Ochrona czasowa cudzoziemców w Polsce niebędących obywatelami Ukrainy – komu przysługuje
Zgodnie z Decyzją Wykonawcza Rady (UE) 2022/382 z dnia 4 marca 2022 r. stwierdzającą istnienie masowego napływu wysiedleńców z Ukrainy, obcokrajowcy, którzy nie posiadają obywatelstwa Ukrainy, nie są małżonkami obywateli Ukrainy (w związku z czym nie zostali objęci Ustawą o pomocy obywatelem Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym), czy też nie są członkami najbliższej rodziny obywatela Ukrainy posiadającego Kartę Polaka, a przybyli do Polski z Ukrainy po 24 lutego w związku z trwającą na jej terytorium wojną, mogą korzystać z ochrony czasowej na terytorium Polski.
Ochrona czasowa cudzoziemców w Polsce niebędących obywatelami Ukrainy – warunki jej otrzymania
Obcokrajowiec przebywający przed 24 lutego 2022 roku na terenie Ukrainy, który został zmuszony do jej opuszczenia na skutek trwającego tam konfliktu zbrojnego, ma prawo przekroczyć Polską granicę i ubiegać się o ochronę czasową. Musi jednak dysponować dokumentami potwierdzającymi, że przed tą datą legalnie przebywał na jej terytorium i nie jest możliwy jego bezpieczny powrót do kraju pochodzenia.
Obcokrajowcy uprawnieni do ochrony czasowej w Polsce:
- bezpaństwowcy lub obywatele państw trzecich innych niż Ukraina, którzy są w stanie udowodnić, że przed 24 lutego 2022 r. legalnie przebywali w Ukrainie na podstawie ważnego zezwolenia na pobyt stały wydanego zgodnie z prawem ukraińskim i nie są w stanie w bezpiecznych warunkach powrócić do kraju lub regionu pochodzenia
- bezpaństwowcy lub obywatele państw trzecich innych niż Ukraina (i członków ich rodzin), którzy przed 24 lutego 2022 r. korzystali z ochrony międzynarodowej lub równoważnej ochrony krajowej w Ukrainie.
Za członków rodziny uznaje się następujące osoby:
- małżonek
- małoletnie i niepozostające w związku małżeńskim dzieci lub dzieci małżonka, niezależnie od tego, czy urodziły się w związku małżeńskim, poza związkiem, czy są przysposobione
- inni bliscy krewni, którzy mieszkali razem jako jedna rodzina w czasie, kiedy wystąpiły okoliczności prowadzące do masowego napływu wysiedleńców, którzy byli w tym czasie całkowicie lub częściowo na utrzymaniu ww. osoby.
Ważne! Rodzina znajdowała się już i przebywała w Ukrainie przed 24 lutego 2022 r.
Ochrona czasowa cudzoziemca w Polsce niebędącego obywatelem Ukrainy – co zrobić, aby ją otrzymać
Potwierdzeniem korzystania z ochrony czasowej w Polsce jest zaświadczenie bezpłatnie wydawane przez Urząd do Spraw Cudzoziemców. Dokument można uzyskać w siedzibie urzędu w Warszawie i Białej Podlaskiej lub rejestrując się on-line w celu zgłoszenia chęci otrzymania zaświadczenia. Jednak konieczne będzie osobiste stawiennictwo w celu otrzymania dokumentu.
Aby otrzymać zaświadczenie potwierdzające korzystanie z ochrony czasowej w Polsce niezbędny jest kontakt z przedstawicielami Urzędu do spraw cudzoziemców. Nie ma konieczności składania pisemnego wniosku.
