Obecna ustawa o minimalnym wynagrodzeniu za pracę zostanie zastąpiona nową ustawą, która implementuje do polskiego prawa europejskiej dyrektywy adekwatnych wynagrodzeń minimalnych w Unii Europejskiej. Przepisy nowej ustawy o minimalnym wynagrodzeniu powinny być wdrożone do 15 listopada 2024 r.
- Będzie nowa ustawa o wynagrodzeniu minimalnym
- Ustalanie wysokości minimalnego wynagrodzenia
- Coroczny wzrost wysokości minimalnego wynagrodzenia
- Aktualizacja minimalnego wynagrodzenia co 4 lata
- Minimalna stawka godzinowa
Będzie nowa ustawa o wynagrodzeniu minimalnym
Na stronach Rządowego Centrum Legislacji pojawiły się założenia projektu ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę. Projektowana ustawa ma na celu wdrożenie do polskiego porządku prawnego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/2041 z dnia 19 października 2022 r. w sprawie adekwatnych wynagrodzeń minimalnych w Unii Europejskiej (Dz. Urz. UE L 275 z 25.10.2022 r., str. 33) w zakresie wynagrodzenia minimalnego.
Projektowana ustawa reguluje zasady i tryb ustalania oraz aktualizacji minimalnego wynagrodzenia za pracę, wskazuje organ doradczy właściwy w sprawach związanych z minimalnym wynagrodzeniem za pracę, reguluje kwestie związane ze sprawozdawczością w zakresie minimalnego wynagrodzenia za pracę, a także określa zasady i tryb ustalania oraz wypłacania minimalnej stawki godzinowej.
Państwa członkowskie UE – w tym Polska - powinny przyjąć środki niezbędne do wykonania wspomnianej wyżej dyrektywy do dnia 15 listopada 2024 r. Nowa ustawa zastąpi obecną ustawę z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (j.t. Dz.U. z 2020 r. poz. 2207 ze zm.).
Ustalanie wysokości minimalnego wynagrodzenia
Projekt ustawy przewiduje m.in. dwa terminy zmiany wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę. Jeżeli prognozowany na rok następny wskaźnik cen wynosi co najmniej 105 proc. będą ustalane dwa terminy zmiany wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz minimalnej stawki godzinowej, tj. od dnia 1 stycznia i od dnia 1 lipca. Natomiast, gdy wskaźnik ten wynosi mniej niż 105 proc. – będzie ustalany jeden termin zmiany ww. wysokości minimalnych gwarancji płacowych, tj. od dnia 1 stycznia
Wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę będzie corocznie przedmiotem negocjacji prowadzonych w ramach Rady Dialogu Społecznego (dalej: RDS). Rząd będzie przedstawiać RDS do negocjacji propozycje wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę dla pracowników oraz minimalnej stawki godzinowej dla określonych umów cywilnoprawnych. Jeżeli RDS nie uzgodni wysokości gwarancji płacowych, wówczas decyzje w tym zakresie podejmie Rada Ministrów w drodze rozporządzenia.
Coroczny wzrost wysokości minimalnego wynagrodzenia
Projektowane przepisy gwarantują coroczny wzrost wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę w stopniu nie niższym niż prognozowany na dany rok wzrost cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem. Jednocześnie, jeśli w roku negocjacji wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę jest niższa od połowy wysokości przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w I kwartale tego roku, gwarancja ta jest zwiększana dodatkowo o 2/3 prognozowanego wskaźnika realnego przyrostu PKB.
W przypadku, gdy w roku poprzednim rzeczywisty wzrost cen różnił się od prognozowanego, projekt przewiduje zastosowanie mechanizmu korygującego (zastosowanie wskaźnika weryfikacyjnego w odniesieniu do wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującego w danym roku z tytułu różnicy pomiędzy rzeczywistym a prognozowanym wzrostem cen w roku poprzednim).
Aktualizacja minimalnego wynagrodzenia co 4 lata
Projekt ustawy przewiduje aktualizację minimalnego wynagrodzenia za pracę co najmniej raz na 4 lata w oparciu o następujące kryteria:
- siłę nabywczą minimalnego wynagrodzenia za pracę, z uwzględnieniem kosztów utrzymania,
- ogólny poziom wynagrodzeń i ich rozkład,
- stopę wzrostu wynagrodzeń,
- długoterminowe krajowe poziomy produktywności i ich zmiany,
- relacji minimalnego wynagrodzenia za pracę do przeciętnego wynagrodzenia;
Zgodnie z projektem ustawy, aktualizacji minimalnego wynagrodzenia za pracę będzie dokonywać Rada Ministrów mając na uwadze stanowiska lub opinie strony pracowników i strony pracodawców RDS. Zgodnie z procedurą uzgadniania minimalnego wynagrodzenia za pracę na rok następny, rząd w roku aktualizacji będzie przedstawiała RDS propozycję minimalnego wynagrodzenia za pracę, która będzie już uwzględniała zastosowaną aktualizację minimalnego wynagrodzenia za pracę;
Minimalna stawka godzinowa
Projektowana ustawa zakłada utrzymanie minimalnej stawki godzinowej dla przyjmującego zlecenie lub świadczącego usługi. Projekt przewiduje analogiczne, co do zasady, przepisy w zakresie minimalnej stawki godzinowej co przepisy obecnie obowiązującej ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę.
Projekt ustawy przewiduje jedynie zmiany w zakresie:
- terminu wypłaty wynagrodzenia wynikającego z minimalnej stawki godzinowej,
- podwyższenia kary za zaniżanie wynagrodzenia wynikającego z minimalnej stawki godzinowej,
- wprowadzenia kary za niewypłacanie wynagrodzenia wynikającego z minimalnej stawki godzinowej.