PESEL jest istotny jako identyfikator podatnika w rozliczeniach podatkowych. Identyfikator podatkowy jest konieczny do regulowania różnego rodzaju zobowiązań wobec organów podatkowych. Czym jest identyfikator podatkowy, jak go uzyskać oraz zaktualizować?
- PESEL oraz NIP jako identyfikator podatnika w rozliczeniach podatkowych. Czym jest identyfikator podatkowy?
- Identyfikator podatnika i obowiązek składania zgłoszeń identyfikacyjnych
- Zgłoszenie aktualizacyjne osoby fizycznej z PESEL, która nie prowadzi działalności gospodarczej
- Identyfikator podatkowy osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą objętą CEIDG
- Identyfikator podatkowy dla podmiotów wpisanych do KRS
PESEL oraz NIP jako identyfikator podatnika w rozliczeniach podatkowych. Czym jest identyfikator podatkowy?
Identyfikatorem podatnika jest numer PESEL oraz numer identyfikacji podatkowej (NIP). Ważnym aktem prawnym, który zawiera przepisy dotyczące zasad posługiwania się identyfikatorem podatkowym zawiera ustawa z dnia 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników. Identyfikator podatkowy jest niezbędny do rozliczania różnego rodzaju zobowiązań wobec organów skarbowych.
Obowiązkowi ewidencyjnemu podlegają osoby fizyczne, osoby prawne, jednostki organizacyjne i inne podmioty, które posiadają co najmniej jeden z trzech statusów:
- podatnika,
- płatnika podatku,
- płatnika składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne.
Identyfikator podatnika i obowiązek składania zgłoszeń identyfikacyjnych
Identyfikatorem podatkowym PESEL posługują się podatnicy, którzy są osobami fizycznymi i którzy posiadają taki identyfikator oraz
- nie prowadzą działalności gospodarczej,
- nie są zarejestrowanymi podatnikami podatku od towarów i usług,
- nie są płatnikami podatków,
- nie są płatnikami składek na ubezpieczenia społeczne,
- nie są płatnikami składek na ubezpieczenie zdrowotne
Osoby te nie mają obowiązku składania zgłoszeń identyfikacyjnych.
Natomiast identyfikator podatkowy NIP ma zastosowanie w przypadku gdy osoba fizyczna nie posiada numeru PESEL lub:
- prowadzi działalność gospodarczą,
- jest zarejestrowanym podatnikiem VAT,
- jest płatnikiem podatków lub płatnikiem składek na ubezpieczenia społeczne albo na ubezpieczenie zdrowotne.
Osoba taka podlega obowiązkowi ewidencyjnemu w pełnym zakresie, tj. musi złożyć zgłoszenie identyfikacyjne, aby uzyskać NIP. Osoba fizyczna, która posługuje się NIP, musi w terminie 7 dni od dnia, w którym nastąpiła zmiana danych objętych zgłoszeniem identyfikacyjnym, uaktualnić je (przez złożenie zgłoszenia aktualizacyjnego).
Zgłoszenie aktualizacyjne osoby fizycznej z PESEL, która nie prowadzi działalności gospodarczej
Ważnym dla podatnika posiadającego identyfikator podatkowy PESEL i nieprowadzącego działalności gospodarczej jest formularz zgłoszenia aktualizacyjnego osoby fizycznej będącej podatnikiem (ZAP-3). Formularz ten przeznaczony jest bowiem dla osoby fizycznej, spełniającej łącznie poniższe kryteria, tj.:
- ma nadany numer PESEL,
- nie prowadzi działalności gospodarczej,
- nie jest zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług,
- nie jest płatnikiem podatków,
- nie jest płatnikiem składek na ubezpieczenia społeczne oraz ubezpieczenie zdrowotne.
Formularz ZAP-3 służy do zgłoszenia aktualnego adresu miejsca zamieszkania, danych kontaktowych oraz informacji dotyczących rachunku osobistego. Wypełnione i podpisane zgłoszenie aktualizacyjne ZAP-3 składa się do naczelnika urzędu skarbowego. Można to zrobić osobiście w urzędzie skarbowym albo przekazać je za pośrednictwem placówki pocztowej lub za pomocą środków komunikacji elektronicznej (po opatrzeniu kwalifikowanym podpisem elektronicznym) albo za pośrednictwem usługi w e-Urząd Skarbowy.
Jeżeli zeznanie podatkowe składa się w formie papierowej i istnieje konieczność wskazania danych objętych ZAP-3, to najlepiej złożyć ZAP-3 wraz z zeznaniem podatkowym. Dane lub numer rachunku do zwrotu nadpłaty można zgłosić również bezpośrednio w zeznaniu.
Identyfikator podatkowy osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą objętą CEIDG
W przypadku osób fizycznych, które prowadzą działalność gospodarczą objętą Centralną Ewidencją i Informacją o Działalności Gospodarczej (CEIDG), identyfikatorem podatkowym jest NIP.
Tutaj, do zgłoszeń identyfikacyjnych oraz zgłoszeń aktualizacyjnych stosuje się formularz wniosku o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (wniosek CEIDG-1), zgodnie z ustawą z dnia 6 marca 2018 r. o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej i Punkcie Informacji dla Przedsiębiorcy . CEIDG-1 stanowi jednocześnie zgłoszenie identyfikacyjne lub aktualizacyjne do naczelnika urzędu skarbowego oraz do ZUS/KRUS i GUS.
Identyfikator podatkowy dla podmiotów wpisanych do KRS
Dla podmiotów wpisanych do Krajowego Rejestru Sądowego (KRS) identyfikatorem podatkowym jest NIP.
Dane tych podatników w zakresie danych objętych treścią wpisu w KRS – są przekazywane automatycznie z KRS do CRP KEP za pośrednictwem systemu teleinformatycznego, natomiast w zakresie danych uzupełniających – wymagają zgłoszenia identyfikacyjnego/aktualizacyjnego w zakresie danych uzupełniających (NIP-8) do naczelnika urzędu skarbowego.
Zgłoszenie NIP‑8 stanowi jednocześnie zgłoszenie identyfikacyjne lub aktualizacyjne w zakresie danych uzupełniających do ZUS (Centralny Rejestr Płatników Składek) i GUS (krajowy rejestr urzędowy podmiotów gospodarki narodowej).
Ustawa z dnia 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników
Ustawa z dnia 6 marca 2018 r. o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej i Punkcie Informacji dla Przedsiębiorcy