Uprawnieni
Gdy uprawnionej osobie przyznano, świadczenia z Funduszu Alimentacyjnego, albo nie może ona wyegzekwować roszczeń od dłużnika alimentacyjnego, gmina właściwa ze względu na miejsce zamieszkania dłużnika, może wszcząć odpowiednie postępowanie, skierowane przeciwko niemu.
Wniosek
W tym drugim przypadku, aby rozpocząć postępowanie, wierzyciel musi złożyć odpowiedni wniosek w swojej gminie, i dołączyć do niego zaświadczenie o bezskuteczności egzekucji, zawierające informację o jej stanie, przyczynach jej bezskuteczności oraz o działaniach podejmowanych w celu wyegzekwowania zasądzonych alimentów. Gdy wniosek jest złożony bez odpowiedniego zaświadczenia, organ gminy wzywa prowadzącego egzekucję, aby go dostarczył.
Zobacz też: Osoby posiadające dziecko i uczące się mają prawo do świadczeń Funduszu Alimentacyjnego
Postępowanie
Najpierw przeprowadza się wywiad alimentacyjny. Jego celem jest ustalenie sytuacji rodzinnej, dochodowej i zawodowej dłużnika alimentacyjnego, stanu zdrowia a także przyczyn niełożenia na osobę uprawnioną. Odbiera się również od niego oświadczenie majątkowe, które składa się pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań, o czym należy dłużnika poinformować. Gmina może też wystąpić o odpowiednie informacje do kierownika ośrodka pomocy społecznej, jeżeli posiada on wywiad środowiskowy na ten temat.
Brak pracy dłużnika
Gdy okazuje się, że dłużnik alimentacyjny nie ma pracy i właśnie to jest powodem uchylania się od płacenia alimentów, gmina zobowiązuje go do zarejestrowania się jako bezrobotny, albo poszukujący pracy oraz informuje powiatowy urząd pracy o konieczności aktywizacji zawodowej dłużnika.
Sankcje
Jeżeli dłużnik alimentacyjny uniemożliwia przeprowadzenie wywiadu alimentacyjnego, lub odmówił złożenia oświadczenia majątkowego, zarejestrowania jako bezrobotny (poszukujący pracy), czy przyjęcia bez uzasadnionej przyczyny odpowiedniego zatrudnienia, gmina składa wniosek o ściganie go, za tak zwaną uporczywą niealimentację. Przestępstwo to grozi karą grzywny, ograniczenia wolności, lub pozbawienia wolności do lat dwóch. Poza tym w takich sytuacjach kieruje się do starosty wniosek o zatrzymanie prawa jazdy dłużnika. Dłużnik niepłacący alimentów przez 6 miesięcy może zostać wpisany na jedną z ogólnopolskich list dłużników.
Zobacz też serwis: Fundusz alimentacyjny