Od 1 lipca 2025 roku wdowy i wdowcy będą mogli łączyć i pobierać różne świadczenia. Dotychczas mogli wybrać tylko jedno. Aby skorzystać z tej możliwości, będą musieli spełnić określone warunki i złożyć wniosek w ZUS. Oto szczegóły.
- Dwa świadczenia jednocześnie - kto będzie mógł pobierać?
- Trzy świadczenia jednocześnie - kto będzie mógł pobierać?
- Jak otrzymać dwa lub trzy świadczenia w 2025 roku?
- Pobieranie kilku świadczeń jednocześnie - limity i ograniczenia kwotowe
Zgodnie z dotychczasowymi przepisami, w przypadku gdy osoba ma prawo do kilku świadczeń emerytalnych lub rentowych, wypłacane jest wyłącznie jedno z nich. Wybór należy do uprawnionego, który może zdecydować się na świadczenie o najwyższej wartości. Zasada ta ma również zastosowanie do osób owdowiałych, które mają prawo do dwóch świadczeń: renty rodzinnej po zmarłym małżonku, stanowiącej 85 proc. świadczenia, które przysługiwało osobie zmarłej, oraz własnego świadczenia emerytalno-rentowego. To drugie świadczenie może przybierać różne formy, w zależności od wcześniejszego zatrudnienia lub działalności, i obejmuje między innymi emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy oraz świadczenia przedemerytalne.
Obecnie, po ustaniu związku małżeńskiego wskutek śmierci współmałżonka, osoba uprawniona ma prawo wyboru pomiędzy rentą rodzinną po zmarłym a własnym świadczeniem emerytalno-rentowym. Zgodnie z aktualnymi przepisami, w przypadku braku wyraźnego wyboru, wypłacane jest świadczenie o wyższej wartości. Niemniej, należy pamiętać, że regulacje prawne w tym zakresie ulegną zmianie w nadchodzącym roku.
Nowelizacja ustawy o emeryturach i rentach z FUS, która weszła w życie 26 lipca 2024 roku, wprowadza istotne zmiany dotyczące zasad pobierania świadczeń przez osoby owdowiałe. Tym sposobem, od 1 lipca 2025 roku wdowy i wdowcy będą mogli łączyć nawet trzy świadczenia emerytalno-rentowe. Szacuje się, że zmiana ta pozytywnie wpłynie na sytuację finansową około 2 milionów seniorów.
Dwa świadczenia jednocześnie - kto będzie mógł pobierać?
Od 1 lipca 2025 roku osoby uprawnione zarówno do własnego świadczenia emerytalno-rentowego, jak i do renty rodzinnej po zmarłym małżonku będą mogły łączyć te świadczenia. Aby połączyć dwa świadczenia, osoba zainteresowana musi spełnić szereg warunków, takich jak: ukończenie odpowiedniego wieku (60 lat dla kobiet, 65 lat dla mężczyzn), pozostawanie w związku małżeńskim do dnia śmierci współmałżonka, nabycie prawa do renty rodzinnej po zmarłym małżonku nie wcześniej niż w określonym wieku oraz brak obecnego związku małżeńskiego.
Wnioski o ustalenie zbiegu świadczeń z rentą rodzinną można składać w placówkach ZUS już od początku 2025 roku. Jednak, wypłaty świadczeń w wybranym przez wnioskodawcę wariancie (100 proc. własnego świadczenia + 15 proc. renty rodzinnej lub odwrotnie) rozpoczną się dopiero od 1 lipca 2025 roku. Przez pojęcie "renta rodzinna" należy rozumieć wszelkie świadczenia tego typu, zarówno te wypłacane przez ZUS, jak i przez inne fundusze emerytalne.
Trzy świadczenia jednocześnie - kto będzie mógł pobierać?
Od 1 lipca 2025 roku osoby uprawnione zarówno do własnego świadczenia emerytalno-rentowego, renty rodzinnej po zmarłym małżonku oraz renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową, będą mogły łączyć wszystkie te świadczenia. Aby je połączyć, osoba zainteresowana musi spełnić szereg warunków, podobnych, jak w przypadku łączenia dwóch świadczeń, czyli: osiągnięcie odpowiedniego wieku (60 lat dla kobiet, 65 lat dla mężczyzn), pozostawanie w związku małżeńskim do dnia śmierci współmałżonka, nabycie prawa do renty rodzinnej po zmarłym małżonku nie wcześniej niż w określonym wieku oraz brak obecnego związku małżeńskiego.
Wnioski będzie można składać do ZUS o ustalenie zbiegu świadczeń emerytalnych, rentowych i renty rodzinnej już od 1 stycznia 2025 roku. Jednak wypłata tych świadczeń w wybranym przez wnioskodawcę wariancie rozpocznie się dopiero od 1 lipca 2025 roku. Dostępne warianty wypłaty to:
- 100 proc. emerytury wraz z dodatkowymi 15 proc. renty rodzinnej i 50 proc. renty z tytułu niezdolności do pracy z ubezpieczenia wypadkowego;
- 100 proc. renty rodzinnej wraz z dodatkowymi 15 proc. emerytury i 50 proc. renty z tytułu niezdolności do pracy z ubezpieczenia wypadkowego;
- 100 proc. renty z tytułu niezdolności do pracy z ubezpieczenia wypadkowego wraz z dodatkowymi 15 proc. renty rodzinnej i 50 proc. emerytury.
ZUS przyzna prawo do wypłaty świadczeń od miesiąca złożenia wniosku, z zastrzeżeniem, że wypłata rozpocznie się nie wcześniej niż od 1 lipca 2025 roku.
Jak otrzymać dwa lub trzy świadczenia w 2025 roku?
Osoby spełniające kryteria ustawowe uprawniające do kilku świadczeń jednocześnie zobowiązane są złożyć wniosek ERWD w celu ustalenia zbiegu tych świadczeń. Wnioski można składać od 1 stycznia 2025 roku. Wzór wniosku będzie dostępny zarówno w wersji elektronicznej na stronie internetowej, jak i w każdej placówce Zakładu.
Pobieranie kilku świadczeń jednocześnie - limity i ograniczenia kwotowe
Świadczenia wypłacane w ramach ustalonego zbiegu podlegają ograniczeniom kwotowym. Łączna wysokość świadczeń emerytalnych, rentowych i rodzinnych nie może przekroczyć trzykrotności najniższej emerytury, określonej w art. 85 ust. 2 ustawy emerytalnej. Obecnie limit ten wynosi 5 343 zł, jednak jest on co roku podwyższany w związku z waloryzacją świadczeń. Przy obliczaniu limitu łącznej wysokości świadczeń uwzględnia się również świadczenia wypłacane przez zagraniczne instytucje oraz wszelkie dodatkowe świadczenia z tytułu ustawy emerytalnej, z wyłączeniem świadczeń jednorazowych. W przypadku przekroczenia limitu ZUS dokona odpowiedniej redukcji wypłacanych świadczeń.