darowizna w rodzinie

Infor.pl
Zasiłek pogrzebowy do reformy. Polska Izba Branży Pogrzebowej apeluje o uproszczenie i cyfryzację procedur
17 cze 2025

Obecny system przyznawania zasiłków pogrzebowych jest skomplikowany, niejednolity i przestarzały – alarmuje Polska Izba Branży Pogrzebowej. Jej doradca – Wojciech Labuda, w rozmowie z redakcją Infor.pl wskazuje, że potrzebna jest nie tylko deregulacja, ale również pełna cyfryzacja i ujednolicenie przepisów. Prace legislacyjne już ruszyły, ale – jak podkreśla ekspert – to dopiero początek drogi.

Pieniądze dla rodziców, którzy stracili dziecko, w tym przez poronienie (nawet, gdy nie można zidentyfikować płci). MRPiPS przygotowało projekt i uzupełniło lukę prawną
17 cze 2025

Pojawił się projekt rozporządzenia z dnia 23 maja 2025 r. Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej zmieniającego rozporządzenie w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno – rentowe. Przedmiotowy projekt rozporządzenia wprowadza rozwiązania, które zrównają uprawnienia w dostępie do zasiłku pogrzebowego z tytułu poniesienia kosztów pogrzebu dziecka martwo urodzonego, bez względu na kryterium możności ustalenia płci takiego dziecka.Projekt skierowany został do uzgodnień i opiniowania.

Zwolnienia lekarskie kontroluje ZUS ale może też pracodawca. Kiedy chory może się spodziewać kontroli?
17 cze 2025

Jednym z zadań Zakładu Ubezpieczeń Społecznych jest nadzór nad wydatkowaniem środków z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Działania te polegają m.in. na kontroli w zakresie zwolnień lekarskich. ZUS kontroluje, czy osoba, której wystawiono zwolnienie lekarskie rzeczywiście jest niezdolna do pracy oraz czy wystawione zaświadczenie lekarskie jest zasadne. ZUS kontroluje także prawidłowość wykorzystywania zwolnień lekarskich, czyli co faktycznie robi osoba na zwolnieniu lekarskim. Ale nie tylko ZUS ma prawo kontrolować zwolnienia lekarskie – również pracodawcy mają prawo sprawdzić, czy pracownik uczciwie korzysta z eZLA. Regionalni rzecznicy prasowi ZUS wyjaśniają te kwestie.

List osoby niepełnosprawnej: Czy komisja miała prawo wyprosić mojego opiekuna {WZON PZON}?
17 cze 2025

List czytelnika: Czy komisja ma prawo wyprosić pełnomocnika albo opiekuna osoby niepełnosprawnej?

ZUS wypłaci emerytom i rencistom dodatkowe pieniądze (348,22 zł miesięcznie). Warunek – ukończone 75 lat. Niektórzy muszą złożyć wniosek
17 cze 2025

Jeśli ukończyłeś 75 lat i pobierasz z ZUS-u emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy, to dostaniesz dodatkowe pieniądze. Co do zasady bez wniosków i formalności. ZUS będzie je przekazywał na twoje konto razem z wypłatą głównego świadczenia. Jednak w niektórych przypadkach trzeba złożyć wniosek o ten dodatek.

Wakacyjna praca nastolatków 2025 [Co mówią przepisy i na co muszą uważać rodzice oraz pracodawcy]
17 cze 2025

Sezon letni to czas, gdy młodzież chętnie podejmuje się pierwszych zawodowych wyzwań. Jednak zanim nastolatek trafi do pracy w gastronomii, biurze czy przy zbiorach owoców, warto upewnić się, że jego zatrudnienie jest zgodne z prawem. Eksperci Job Impulse przypominają, że przepisy jasno określają, kto, kiedy i w jakich warunkach może pracować w czasie wakacji.

Złotówkowicze (kredytobiorcy kredytów w złotówkach z oprocentowaniem opartym o WIBOR) jeszcze nie szturmują sądów i prawników. Eksperci: wszyscy czekają na wyrok TSUE
17 cze 2025

Eksperci nie mają wątpliwości, że bez jasnego stanowiska Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej nie ma szans na to, by temat nieuczciwie potraktowanych przez banki konsumentów rozwiązać z korzyścią dla nich. Do rozstrzygnięcia zostały kwestie dotyczące informowania kredytobiorców o ryzyku zmiennego oprocentowania czy zagadnienia związane z prawami konsumenta. – Szanse na uzyskanie pozytywnego wyroku i nowych warunków umowy kredytowej dla „WIBOR-oców”, zwanych też „Złotówkowiczami” (chodzi oczywiście o osoby, które zaciągnęły kredyt w złotówkach z oprocentowaniem opartym o WIBOR) oceniam wysoko, ale ten temat potrzebuje jeszcze cierpliwości – mówi mec. Marek Jarosiewicz, adwokat i ekspert gospodarczy.

ZUS otwarty 20 czerwca 2025 r. – placówki i infolinia czynne do godz. 15:00
17 cze 2025

Choć 20 czerwca wiele osób planuje urlop po czwartkowym święcie Bożego Ciała, Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie zmienia trybu pracy. Tego dnia wszystkie placówki ZUS będą funkcjonować normalnie – jak w każdy roboczy piątek. Infolinia będzie działać krócej, gdyż do godz. 15:00.

Ulga rehabilitacyjna 2025 – kto odliczy, jakie limity i ile zyskasz w PIT-37?
17 cze 2025

Ulga rehabilitacyjna 2025 pozwala osobom z niepełnosprawnością, lub ich opiekunom, odliczyć od dochodu wydatki na leki, sprzęt, adaptację mieszkania czy dojazdy własnym autem. Sprawdź, kto może z niej skorzystać, jakie obowiązują limity i jak bezbłędnie wpisać ulgę w formularzu PIT-37, aby fiskus zwrócił maksymalną kwotę.

Uprawnienia pasażera opóźnionego lotu
17 cze 2025

Zwiększona dostępność biletów lotniczych oraz ich stosunkowo atrakcyjne ceny znacząco wpłynęły na upowszechnienie lotów pasażerskich, jako wygodniejszej i szybszej alternatywy dla przejazdów kolejowych, czy drogowych. Przez ograniczoną przepustowość lotnisk oraz braki kadrowe wielokrotnie dochodzi do opóźnienia lotów co dla pasażera może wiązać się nie tylko z niedogodnością związaną z wielogodzinnym oczekiwaniem na wylot, ale też szkodą powstałą w wyniku późniejszego dotarcia do celu podróży.

pokaż więcej
Proszę czekać...