Kontrole PIP pod kątem przestrzegania przepisów ustawy o radach pracowników - wyniki
Instytut Spraw Obywatelskich ujawnił wyniki kontroli Państwowej Inspekcji Pracy w zakresie przestrzegania przez pracodawców przepisów „Ustawy o informowaniu pracowników i przeprowadzaniu z nimi konsultacji” (tzw. ustawa o radach pracowników). Rady pracowników to organizacje pracownicze, których celem jest prowadzenie dialogu społecznego w zakładach pracy. Są pośrednikiem na linii pracownicy-pracodawca. Pozyskują informację o stanie firmy i przekazują je załodze.
Kontrolerzy PIP wykryli szereg nieprawidłowości w ponad połowie skontrolowanych firm. Przykładowo PIP wymienia: nieprzekazywanie radzie pracowników informacji, brak prowadzenia konsultacji z radą pracowników oraz niewłaściwego sposobu prowadzenia konsultacji, nieznajomość przepisów ustawy lub błędna ich interpretacja przez pracodawców.
Gdy ustawa wchodziła w życie w 2006 roku, obejmowała 31 tysięcy firm. Niestety przez ostatnie 13 lat rady się zwijały, a nie rozwijały. W szczytowym okresie rady pracowników działały w ponad 3000 firmach. Niestety dziś ich liczba spadła do około pół tysiąca.
Zmiana ustawy o radach pracowników
Pan Wiesław Łyszczek, Główny Inspektor Pracy, w podsumowaniu raportu PIP zauważa: 'Mając na uwadze powyższe rozważania oparte na wynikach przeprowadzonych kontroli oraz aktualnie obowiązujące przepisy prawa pracy można postawić tezę, iż drogą prowadzącą do wzmocnienia pozycji rady pracowników, która miałaby faktyczny wpływ na działania pracodawców, jest zwiększenie zakresu jej uprawnień i przywilejów w drodze nowelizacji przepisów ustawy z dnia 7 kwietnia 2006 r. o informowaniu pracowników i przeprowadzaniu z nimi konsultacji. W przeciwnym razie lekceważące traktowanie rad pracowników przez pracodawców, które ujawniły przeprowadzone kontrole oraz brak znaczącego wpływu na pracodawcę może w konsekwencji doprowadzić do tego, że taki rodzaj reprezentacji pracowników z czasem w ogóle przestanie funkcjonować."
Senator Zbigniew Romaszewski w 2006 roku mówił: "rady pracowników są elementem społeczeństwa obywatelskiego i wydaje mi się, że są one elementem bardzo znaczącym", a o ustawie: "[…] jest to ustawa w jakiś sposób przełomowa, jest to ustawa zaczynająca zupełnie nowy okres w dziejach stosunków między pracownikami i pracodawcami".
"W trosce o prawa pracowników w 85. procentach firm, w których nie ma związków zawodowych, wysyłamy do premiera Mateusza Morawieckiego apel o rządową nowelizację ustawy o radach pracowników. Do apelu załączamy projekt nowelizacji ustawy, który przygotował Instytut Spraw Obywatelskich na podstawie konsultacji społecznych z radami pracowników. Nasz projekt może posłużyć premierowi, jako punkt wyjścia do przygotowania rządowej nowelizacji. Potrzebujemy dobrej ustawy o radach pracowników, która wzmocni dialog społeczny pomiędzy pracownikami i pracodawcami w firmach, w których nie ma związków zawodowych. Potrzebujemy dobrej ustawy, która wzmocni Plan Morawieckiego. Według raportu CBOS-u z czerwca 2017 roku, tylko 11 procent pracowników, jest członkami związków zawodowych. Efektem dobrego dialogu jest troska pracowników o dobro wspólne, czyli przedsiębiorstwo. Dobry dialog to większe zaangażowanie pracowników w osiąganie lepszych wyników firmy, co przekłada się też na wzmocnienie gospodarki. Przykładem mogą być Niemcy lub kraje skandynawskie." – mówi Rafał Górski, prezes Instytutu Spraw Obywatelskich.
Źródło: Instytut Spraw Obywatelskich