W 2024 r. w Sejmie pojawił się postulat modyfikacji przepisów o tablicach dalszego trwania życia. Chodziło o przyznanie emerytom prawa wyboru roku przeliczenia kapitału emerytalnego na przyszłą emeryturą w oparciu o tablice dalszego trwania życia. Postulat nie będzie zrealizowany, ale przyjrzyjmy się, co chcieli załatwić emeryci.
Zauważyli na przykładzie osób, które mogą przejść na emeryturę, że dalsza praca może spowodować ….. stratę przyszłej emerytury o przeszło 7%. To konsekwencja tablic trwania życia. Decydują o tym dwa czynniki:
1) Opóźnienie roku przejścia na emeryturę
2) Niekorzystna zmiana w zakresie tablic trwania życia.
Rozwiązaniem tego problemu powinna być - zdaniem emerytów - większa elastyczność, co do wyboru tablic.
W Sejmie: Rząd nie spełni żądania emerytów. Tablice dalszego trwania życia GUS dalej loterią dla przechodzących na emeryturę
PROMOCJA: Polecamy prenumeratę startową DGP. Opłata tylko 19,99 zł
Jak to wygląda dzisiaj? Sięgamy do art. 26 ust. 5 i 6 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz. U. 2022 poz. 504, ze zm.)
art. 26 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych
5. Tablice GUS są podstawą przyznawania emerytur na wnioski zgłoszone od dnia 1 kwietnia do dnia 31 marca następnego roku kalendarzowego, z uwzględnieniem ust. 6
6. Jeżeli jest to korzystniejsze dla ubezpieczonego, do ustalenia wysokości emerytury zgodnie z ust. 1 stosuje się tablice trwania życia obowiązujące w dniu, w którym ubezpieczony osiągnął wiek emerytalny wynoszący 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn.
Trzy daty przeliczenia kapitału emerytalnego zamiast dwóch. Dziś są dwa - tablice emerytalne
Posłanka wskazała, że jeżeli pracownik opóźni np. o rok moment przejścia na emeryturę - zdecyduje się na pracę, to straci na tym z powodu tablic GUS. Rozwiązaniem tego są trzy momenty wyboru przeliczenia kapitału na emeryturę:
DATA 1 - przejście na emeryturę w okresie od dnia 1 kwietnia do dnia 31 marca następnego roku kalendarzowego (to już jest);
DATA 2 - data wieku emerytalnego wynosząca 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn (to już jest);
DATA 3 - rzeczywista data przejścia na emeryturę niezależna od wieku emerytalnego.
Pani Elwira przekroczy wiek emerytalny w 2025 r. Będzie jeszcze pracowała trzy lata do 2028 r. Według postulatu emerytów może wybrać sobie tablice emerytalne w kilku wariantach (także dla 2028 r.).
Rząd nie zrealizuje DATY 3
W tym pliku PDF czytamy:
Podstawę obliczenia emerytury, zgodnie z art. 25 ust. 1 ustawy emerytalnej, stanowi suma:
- zwaloryzowanej kwoty składek na ubezpieczenie emerytalne zapisane na koncie osoby ubezpieczonej w ZUS - po 31 grudnia 1998 r. do końca miesiąca przed tym, w którym przysługuje wypłata emerytury,
- kwota środków zaewidencjonowanych na subkoncie z uwzględnieniem ich waloryzacji,
- kwoty kapitału początkowego po waloryzacjach.
Tablice średniego dalszego trwania życia ogłasza, zgodnie z art. 26 ust. 4 ustawy emerytalnej ,co roku w formie komunikatu (do 31 marca), Prezes Głównego Urzędu Statystycznego w Monitorze Polskim. Tablice te są podstawą do obliczenia emerytur na wnioski zgłoszone przez ubezpieczonych od 1 kwietnia danego roku do 31 marca następnego roku i są wspólne dla kobiet i mężczyzn.
Mając powyższe na względzie informuję, że przyjęte rozwiązania wynikają z reformy ubezpieczeń społecznych, są z nią zgodne i w sposób zabezpieczający interesy ubezpieczonych regulują poruszoną w zapytaniu poselskim tematykę. W związku z tym w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej nie są prowadzone prace legislacyjne, zmierzające do zmiany obowiązujących w tym obszarze regulacji.