Adresy urzędów przyznających zaświadczenia o korzystaniu z ochrony czasowej w Polsce:
- Urząd do spraw Cudzoziemców
Ul. Taborowa 33
Warszawa
Telefon kontaktowy: 47 721 76 75
- Delegatura urzędu w Białej Podlaskiej
Ul. Dokudowska 19
Biała Podlaska
Telefon kontaktowy: 83 342 75 32
Istnieje również możliwość zgłoszenia on-line chęci otrzymania takiego zaświadczenia. W tym celu należy wypełnić formularz, który znajduje się pod adresem:
https://www.gov.pl/web/udsc/pl
Formularz rejestracyjny dostępny jest w 4 językach: ukraińskim, rosyjskim, polskim i angielskim.
Podczas rejestracji on-line zostanie przeprowadzona wstępna weryfikacja. Obcokrajowiec ubiegający się o zaświadczenie będzie musiał podać swoje obywatelstwo i dokumenty potwierdzające legalny pobyt na Ukrainie, które zostaną zweryfikowane w trakcie odbioru zaświadczenia. Będzie musiał również wybrać preferowane miejsce jego odbioru. Po prawidłowych przejściu procesu rejestracji otrzyma on w wiadomości SMS powiadomienie o miejscu i terminie odbioru dokumentu.
Zaświadczenie potwierdzające korzystanie z ochrony czasowej cudzoziemca w Polsce – do kiedy jest ważne
Każdy cudzoziemiec uciekający przez wojną na Ukrainie, który nie został objęty pomocą w ramach ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa, a należy do kategorii wysiedleńców zgodnie z wyżej wymienioną Decyzją Unijną, może korzystać z ochrony czasowej do dnia 4 marca 2023 roku. Zaświadczenie poświadcza jego prawo do pobytu w tym czasie na terytorium Polski.
Uprawnienia obcokrajowca korzystającego z ochrony czasowej na terenie Polski, uciekającego przed wojną na Ukrainie:
- Praca
Każdy cudzoziemiec, który korzysta w Polsce z ochrony czasowej ma prawo podjąć na jej terenie pracę, bądź prowadzić działalność gospodarczą na takich samych zasadach jak obywatele polscy.
- Opieka medyczna
Wysiedleńcy otrzymują również prawo do opieki medycznej na żądanie. Opieka medyczna obejmuje świadczenia w zakresie analogicznym dla osób objętych obowiązkowym lub dobrowolnym ubezpieczeniem zdrowotnym (z wyłączeniem leczenia lub rehabilitacji uzdrowiskowej).
Zapisy na wizyty lekarskie obcokrajowcy korzystający z ochrony czasowej dokonują pod numerem telefonu: 22 112 02 06.
W stanach nagłego zagrożenia zdrowia korzystają z ogólnego systemu pod numerem 112.
- Pomoc społeczna
Obcokrajowcy przebywający w Polsce na podstawie uzyskanej ochrony czasowej mogą również poprosić o pomoc społeczną. Przysługuje im zakwaterowanie i wyżywienie, bądź pomoc w postaci świadczenia pieniężnego.
W celu skorzystania z pomocy w postaci świadczenia pieniężnego na pokrycie we własnym zakresie pobytu w Polsce należy:
1. Przesłać pocztą wniosek wraz ze wskazaniem aktualnego adresu zamieszkania, na który mają zostać przesłane świadczenia oraz kopią zaświadczenia o korzystaniu z ochrony czasowej.
Dokumenty należy wysłać na adres: Departament Pomocy Socjalnej, Urząd do Spraw Cudzoziemców, ul. Taborowa 33, 02-699 Warszawa.
lub
2. Zgłosić się do punktu obsługi cudzoziemca w siedzibie Urzędu do Spraw Cudzoziemców przy ul. Taborowej 33 w Warszawie.
Podstawa prawna:
- Decyzja Wykonawcza Rady (UE) 2022/382 z dnia 4 marca 2022 r. stwierdzająca istnienie masowego napływu wysiedleńców z Ukrainy w rozumieniu art. 5 dyrektywy 2001/55/WE i skutkująca wprowadzeniem tymczasowej ochrony.
- Ustawie o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium RP.