Zadanie własne gminy
Utrzymanie czystości i porządku należy do obowiązkowych zadań własnych gminy (art. 3 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach). Ustawa szczegółowo wylicza czynności mające przyczynić się do realizacji wskazanego zadania.
Przykłady czynności
Do takich czynności należą m.in.:
1) tworzenie warunków do wykonywania prac związanych z utrzymaniem czystości i porządku na terenie gminy lub zapewnianie wykonania tych prac przez tworzenie odpowiednich jednostek organizacyjnych;
2) zapewnianie budowy, utrzymania i eksploatacji własnych lub wspólnych z innymi gminami:
a) regionalnych instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych,
b) stacji zlewnych, w przypadku gdy podłączenie wszystkich nieruchomości do sieci kanalizacyjnej jest niemożliwe lub powoduje nadmierne koszty,
c) instalacji i urządzeń do zbierania, transportu i unieszkodliwiania zwłok zwierzęcych lub ich części,
d) szaletów publicznych;
3) obejmowanie wszystkich właścicieli nieruchomości na terenie gminy systemem gospodarowania odpadami komunalnymi;
4) nadzorowanie gospodarowania odpadami komunalnymi, w tym realizacja zadań powierzonych podmiotom odbierającym odpady komunalne od właścicieli nieruchomości;
5) ustanawianie selektywnego zbierania odpadów komunalnych obejmujące co najmniej następujące frakcje odpadów: papieru, metalu, tworzywa sztucznego, szkła i opakowań wielomateriałowych oraz odpadów komunalnych ulegających biodegradacji, w tym odpadów opakowaniowych ulegających biodegradacji;
6) tworzenie punktów selektywnego zbierania odpadów komunalnych w sposób zapewniający łatwy dostęp dla wszystkich mieszkańców gminy, w tym wskazywanie miejsc, w których mogą być prowadzone zbiórki zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego pochodzącego z gospodarstw domowych.
Zobacz serwis: Gmina
Właściciel nieruchomości
Odbiorem i wywozem śmieci zajmą się firmy wybrane przez samorząd. Będzie to finansowane z opłat pobieranych od mieszkańców, a dokładniej właścicieli nieruchomości. Opłata ta będzie stanowiła dochód gminy.
W przypadku domu jednorodzinnego wiadomo, kto jest właścicielem. Problem powstaje przy próbie oceny, kto ma płacić w blokach mieszkalnych.
Od chwili wydania przez Ministerstwo Środowiska interpretacji spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe nie powinny mieć już wątpliwości. W sprawie odbioru i wywozu odpadów komunalnych gmina będzie rozliczała się z zarządem spółdzielni. Następnie spółdzielnia rozliczy się ze swoimi członkami według ustalonych zasad.
Zobacz serwis: Nieruchomości
Dodatkowe obowiązki zarządu spółdzielni
Od 1 lipca 2013 r., oprócz zawierania i rozliczania umów z podmiotem zajmującym się odbiorem i wywozem śmieci, na spółdzielniach będą ciążyły dodatkowe obowiązki o charakterze fiskalnym (ustalanie i wpłacanie gminie podatku śmieciowego).
Segregacja śmieci
W tej samej ustawie została uregulowana kwestia segregacji śmieci. Jeśli ktoś zadeklaruje, że będzie je segregował, zapłaci dużo mniej. W ten sposób można zaoszczędzić nawet kilkadziesiąt procent na rok w stosunku do opłaty za wywóz śmieci zmieszanych.
Co dzieje się w sytuacji zadeklarowania segregacji i zaniechania jej prowadzenia? Osoby tak postępujące zostaną zmuszone do zapłaty wyższej opłaty powiększonej o odsetki za okres naruszania przepisów.
Segregacja w bloku
Jeśli spółdzielnie czy wspólnoty zgłoszą w urzędzie gminy, że będą segregować śmieci, muszą dopilnować, aby wszyscy mieszkańcy prowadzili segregację odpadów. Ich pracownicy powinni czuwać nad przestrzeganiem nowych zasad przez każdego mieszkańca.
W przeciwnym razie wszyscy mieszkańcy poniosą zbiorową odpowiedzialność. Podyktowane jest to brakiem możliwości wskazania osób, które faktycznie naruszyły zasady i mieszały odpady. W konsekwencji zostanie wydana decyzja nakazująca wsteczne uregulowanie podwyższonych opłat w stosunku do ogółu mieszkańców, a więc nawet tych, którzy śmieci segregowali.
Kontrola
Nad przestrzeganiem i stosowaniem przepisów ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach kontrolę sprawuje wójt, burmistrz lub prezydent miasta.
Podstawa prawna:
Ustawa z 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz.U. z 2011 Nr 152, poz. 897)