Zmarły właściciel w księdze wieczystej a sprzedaż nieruchomości przez spadkobierców

Magdalena Markiewicz
Ekspert portalu NieruchomosciSzybko.pl i Manager w Mzuri CFI
rozwiń więcej
Osoba zmarła wpisana w księdze wieczystej jako właściciel a sprzedaż nieruchomości przez spadkobierców / ShutterStock

Spadkobiercy często zapominają (albo po prostu nie wiedzą) o ustawowym obowiązku i nie wnioskują o wpisanie swojego prawa własności do księgi wieczystej. Powoduje, to, że część potencjalnych nabywców obawia się kupić nieruchomość jeżeli w księdze wieczystej jako właściciel nadal widnieje osoba zmarła. Jednak z przepisów wynika, że osoba zmarła widniejąca w księdze wieczystej nie jest przeszkodą dla transakcji. Ale brak aktualnego wpisu właściciela w księdze wieczystej powoduje konieczność przedstawienia notariuszowi odpowiednich dokumentów potwierdzających dziedziczenie danej nieruchomości. Dlatego spadkobiercy powinni na bieżąco aktualizować treść księgi wieczystej - zgodnie z obowiązującymi przepisami. Tym bardziej, że brak aktualizacji księgi wieczystej grozi karą grzywny od 500 zł do nawet 10 tys. zł.

Aktualizacja stanu prawnego w księdze wieczystej. Własność istnieje niezależnie od wpisu w kw

Notariusz nie może wnioskować o odpowiedni wpis do księgi wieczystej jeśli został sporządzony akt poświadczenia dziedziczenia. Dlatego spadkobierca sam musi złożyć wniosek o dokonanie aktualnego wpisu dotyczącego własności. Trzeba pamiętać, że własność nieruchomości nie zależy od takiego wpisu, gdyż posiada on jedynie charakter deklaratoryjny. Wpis własności do księgi wieczystej nie tworzy tej własności tylko stanowi jej potwierdzenie. Niemniej jednak, spadkobiercy powinni szybko złożyć wniosek dotyczący aktualizacji stanu prawnego w dziale drugim księgi wieczystej. „Identyczna sytuacja dotyczy zmiany właściciela po prawomocnym postanowieniu sądu o nabyciu spadku” - komentuje Magdalena Markiewicz, ekspert portalu NieruchomosciSzybko.pl.

Niższa opłata dla spadkobierców za wniosek o wpis do księgi wieczystej albo kara grzywny

Co ważne, spadkobiercy mogą liczyć na preferencyjną opłatę za wniosek o wpis do księgi wieczystej (150 zł zamiast 200 zł).

Kara nakładana na osobę dziedziczącą nieruchomość za brak wpisu w księdze wieczystej może być znacznie większa. Przepis art. 36 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece wskazuje, że grzywna dla opieszałego właściciela nieruchomości wynosi od 500 zł do nawet 10 000 zł. „Zatem zmarły w księdze wieczystej może być kłopotem finansowym” - ostrzega Magdalena Markiewicz, ekspert portalu NieruchomosciSzybko.pl.

Zmarły właściciel w księdze wieczystej - czy można sprzedać nieruchomość?

Artykuł 34 ustawy o księgach wieczystych i hipotece odpowiada natomiast dobrze na pytanie, czy można kupić (sprzedać) nieruchomość gdy nadal jest wpisany w księdze wieczystej zmarły właściciel. Zgodnie z tym przepisem; „Wpis może nastąpić, gdy osoba, której prawo ma być wpisem dotknięte, jest lub zostaje jednocześnie wpisana do księgi wieczystej jako uprawniona. Jednakże do ujawnienia właściciela wystarcza, aby następstwo prawne po osobie wpisanej jako właściciel zostało wykazane odpowiednimi dokumentami”.
Przepis ten potwierdza, że zmarły w księdze wieczystej nie stanowi przeszkody uniemożliwiającej zakup nieruchomości. Kluczowe jest to, czy sprzedający może wykazać swoje prawo do nieruchomości. Od tego zależy bowiem następstwo prawne kupującego, które jest podstawą do ostatecznego wpisu nowego właściciela w dziale drugim.

Jakimi dokumentami spadkobierca może wykazać swoje prawo własności?

W tym kontekście, warto nawiązać do artykułu 1027 kodeksu cywilnego. „Wskazuje on, że spadkobierca względem osoby trzeciej bez roszczeń do dziedziczenia może udowodnić swoje prawo jedynie stwierdzeniem nabycia spadku albo zarejestrowanym aktem poświadczenia dziedziczenia” - mówi Magdalena Markiewicz, ekspert portalu NieruchomosciSzybko.pl.

