Dla wielu kobiet powrót do pracy po urlopie macierzyńskim to nie tylko logistyczne wyzwanie, ale też walka o równe traktowanie. Aż 25% matek czuje, że ich rozwój zawodowy został zahamowany – mimo kompetencji, motywacji i lojalności wobec firmy. Dlaczego tak się dzieje i co mogą zrobić pracodawcy, by to zmienić?
- Macierzyństwo kontra rynek pracy: coraz więcej kobiet wypada z zawodowej gry
- Matki w pracy to zysk – lojalność, kompetencje i nowa perspektywa dla zespołu
- Elastyczność, zaufanie i kontakt – klucze do udanego powrotu po macierzyńskim
Łączenie pracy z macierzyństwem wciąż stanowi poważne wyzwanie dla wielu kobiet. Jak wynika z danych GUS[1], w IV kwartale 2024 roku aż 11,7 proc. kobiet pozostawało biernych zawodowo ze względu na obowiązki rodzinne. W przypadku mężczyzn odsetek ten wyniósł jedynie 1,3 proc. Zdaniem ekspertów Michael Page kluczem do zmiany sytuacji może być lepsze przygotowanie pracodawców do powrotu matek po urlopach macierzyńskich.
Macierzyństwo kontra rynek pracy: coraz więcej kobiet wypada z zawodowej gry
Zwiększanie udziału matek w rynku pracy staje się coraz ważniejsze w świetle zmian demograficznych. Badanie „State of Motherhood in Europe 2024”[2], przeprowadzone w 11 krajach, w tym w Polsce, pokazuje, że prawie 27 proc. kobiet postrzega macierzyństwo jako czynnik, który niekorzystnie wpłynął na ich karierę. Co więcej, po narodzinach pierwszego dziecka odsetek kobiet pracujących na pełen etat spada z 74 proc. do 49 proc., a 15 proc. całkowicie rezygnuje z aktywności zawodowej.
Wracającym do pracy matkom towarzyszy wiele obaw. Wśród kobiet biorących udział w badaniu „State of Motherhood in Europe 2024”[3], aż 30 proc. uważa, że ich możliwości uczenia się lub postępy zostały ograniczone. Co czwarta pytana czuła się niedoceniana w porównaniu z kolegami o takich samych kompetencjach. Równie często odnosiły wrażenie, że nie są już częścią zespołu oraz czuły większą potrzebę osiągnięć w swojej firmie. Matki napotykały także trudności na etapie rekrutacji, podczas którego aż 16 proc. z nich wskazało na bycie dyskryminowaną z powodu macierzyństwa.
Matki w pracy to zysk – lojalność, kompetencje i nowa perspektywa dla zespołu
– Matki wracające do pracy często wykazują wysoki poziom motywacji i zaangażowania, a jednocześnie cenią stabilność zatrudnienia, co przekłada się na wzrost efektywności, większą lojalność wobec pracodawcy i mniejszą rotację kadry. Macierzyństwo rozwija także szereg kompetencji miękkich: umiejętność zarządzania czasem, wielozadaniowość czy empatię i odporność na stres. Kobiety wracające po narodzinach dziecka wnoszą też do zespołu nową perspektywę, przyczyniając się do zwiększenia różnorodności i kreatywności w miejscu pracy. Co ważne, powrót matki po urlopie pozwala zachować cenne know-how – znajomość firmy, klientów oraz procedur. Proces ponownego wdrożenia takiej osoby jest zazwyczaj szybszy i mniej kosztowny niż rekrutacja i szkolenie nowego pracownika. Matki są także bardzo dobrze zorganizowane oraz dążą do zachowania równowagi między życiem zawodowym a prywatnym. Dzięki temu często osiągają bardzo dobre wyniki w krótszym czasie. Pracodawca przyjazny rodzinie jest też lepiej postrzegany na rynku i skuteczniej przyciąga talenty, zwłaszcza wśród kandydatów ceniących wartości społeczne – wyjaśnia Monika Wojciechowska, senior executive manager w Michael Page.
Elastyczność, zaufanie i kontakt – klucze do udanego powrotu po macierzyńskim
Efektywny powrót matek do pracy wciąż bywa wyzwaniem dla wielu firm. Jednocześnie dobrze przeprowadzony przez pracodawcę pozwala utrzymać kompetencje i zaangażowanie. Tym samym przynosząc korzyść całemu zespołowi. Popularnym rozwiązaniem wśród kobiet powracających z urlopu macierzyńskiego jest możliwość elastycznego dopasowania godzin pracy – korzysta z niej aż 46 proc. kobiet[4]. Matki chętnie wybierają również stopniowy powrót do swoich obowiązków zawodowych (35 proc.) oraz pracę zdalną (27 proc.).
– Ważnym wsparciem niewątpliwie jest program „Aktywny Rodzic”, który wszedł w życie w październiku 2024 roku. Dzięki niemu rodzice mogą skorzystać z finansowania opieki nad dzieckiem, np. żłobka, niani czy pomocy rodziny bez dużego uszczerbku na budżecie domowym. To czego powracające z urlopów macierzyńskich matki potrzebują od pracodawcy to przede wszystkim zaufanie i elastyczność. W Michael Page wspieramy zarówno matki jak i ojców oferując dodatkowe dni urlopowe, poza tymi wynikającymi z kodeksu pracy, elastyczne godziny, pracę zdalną czy też szereg benefitów, które można wykorzystać w zależności od potrzeb. Warto jednak pamiętać, że poza samym powrotem do organizacji, jeszcze ważniejszym elementem jest kontakt przełożonego w trakcie trwania urlopu. Pokazuje to, że jej kompetencje są wartościowe dla firmy i zespołu – tłumaczy Monika Wojciechowska.
[1] Pracujący, bezrobotni i bierni zawodowo (wyniki wstępne BAEL) - 4 kwartał 2024 r., GUS, 25.02.2025, https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rynek-pracy/pracujacy-bezrobotni-bierni-zawodowo-wg-bael/pracujacy-bezrobotni-i-bierni-zawodowo-wyniki-wstepne-bael-4-kwartal-2024-r-,12,63.html, dostęp 20.05.2025.
[2] State of Motherhood in Europe 2024, Make Mothers Matter, 18.03.2025, https://makemothersmatter.org/wp-content/uploads/2025/03/MMM-State-of-Motherhood-in-Europe-2024.pdf, dostęp 20.05.2025.
[3] Tamże.
[4] Tamże.