Masz tylko 14 dni na zapłatę tego podatku: Spóźnienie może kosztować 93 320 zł

Adam Kuchta
rozwiń więcej
Masz 14 dni na zapłatę tego podatku. Spóźnienie może kosztować nawet 93 320 zł / Infor

Podatek od czynności cywilnoprawnych (PCC) to obowiązek, który często umyka uwadze podatników. Niezapłacenie go w terminie może skutkować dotkliwymi konsekwencjami finansowymi. W 2025 roku maksymalna kara za niedopełnienie tego obowiązku wynosi aż 93 320 zł. Dowiedz się, kogo dotyczy ten podatek, jakie są terminy jego zapłaty oraz jak uniknąć wysokich kar.

rozwiń >

Kupujesz samochód od osoby prywatnej? A może zawierasz umowę pożyczki lub darowizny? W takich przypadkach możesz być zobowiązany do zapłaty podatku PCC – i to w bardzo krótkim terminie. Masz tylko 14 dni na złożenie deklaracji i opłacenie podatku, a jedno spóźnienie może kosztować Cię nawet 93 320 zł. Wiele osób nie zdaje sobie sprawy z tego obowiązku, co naraża ich na poważne konsekwencje finansowe. W tym artykule dowiesz się, kiedy trzeba zapłacić PCC, jak to zrobić i jak uniknąć kosztownych kar za niedopilnowanie formalności.

Co to jest podatek PCC i kogo dotyczy?

Podatek PCC dotyczy konkretnych czynności, wskazanych w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych. Podatek ten jest należny w przypadku zawarcia określonych umów cywilnoprawnych, takich jak:

  • umowy sprzedaży rzeczy ruchomych i nieruchomości,
  • umowy pożyczki,
  • umowy darowizny (jeśli nie są objęte zwolnieniem),
  • umowy dożywocia,
  • ustanowienie hipoteki,
  • zmiany umowy spółki.

Najczęściej podatek PCC dotyczy osób kupujących używane samochody od innych osób fizycznych. W takim przypadku to kupujący jest zobowiązany do zapłaty podatku.

Ile wynosi podatek PCC?

Wysokość podatku PCC jest uzależniona od rodzaju zawartej czynności cywilnoprawnej. Inna stawka obowiązuje m.in. przy umowie sprzedaży, pożyczki czy ustanowieniu hipoteki. Oto przykłady:

  • 2% – od umowy sprzedaży nieruchomości, rzeczy ruchomych, prawa użytkowania wieczystego,
  • 1% - od umowy sprzedaży innych praw majątkowych, a także od umów zamiany, dożywocia, o dział spadku, o zniesienie współwłasności oraz darowizny przy przeniesieniu własności innych praw majątkowych,
  • 0,5% – od umowy pożyczki oraz depozytu nieprawidłowego,
  • 0,1% – od ustanowienia hipoteki na zabezpieczenie wierzytelności istniejących - od kwoty zabezpieczonej wierzytelności,
  • 19 zł – od ustanowienia hipoteki na zabezpieczenie wierzytelności o wysokości nieustalonej.
Przykład

Przy zakupie samochodu od osoby prywatnej należy zapłacić podatek PCC w wysokości 2%. Podstawą opodatkowania jest rzeczywista wartość rynkowa pojazdu, a nie cena wpisana w umowie.

Jak ustalana jest podstawa opodatkowania PCC?

Podstawa opodatkowania PCC zależy od rodzaju zawartej umowy. W przypadku umowy sprzedaży jest to wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego, natomiast przy zamianie mieszkań – różnica ich wartości. Dla innych zamian (np. pojazdów) podstawę stanowi wartość rzeczy, od której należny byłby wyższy podatek. W umowie darowizny podstawę opodatkowania określa się na podstawie przejętych przez obdarowanego zobowiązań, np. niespłaconego kredytu. W przypadku pożyczek i depozytów przyjmuje się wartość przekazanych środków.

Wartość rynkowa, od której obliczany jest podatek, musi być zgodna z przeciętnymi cenami stosowanymi w obrocie danego rodzaju rzeczy lub praw. Uwzględnia się przy tym stan techniczny, stopień zużycia i lokalizację – wszystko na dzień dokonania czynności. Co istotne, wartość ta nie może być pomniejszana o jakiekolwiek długi czy ciężary, które ciążą na przedmiocie umowy.

Jeśli skarbówka uzna, że podana przez podatnika wartość jest zaniżona, może go wezwać do jej korekty. Jeżeli mimo wezwania wartość nie zostanie poprawiona lub nadal będzie odbiegać od rynkowej, fiskus ma prawo wyznaczyć ją samodzielnie, często z pomocą biegłego. Gdy różnica między wartością podaną przez podatnika a ustaloną przez biegłego przekroczy 33%, koszty ekspertyzy pokrywa podatnik.

