Zatarcie skazania z mocy prawa (art. 76)

Radca prawny Elżbieta Kozłowska
Radca prawny, adwokat, specjalista z zakresu prawa gospodarczego, cywilnego.
rozwiń więcej
Instytucja zatarcia skazania stwarza skazanemu możliwość powrotu do normalnego życia w społeczeństwie, bez piętna osoby skazanej.
Skazanie ulega zatarciu z mocy prawa z upływem 6 miesięcy od zakończenia okresu próby. Jeżeli wobec skazanego orzeczono grzywnę lub środek karny, zatarcie skazania nie może nastąpić przed ich wykonaniem, darowaniem albo przedawnieniem ich wykonania – artykuł 76 kodeksu karnego.

Skazanie za przestępstwo (wyrok skazujący) podlega rejestracji w Krajowym Rejestrze Karnym. Rejestr prowadzi Biuro Informacyjne Krajowego Rejestru Karnego w Ministerstwie Sprawiedliwości. Prowadzony poprzednio Centralny Rejestr Skazanych został zastąpiony przez Krajowy Rejestr Karny z dniem 22 czerwca 2001 r. Zarejestrowanie osoby skazanej w Centralnym Rejestrze Karnym powoduje, że taka osoba uchodzi w życiu publicznym za osobę ukaraną. Fakt ten ma znaczenie dla wszelkich opinii związanych z zatrudnieniem oraz wykonywaniem różnych zawodów. Zarejestrowanie w Krajowym Rejestrze Karnym ma też istotne znaczenie przy ustalaniu recydywy osoby skazanej.

Pracodawca, jako podmiot uprawniony, ma prawo bezpośrednio wystąpić z zapytaniem do Krajowego Rejestru Karnego, w sprawie zatrudnienia pracownika, co do którego z przepisów ustawy wynika wymóg niekaralności, korzystania z pełni praw publicznych a także ustalenia uprawnienia do zajmowania określonego stanowiska, wykonywania określonego zawodu lub prowadzenia określonej działalności gospodarczej.

Zobacz: Darmowa porada prawna

Zatarcie skazania z mocy prawa oznacza, że w przypadku, gdy minął okres 6 miesięcy, to późniejsze skazanie osoby albo ujawnienie naruszeń prawa nie ma już żadnego znaczenia dla sprawy, w której nastąpiło już zatarcie skazania.

Zatarcie skazania wprowadza fikcję prawną, polegającą na tym, że skazanie uważa się za niebyłe. Osoba, wobec której nastąpiło zatarcie skazania, może w każdej sytuacji twierdzić, że jest osobą niekaraną, natomiast sądy nie mogą powoływać się na poprzednią karalność sprawcy, skoro uległa ona zatarciu z mocy samego prawa. Z chwilą zatarcia skazania wpis o skazaniu usuwa się z rejestru skazanych.

Instytucja zatarcia skazania stwarza skazanemu możliwość powrotu do normalnego życia w społeczeństwie, bez piętna osoby skazanej.

W przypadku, gdy orzeczono karę, której wykonanie warunkowo zawieszono, zatarcie skazania z mocy prawa następuje po upływie 6 miesięcy od zakończenia okresu próby, ale zawsze dopiero po wykonaniu, darowaniu lub przedawnieniu wykonania grzywny lub środka karnego. Jednak zasada ta nie obowiązuje, gdy nałożony został obowiązek naprawienia szkody.

Zobacz serwis: Wymierzanie kar

Jeżeli natomiast wykonanie środka karnego w postaci zakazu prowadzenia pojazdów następuje po upływie okresu próby oraz okresu 6 miesięcy od zakończenia okresu próby, to wówczas zatarcie skazania z mocy prawa następuje z dniem wykonania środka karnego.

Zatarcie skazania następuje z mocy prawa, a nie na podstawie decyzji sądu.

Podstawa prawna: Art. 76 Kodeksu karnego.

Prawo
Pełczyńska-Nałęcz: Koniec dopłat do kredytów, podatek katastralny od trzeciego mieszkania
14 maja 2025

Minister Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz zapowiedziała zwrot w polityce mieszkaniowej. Koniec z dopłatami do kredytów, więcej mieszkań społecznych i podatek katastralny – to filary nowego podejścia rządu.

Kto przejdzie do drugiej tury? Sonda prezydencka 2025 [SONDA]
14 maja 2025

Wybory prezydenckie 2025 zbliżają się wielkimi krokami. Emocje rosną, a najnowsze sondaże rzucają nowe światło na szanse poszczególnych kandydatów. Kto znajdzie się w drugiej turze? Sprawdź, jak wyglądają wyniki, jak zmieniają się nastroje wyborców i oddaj głos w naszej sondzie.

