Zdarza się, że bezrobotny z prawem do zasiłku zarejestrowany w urzędzie pracy, wyrejestruje się z urzędu pracy na krócej niż 365 dni a potem ponownie zarejestruje. Czy w takiej sytuacji prawo do zasiłku dla bezrobotnych znowu mu przysługuje?
Osoba bezrobotna, która pobiera zasiłek dla bezrobotnych i utraci status bezrobotnego na okres krótszy niż 365 dni, po ponownej rejestracji w urzędzie pracy, może pobierać to świadczenie. Przepisy zawarte w ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy przewidują tu dwie możliwości.
Zasiłek uzupełniający
Pierwsza możliwość jest opisana w art. 73 ust. 5 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Stanowi on, że „bezrobotny, który utracił status bezrobotnego na okres krótszy niż 365 dni z powodu podjęcia zatrudnienia, innej pracy zarobkowej, pozarolniczej działalności lub uzyskiwania przychodu w wysokości przekraczającej połowę minimalnego wynagrodzenia za pracę miesięcznie i zarejestrował się w powiatowym urzędzie pracy jako bezrobotny w okresie 14 dni od dnia ustania zatrudnienia, zaprzestania wykonywania innej pracy zarobkowej, prowadzenia pozarolniczej działalności, pobierania zasiłku chorobowego, macierzyńskiego lub zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego po ustaniu zatrudnienia, zaprzestaniu wykonywania innej pracy zarobkowej, prowadzenia pozarolniczej działalności lub osiągania przychodu przekraczającego połowę minimalnego wynagrodzenia za pracę miesięcznie, posiada prawo do zasiłku na czas skrócony o okres pobierania zasiłku przed utratą statusu bezrobotnego oraz o okresy, o których mowa w ust. 4.”
Ust. 4 natomiast stanowi, że okres pobierania zasiłku ulega skróceniu o okres zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych, robót publicznych oraz o okres odbywania stażu, szkolenia lub przygotowania zawodowego dorosłych przypadających na okres, w którym przysługiwałby zasiłek, oraz o okresy nieprzysługiwania zasiłku, o których mowa w art. 75 ust. 1–3.”
W tym przypadku kluczowe są:
- wyrejestrowanie z powodu podjęcia zatrudnienia, innej pracy zarobkowej, pozarolniczej działalności lub uzyskiwania przychodu w wysokości przekraczającej połowę minimalnego wynagrodzenia za pracę miesięcznie,
- ponowna rejestracja w okresie 14 dni od zakończenia pracy lub innej okoliczności wymienionej w przepisie (ust. 5).
Powrót na zasiłek w takiej formie nie zależy od warunku dotyczącego pracy, wynagrodzenia, opłacenia składek na Fundusz Pracy czy odpowiedniego rozwiązania umowy o pracę. Tak jak ma to miejsce przy standardowym badaniu prawa do zasiłku. Bezrobotny nabywa swoje stare prawo do zasiłku, wywodzące się z innej pracy niż ta, którą wykonywał między jedną a drugą rejestracją.
Ponadto powrót na zasiłek jest również możliwy, gdy bezrobotny po utracie statusu bezrobotnego w wyniku podjęcia zatrudnienia pozostawał w kilku stosunkach pracy. Ważne, by przerwy między tymi pracami nie były dłuższe niż 14 dni i jednocześnie osoba zarejestrowała się w urzędzie pracy w terminie 14 dni od ustania ostatniego stosunku pracy.
Pomniejszony zasiłek - druga możliwość
Druga możliwość jest opisana w w art. 73 ust. 7 Ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Zgodnie z nim osoba, która utraciła na okres nie dłuższy niż 365 dni status bezrobotnego, a w dniu kolejnej rejestracji spełnia warunki określone w art. 71, uzyskuje prawo do zasiłku na okres pomniejszony o poprzedni okres pobierania zasiłku oraz o okresy, o których mowa w ust. 4.
W tym przypadku nie ma znaczenia powód wyrejestrowania. Nie obowiązuje też konkretny termin, w którym trzeba dokonać rejestracji.
Zgodnie z wyjaśnieniami Departamentu Rynku Pracy Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej* - niezachowanie 14-dniowego terminu rejestracji (np. z powodu choroby lub innej okoliczności) spowoduje zastosowanie art. 73 ust. 7 ustawy. W tej sytuacji bezrobotny nie może stracić statusu bezrobotnego na dłużej niż 365 dni oraz musi wykazać się okresem pracy wskazanym w art. 71 ustawy. W ramach tego przepisu nie bierzemy pod uwagę w jaki sposób zakończyły się okresy zatrudnienia lub inne umowy wliczane do 365 dni. W chwili spełnienia warunków art. 73 ust. 7 ustawy bezrobotny uzyska prawo do zasiłku na okres pomniejszony.
Warto wspomnieć, że zasiłek przysługuje osobie, która w okresie 18 miesięcy bezpośrednio poprzedzających dzień zarejestrowania pracowała, prowadziła działalność łącznie przez okres co najmniej 365 dni z co najmniej minimalnym wynagrodzeniem, od którego odprowadzane były składki na ubezpieczenia społeczne i Fundusz Pracy.
W przypadku opisanym w art. 73 ust. 7, do okresu, od którego zależy prawo do zasiłku (365 dni w ciągu 18 miesięcy) wlicza się zarówno okresy nowej pracy (tej po wyrejestrowaniu), jak i tej, która była już zaliczona na poczet utraconego uprawnienia. Jeżeli jednak bezrobotny nie wykaże tego okresu (365 dni) uprawniającego do zasiłku, nie uzyska zasiłku na uzupełnienie.
*Wyjaśnienia DRP MRiPS do Ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy nie stanowią źródła prawa, dlatego ostateczną decyzję w kwestii zastosowania przepisów podejmuje urząd pracy.
Wojciech Napora (Zielona Linia 19524, Centrum Informacyjne Służb Zatrudnienia)
Źródło: Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.