Termin zapłaty podatku PCC

Zgodnie z przepisami, na zapłatę podatku PCC masz 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego, czyli np. od daty podpisania umowy sprzedaży. W tym czasie należy:

  1. złożyć deklarację PCC-3 (lub PCC-2 przy więcej niż jednym podatniku),
  2. zapłacić należny podatek.

Deklarację można złożyć elektronicznie przez portal e-Urząd Skarbowy lub osobiście w urzędzie skarbowym właściwym dla miejsca zamieszkania podatnika.

Ważne

Jeżeli podatek dotyczy czynności cywilnoprawnych dokonanych w formie aktu notarialnego, notariusz obliczy i pobierze od ciebie PCC oraz złoży w twoim imieniu deklarację PCC-3.

Konsekwencje niezapłacenia podatku PCC w terminie

Niezłożenie deklaracji PCC-3 i nieuiszczenie podatku w terminie 14 dni skutkuje naruszeniem przepisów Kodeksu karnego skarbowego. W 2025 roku kara za takie przewinienie wynosi od 1/10 do 20-krotności minimalnego wynagrodzenia, czyli od 466,60 zł do 93 320 zł .

Wysokość kary zależy od wielu czynników, takich jak chociażby:

  • czas opóźnienia,
  • okoliczności sprawy,
  • czy podatnik sam zgłosił się do urzędu skarbowego.

Jak uniknąć kary finansowej? Czynny żal

Jeśli zorientujesz się, że nie zapłaciłeś podatku PCC w wymaganym terminie, masz jeszcze szansę uniknąć kary. Możesz skorzystać z instytucji tzw. czynnego żalu, czyli dobrowolnie poinformować urząd skarbowy o popełnieniu wykroczenia podatkowego, zanim urząd sam je wykryje.

Procedura polega na złożeniu zaległej deklaracji PCC-3 oraz uregulowaniu należnego podatku wraz z odsetkami za zwłokę. Jeśli dopełnisz tych formalności, urząd skarbowy może odstąpić od wymierzenia grzywny i zakończyć sprawę bez dalszych konsekwencji.

Kiedy nie trzeba płacić PCC?

Są sytuacje, w których podatek podatek od czynności cywilnoprawnych nie jest należny:

  • zakup od firmy (np. komisu, salonu) – obowiązuje wtedy podatek VAT, a nie PCC,
  • wartość przedmiotu umowy poniżej 1000 zł – dotyczy rzeczy ruchomych,
  • darowizna w najbliższej rodzinie – jeśli zostanie zgłoszona w ciągu 6 miesięcy,
  • zakup pojazdu za granicą – nie podlega PCC, ale może wiązać się z akcyzą.

Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 26 lutego 2024 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dziennik Ustaw 2024 poz. 295).

Tabela: Najważniejsze informacje o PCC

Kwestia

Szczegóły

Termin zapłaty

14 dni od zawarcia umowy

Obowiązek podatkowy

Leży po stronie kupującego / strony umowy

Stawki podatku

Np. 2% (sprzedaż), 0,5% (pożyczka)

Gdzie złożyć deklarację?

Online przez e-Urząd Skarbowy lub osobiście w urzędzie

Co grozi za brak zapłaty?

Kara od 466,60 zł do 93 320 zł, odsetki, postępowanie karno-skarbowe

Ratunek dla spóźnialskich

Czynny żal i zapłata z odsetkami

Kiedy nie płacimy PCC?

Zakup od firmy, wartość < 1000 zł, darowizna w rodzinie

Infor.pl
Dlaczego Polacy nie ufają zagranicznym sklepom online? [Raport]
17 cze 2025

Zagraniczne firmy napotykają na poważną barierę na polskim rynku e-commerce – brak zaufania. Aż 2/3 Polaków unika zakupów w zagranicznych e-sklepach z obawy o zwroty, reklamacje i autentyczność produktów. Kluczową rolę w decyzjach zakupowych odgrywają opinie innych klientów. Pokonanie tej nieufności to klucz do sukcesu w polskim e-handlu.

Własna działalność gospodarcza bez płacenia składek ZUS. Ważne zmiany w limicie zarobków
17 cze 2025

Jedni oferują usługi „złotej rączki”, inni okazyjnie sprzedają coś w sieci, taki drobny biznes można legalnie prowadzić bez konieczności zakładania firmy. Obowiązuje jednak zarobkowy limit. Czy niebawem będzie można zarobić więcej? Taką nadzieję daje przyjęty przez resort rozwoju i technologii projektu ustawy.