Sondaże prezydenckie 2025: duże różnice w pierwszej trójce. 25% Polaków nadal się waha na kogo zagłosować. Podejmą decyzję dopiero przy urnie wyborczej?
14 maja 2025

W dniu 14 maja 2025 r. opublikowano dwa różne sondaże prezydenckie tej samej instytucji badawczej IBRIS, dla dwóch różnych gazet przeprowadzone w ostatnich dniach. Sondaże te pokazują dość duże różnice między kandydatami plasującymi się na pierwszych trzech miejscach. Z innego sondażu wynika, że ponad jedna czwarta Polaków wciąż może zmienić kandydata, na którego zagłosuje w nadchodzących wyborach prezydenckich.

Egzamin zawodowy: adwokacki i radcowski – gdy komisja zawiedzie, a Ty nie. Jak skutecznie odwołać się od wyniku?
14 maja 2025

Uzyskanie negatywnego wyniku z egzaminu zawodowego na radcę prawnego lub adwokata nie musi być końcem drogi – może być początkiem merytorycznego starcia o sprawiedliwość. W ostatnich latach odwołania od wyników tych egzaminów stają się coraz bardziej powszechnym narzędziem ochrony praw kandydatów. I słusznie – każda ocena podlega bowiem kontroli, a zdający mają realny wpływ na jej weryfikację. Zatem jak skutecznie odwołać się od wyniku?

Wyrok TSUE w sprawie WIBOR-u w umowach kredytowych. Będzie historyczny przełom w ochronie praw kredytobiorców złotówkowych?
14 maja 2025

W dniu 11 czerwca 2025 roku Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej po raz pierwszy w historii zajmie się sprawą polskiego kredytu złotówkowego, którego oprocentowanie oparte jest na wskaźniku referencyjnym WIBOR. Sprawa została zarejestrowana pod sygnaturą C-471/24 i trafiła do Trybunału na skutek skierowania przez Sąd Okręgowy w Częstochowie pytań prejudycjalnych. To przełomowy moment w historii polskiego rynku finansowego – porównywalny z początkiem spraw frankowych w TSUE.

GIS: wykryto pestycyd w tej czarnej herbacie liściastej. Zobacz, których partii Yunnan Loyd nie można spożywać
14 maja 2025

Główny Inspektorat Sanitarny opublikował 13 maja 2025 r. ostrzeżenie publiczne dotyczące dotyczące żywności. GIS poinformował o wykryciu pozostałości pestycydu o nazwie antrachinon w dwóch partiach herbaty czarnej liściastej o nazwie Yunnan herbata czarna liściasta "Loyd". Wyraźnie zaznaczono, że nie należy spożywać partii produktu określonych w tym komunikacie, bo może stanowić zagrożenie dla zdrowia ludzi.

System kaucyjny w Polsce już od 2026 roku: Co to oznacza dla sklepów i konsumentów?
14 maja 2025

Od stycznia 2026 roku w Polsce rusza system kaucyjny, który zrewolucjonizuje sposób zbierania i recyklingu opakowań. Nowe przepisy to duże wyzwanie dla właścicieli sklepów – będą musieli dostosować swoje placówki, wdrożyć nowe systemy sprzedaży i zadbać o edukację klientów. Sprawdź, jak przygotować się na nadchodzące zmiany i co możesz zyskać jako przedsiębiorca.

Obrazić kogoś, czyli kiedy występuje przestępstwo zniewagi
13 maja 2025

Słowa potrafią czasami ranić innych ludzi. Są one w stanie wywołać wiele cierpień. Dlatego właśnie mogą one powodować odpowiedzialność prawną. Jednakże należy też mieć na uwadze i to, że nie zawsze negatywne treści kierowane wobec drugiej osoby, będą mogły zostać uznane za zniewagę.

Jak podwyższyć emeryturę? Sposób jest prosty
13 maja 2025

Jak podwyższyć emeryturę? Sposób jest prosty - trzeba iść do pracy. I tak się dzieje. Badania pokazują, że 71 proc. osób po 60. roku życia chce pracować. Główną motywacją jest potrzeba dodatkowego dochodu oraz chęć utrzymania sprawności fizycznej i umysłowej, a kontynuowaniu dalszej aktywności zawodowej najbardziej sprzyjałyby elastyczne formy zatrudnienia. Wiadomo mniejsze podatki, mniejsze składki - więcej korzyści finansowych.

Środki reakcji prawnej na przemoc i nienawiść
14 maja 2025

Zjawiska przemocy i mowy nienawiści stanowią jedne z najbardziej palących wyzwań współczesnych społeczeństw. Przybierają one różnorodne formy – od agresji fizycznej i psychicznej po mowę nienawiści w przestrzeni publicznej i wirtualnej. Jako takie godzą one w fundamenty demokratycznego państwa prawa, godność jednostki oraz spójność społeczną.

pokaż więcej
Proszę czekać...