Wspomniane dokumenty będą potrzebne do sporządzenia umowy przenoszącej własność. Potencjalny kupujący prawdopodobnie będzie je chciał zobaczyć zanim podpisze umowę przedwstępną. Przed wizytą u notariusza sprzedający powinien upewnić się, że posiada oryginał aktu poświadczenia dziedziczenia albo prawomocne postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku. Warto pamiętać, że w przypadku małoletnich ich przedstawiciel ustawowy powinien mieć zgodę sądu na sprzedaż wspólnego majątku. „Bez takiej zgody, agent nieruchomości nie podejmie się pomocy w sprzedaży lokum” - podkreśla Magdalena Markiewicz, ekspert portalu NieruchomosciSzybko.pl.

Zmarły właściciel wpisany w księdze wieczystej może odstraszyć kupującego

W ramach podsumowania, warto zwrócić uwagę, że zmarły w księdze wieczystej może jednak odstraszyć niektóre osoby potencjalnie zainteresowane domem lub mieszkaniem. Taka sytuacja jest najbardziej prawdopodobna jeśli w transakcji nie bierze udziału dobry agent nieruchomości mogący wyjaśnić obowiązujące przepisy. „Obawy potencjalnych nabywców mogą stanowić większy problem niż ewentualna kara wymierzana przez sąd” - podsumowuje Magdalena Markiewicz, ekspert portalu NieruchomosciSzybko.pl.

Magdalena Markiewicz, ekspert portalu NieruchomosciSzybko.pl

 

oprac. Paweł Huczko
rozwiń więcej
Prawo
OFE i ZUS czy tylko ZUS? Nie przegap terminu wyboru!
09 maja 2024

Osoby urodzone po 1968 r. do 31 lipca 2024 r. mogą zdecydować, czy część ich składki emerytalnej ma trafiać do OFE i ZUS czy tylko do ZUS. Kto nie musi składać oświadczenia? 

Od 2 417 zł do 3 222 zł świadczenia urlopowego dla pracownika w 2024 r.
09 maja 2024

Czym jest świadczenie urlopowe? Komu przysługuje? Jak często można je otrzymać? 

2419,33 zł – to próg uprawniający do 500 plus dla niesamodzielnych. Ale czy wiesz, jakie warunki trzeba spełnić, aby je uzyskać?
09 maja 2024

2419,33 zł – to próg uprawniający do 500 plus dla niesamodzielnych. Mogą je uzyskać pełnoletnie osoby ze stwierdzoną niezdolnością do samodzielnej egzystencji. Muszą jednak spełnić konkretne warunki.

3 200 zł na rehabilitację w roku szkolnym 2024/2025. Nabór wniosków do 7 czerwca 2024 r.
09 maja 2024

3 200 zł na rehabilitację w roku szkolnym 2024/2025. Nabór wniosków do 7 czerwca 2024 r. Trwa nabór wniosków w „Rehabilitacja 25 plus”.

Komu nie wolno pracować w porze nocnej
09 maja 2024

Czym jest praca w porze nocnej? Kto nie może pracować w porze nocnej? 

Matura z angielskiego. Arkusze egzaminacyjne. PDF. Odpowiedzi. [Poziom podstawowy, 9 V 2024 r.]
09 maja 2024

Zakończył się pisemny egzamin maturalny z jęz. angielskiego na poziomie podstawowym. Publikujemy arkusze CKE i odpowiedzi naszych ekspertów. 

400 plus dla dziecka bez kryterium dochodowego. Aktywny Rodzic i babciowe to przyszłość. Teraz można dostać to. Niezależnie od 800 plus.
09 maja 2024

400 plus dla dziecka bez kryterium dochodowego – choć od kilku miesięcy rodzice śledzą losy programu Aktywny Rodzic i tzw. babciowego, to nie powinni zapominać, że nadal mogą starać się o dodatkowe 400 zł na wychowanie dziecka.

Zmniejszenie liczby lekcji religii do jednej godziny w tygodniu. Taki jest wstępny plan na rok szkolny 2024/25
09 maja 2024

Zmniejszenie liczby lekcji religii do jednej godziny w tygodniu. Taki jest wstępny plan na rok szkolny 2024/25. Ministra Nowacka zdradza plany resortu.

1000 zł podwyżki nie tylko dla pracowników pomocy społecznej. Również dla tej grupy zawodowej. Już od 1 lipca 2024 r.
09 maja 2024

1000 zł podwyżki nie tylko dla pracowników pomocy społecznej. Otrzymają je również zawodowe rodziny zastępcze oraz prowadzący rodzinne domy dziecka Zasady dofinansowania będzie zawsze określała Rada Ministrów.

Matura 2024. Dziś egzamin z języka angielskiego
09 maja 2024

Dzisiaj o godzinie 9:00 maturzyści rozpoczęli pisemny egzamin z języka angielskiego na poziomie podstawowym. Język angielski jest najpopularniejszym wyborem wśród maturzystów.

pokaż więcej
Proszę czekać...