Nie jest łatwo uzyskać znaczny stopień niepełnosprawności. Nawet ze złamaniami kompensacyjnymi kręgosłupa [List czytelnika]
16 cze 2025

Do redakcji infor.pl przychodzą stale listy osób, które uważają, że WZON obniżył im liczbę punktów do poziomu wykluczającego przyznanie świadczenia wspierającego przez ZUS. Np. osoba niewidoma otrzymała 61 punkty, a sparaliżowany od pasa w dół mężczyzna 43 punkty. Z listów wynika, że trudno jest także uzyskanie samego stopnia niepełnosprawności (zwłaszcza znacznego). Urazy kręgosłupa to za mało. Tak przynajmniej wynika z listu czytelnika.

Sektor logistyczny pokazuje w I połowie 2025 r., że radzi sobie z globalnymi zakłóceniami (wojna handlowa USA-Chiny). Koszty wymiany handlowej będą jednak rosły
16 cze 2025

Widmo historycznego spadku wolumenu przeładunków i wzrost kosztów transportu to dwa dominujące efekty w logistyce, które wywołała wojna handlowa na linii Chiny-USA. Pomimo obniżenia globalnych prognoz dla PKB i handlu, operatorzy logistyczni wciąż radzą sobie zaskakująco dobrze, choć wśród europejskich ekspertów zarządzających łańcuchami dostaw panuje zgodność co do tego, że koszty wymiany handlowej będą rosły. Jednocześnie 70% z nich twierdzi, że na kolejne zakłócenia i nieoczekiwane zwroty akcji będzie w stanie odpowiedzieć w ciągu maksymalnie 3 dni.

MRPiPS: Zasiłek pogrzebowy będzie wypłacany w ciągu 14 dni bez decyzji ZUS - gdy koszty pogrzebu poniosła jedna osoba z rodziny zmarłego. Już w 2025 roku?
16 cze 2025

Ustalenie prawa do zasiłku pogrzebowego oraz jego wysokości - co do zasady - nie będzie wymagało wydania decyzji przez ZUS - jeżeli zasiłek pogrzebowy przysługuje w kwocie 4000 zł niezależnie od kwoty poniesionych kosztów pogrzebu (od 1 stycznia 2026 r. będzie to kwota 7000 zł), tj. gdy koszty te poniosła jedna osoba – członek rodziny zmarłego. Tak wynika z założeń projektu deregulacyjnego dot. ustawy emerytalnej, nad którym pracuje Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Propozycja zakłada też skrócenie terminu wypłaty zasiłku do 14 dni.

Większa elastyczność w wypowiadaniu umów OC [Projekt nowelizacji trafił do konsultacji]
17 cze 2025

Do uzgodnień, konsultacji publicznych i opiniowania trafił projekt nowelizacji ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. Chodzi o zmiany w OC.

KP do zmiany: sprawy kadrowe już nie na piśmie a elektronicznie lub w postaci papierowej [PROJEKT z 10 czerwca 2025 r.]
16 cze 2025

Kodeks Pracy znowu do zmiany? Tak, bo sprawy kadrowe już teraz będzie się załatwiało nie na piśmie a elektronicznie lub w postaci papierowej. Ustawodawca a raczej Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej zaproponowało projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (dalej jako: projekt).

Renat wdowia z KRUS. Już wiadomo kiedy pierwsze wypłaty świadczenia!
16 cze 2025

Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (KRUS) wydała już 54 111 decyzji przyznających rentę wdowią emerytom i rencistom rolniczym – poinformowało biuro prasowe instytucji. Nowe świadczenia ruszają pełną parą – pierwsze wypłaty zaplanowano na 7 lipca br.

NIS2, DORA, nowelizacja ustawy o KSC – jak operatorzy telekomunikacyjni powinni zapewnić cyberbezpieczeństwo klientom?
16 cze 2025

W dobie rosnących zagrożeń cyfrowych i postępującej cyfryzacji infrastruktury, sektor telekomunikacyjny staje się jednym z głównych filarów bezpieczeństwa cybernetycznego. W związku z tym na dostawców publicznych sieci łączności elektronicznej i dostawców publicznie dostępnych usług łączności elektronicznej (czyli operatorów telekomunikacyjnych), nakładane są coraz bardziej rygorystyczne obowiązki - zarówno na poziomie prawa unijnego (NIS2, DORA), jak i krajowego (nowelizacja ustawy o Krajowym Systemie Cyberbezpieczeństwa – UKSC).

Znaczny stopień niepełnosprawności – kompletny przewodnik na 2025 r.
16 cze 2025

Orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności to przepustka do realnego wsparcia finansowego, ulg podatkowych i codziennych przywilejów, które mogą radykalnie ułatwić życie. W tym przewodniku krok po kroku pokazujemy, jak w 2025 r. uzyskać orzeczenie, z jakich świadczeń skorzystać najłatwiej i gdzie szukać dofinansowań. Mogą być one znaczne i sięgać nawet kilkudziesięciu tysięcy złotych.

pokaż więcej
Proszę czekać...