Przysposobienie całkowite nie jest tak powszechne jak przysposobienie pełne. Aby można było rozpocząć postępowanie adopcyjne, muszą zostać spełnione dwa bardzo istotne warunki:
- rodzice naturalni muszą całkowicie zrzec się dziecka, zawierając tzw. zgodę blankietową (anonimową) na przysposobienie bez wskazania osoby przysposabiającej,
- zgoda taka wyrażona jest w stosunku do niemowląt, a w praktyce wyrazicielami umowy blankietowej są samotne młode matki.
Zgoda blankietowa
Zgodę tę mogą one wyrazić przed sądem opiekuńczym nie wcześniej niż po upływie 6 tygodni od dnia urodzenia dziecka.
Gdy rodzice dziecka wyrażą zgodę na przysposobienie bez wskazania przysposabiającego, a sąd orzeknie decyzję o adopcji całkowitej, dziecko całkowicie traci dotychczasowy stan cywilny a uzyskuje nowy.
Zobacz: Prawa i obowiązki małżonków
Wszelkie więzi z rodzicami naturalnymi za ich zgodą zostają zerwane, a dziecko zyskuje nowe nazwisko, co łączy się z utajnieniem pochodzenia dziecka.
Gdy sąd orzeka o adopcji całkowitej w stosunku do obojga małżonków wspólnie, wówczas dziecko otrzymuje nowy akt urodzenia, w którym są oni wpisani jako jego rodzice, a dotychczasowy akt ulega kasacji. Nie podlega on nigdy ujawnieniu i nie wydaje się z niego odpisów ani wyciągów.
Nieznani rodzice
Sąd ma jednak możliwość orzeczenia przysposobienia całkowitego, mimo że żadne z rodziców nie wyraziło zgody „blankietowej”.
Sąd opiekuńczy może orzec przysposobienie nierozerwalne, jeżeli rodzice dziecka nie żyją, lub są nieznani. W takiej sytuacji orzeczenie o przysposobieniu zależy od decyzji sądu.
Zgoda „blankietowa” może być wyrażona przed sądem w terminie sześciu tygodni od dnia narodzin dziecka. Czas ten jest okresem „szansy” dla rodziców biologicznych na wzbudzenie w sobie uczuć względem dziecka. Jeśli to nie nastąpi, tracą prawa do dziecka w sposób nieodwracalny.
Nowe personalia-nowy akt urodzenia
Nowy akt urodzenia sporządzany jest zawsze „automatycznie”, jeżeli orzeczone przysposobienie jest całkowite.
Dotychczasowy akt urodzenia ulega utajnieniu, a odpis z niego może być wydany tylko na polecenie sądu, lub na wniosek przysposobionego po uzyskaniu pełnoletności.
W nowym akcie urodzenia wszystkie dane ulegają zmianie, oprócz daty i miejsca urodzenia dziecka.
Przysposobienie całkowite, zwane anonimowym, najsilniej wiąże dziecko przysposobione z przysposabiającym i jego rodziną. Adopcja całkowita powoduje zupełne zerwanie więzów przysposobionego z jego naturalną rodziną, oraz co należy pamiętać podejmując decyzję o adopcji jest nierozwiązywalne.