Istnieją tu dwie możliwości:
(1) potrącanie kwoty alimentów z wynagrodzenia osoby zobowiązanej bez udziału komornika albo
(2) postępowanie egzekucyjne przy udziale komornika.
W pierwszym przypadku, pracodawca dokonuje potrącenia na podstawie wniosku osoby uprawnionej i załączonego wyroku z klauzulą wykonalności (sąd nadaje ją z urzędu i sam – bez naszego wniosku - taki wyrok doręcza).
Procedura jest zatem prosta i łatwa do przeprowadzenia.
W drugim przypadku, aby komornik podjął niezbędne czynności, konieczne będzie złożenie wniosku o wszczęcie egzekucji oraz załączenie do wniosku oryginału prawomocnego wyroku, zaopatrzonego w klauzulę wykonalności. We wniosku należy podać m.in. dane wierzyciela (swoje) oraz dłużnika, w tym także adres zamieszkania. Każda dodatkowa informacja np. o miejscu zatrudnienia, numerze rachunku bankowego, posiadanym majątku, czy wierzytelnościach - będzie przydatna.
Co jednak zrobić w przypadku, gdy w międzyczasie dłużnik się wyprowadzi i nie znamy jego nowego adresu ani miejsca pracy?
Jeżeli chcemy nowy adres ustalić we własnym zakresie, najprostszym sposobem jest zwrócenie się do Wydziału Spraw Obywatelskich w Urzędzie Miasta / Gminy, w którym dłużnik poprzednio był zameldowany. Nowy adres poznamy, jeśli dłużnik zgłosił zmianę do Ewidencji Ludności. Z uwagi na ochronę danych osobowych, przed uzyskaniem tej informacji urzędnik może poprosić o wskazanie podstawy żądania – jest nią wyrok sądu, zasadzający alimenty. Można też zwrócić się z wnioskiem do Centralnego Biura Ewidencji Ludności – wówczas przeszukana zostanie baza z terenu całego kraju, a nie tylko gminy.
Zadaj pytanie: Forum
Należy jednak pamiętać, iż w sprawach dotyczących egzekucji alimentów nie musimy sami poszukiwać dłużnika - możemy skorzystać z pomocy. Na komorniku jako organie egzekucyjnym ciążą dodatkowe obowiązki, takie jak przeprowadzenie dochodzenia celem ustalenia zarobków i stanu majątkowego dłużnika oraz jego miejsca zamieszkania. W tym celu komornik zobowiązany jest wezwać strony postępowania do złożenia wyjaśnień oraz wezwać inne osoby nieuczestniczące w postępowaniu celem udzielenia niezbędnych informacji. Jeżeli podjęte środki okażą się bezskuteczne, wówczas komornik może złożyć wniosek do organów Policji, która przeprowadzą dochodzenie w celu ustalenia miejsca zamieszkania i miejsca pracy dłużnika. Dochodzenie powinno być przeprowadzane okresowo w odstępach nie dłuższych niż 6 miesięcy. Należy również zwrócić uwagę na fakt, iż bezskuteczność egzekucji nie stanowi podstawy umorzenia postępowania - w takim przypadku osoba uprawniona do alimentów może uzyskać pomoc państwa - wypłata świadczenia nastąpi z funduszu alimentacyjnego.
Egzekucja alimentów jest bezskuteczna jeżeli nie powiodło się ściągnięcie pełnej należności z tytułu alimentów (bieżących i zaległych) przez okres dwóch miesięcy, a także jeżeli nie ma możliwości wszczęcia lub prowadzenia egzekucji alimentów przeciwko dłużnikowi przebywającemu poza granicami Polski, w szczególności z powodu:
a) braku podstawy prawnej do pojęcia czynności zmierzających do wykonania tytułu wykonawczego w miejscu zamieszkania dłużnika,
b) braku możliwości wskazania przez osobę uprawnioną miejsca zamieszkania dłużnika alimentacyjnego za granicą.
W opisanej sytuacji wierzyciel (osoba uprawniona lub jej przedstawiciel ustawowy czyli np. rodzic w imieniu małoletniego dziecka) może złożyć do właściwego dla swojego miejsca zamieszkania Urzędu Gminy/Urzędu Miasta wniosek o podjęcie działań wobec dłużnika alimentacyjnego. Niezbędne jest dołączenie do wniosku dokumentów związanych z uzyskiwanymi dochodami, pobieraną nauką, zaświadczenia komornika o bezskuteczności egzekucji, zawierającego informację o stanie egzekucji, przyczynach jej bezskuteczności oraz o działaniach podejmowanych w celu wyegzekwowania zasądzonych alimentów. Jeżeli takie zaświadczenie nie zostanie dołączone, wójt/burmistrz/prezydent sam zwróci się do komornika prowadzącego egzekucję o udzielenie tych informacji, a on zobowiązany będzie w terminie 14 dni od dnia otrzymania wezwania do przesłania takiego zaświadczenia.
Zobacz również: Co zrobić, gdy dłużnik alimentacyjny ukrywa swój majątek?
Komu przysługuje świadczenie z funduszu alimentacyjnego?
Przysługuje osobie uprawnionej (na podstawie wyroku) do ukończenia przez nią 18 roku życia albo w przypadku gdy uczy się w szkole lub szkole wyższej - do ukończenia przez nią 25 roku życia, albo w przypadku posiadania orzeczenia o znacznym stopniu niepełnosprawności - bezterminowo. Należy jednak pamiętać, że świadczenie nie przysługuje, jeżeli osoba uprawniona została umieszczona w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie albo w rodzinie zastępczej lub też zawarła związek małżeński.
Świadczenia z funduszu alimentacyjnego przysługują, jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę w rodzinie nie przekracza kwoty 725 zł.
Ile wynoszą świadczenia z funduszu alimentacyjnego?
Świadczenia przysługują w wysokości bieżąco ustalonych alimentów, jednakże nie wyższej niż 500 zł.
W okresie, w którym osoba uprawniona otrzymuje świadczenia z funduszu alimentacyjnego, komornik nadal prowadzi postępowanie egzekucyjne i z kwoty uzyskanej z egzekucji o zaspokaja należności z tytułu świadczeń z funduszu alimentacyjnego.
W przypadku wystąpienia zmian w liczbie członków rodziny, uzyskania lub utraty dochodu albo innych zmian mających wpływ na prawo do świadczeń z funduszu alimentacyjnego osoba uprawniona albo jej przedstawiciel ustawowy, którzy złożyli wniosek o przyznanie świadczenia z funduszu są obowiązani do niezwłocznego powiadomienia o tym organu wypłacającego świadczenia.
Zobacz również serwis: Alimenty
Podstawa prawna:
Art. 1081 i nast. ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. 1964 Nr 43, poz. 296 ze zm.),
Art. 88 ustawy z dnia 23 grudnia 1997 r. Kodeks pracy (tekst jednol. Dz.U. 1998 Nr 21, poz. 94),
Ustawa z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (tekst jednol. Dz.U. 2009 Nr 1, poz. 7 ze zm.).