System kaucyjny w Polsce od 2025. Większość Polaków o nim słyszała, ale wciąż nie wie, jak działa

System kaucyjny w Polsce od 2025. Większość Polaków o nim słyszała, ale wciąż nie wie, jak działa / ShutterStock

Aż 75% Polek i Polaków wie, że od 2025 roku wejdzie w życie system kaucyjny – ale aż 71% nie rozumie jego zasad. Zamiast jasnych informacji – domysły i nieporozumienia. Eksperci alarmują: bez skutecznej edukacji i komunikacji nawet najlepsze rozwiązania mogą zawieść.

Co obejmuje system kaucyjny? Fakty kontra mity

75% Polek i Polaków słyszało, że w 2025 roku ma zacząć obowiązywać system kaucyjny – wynika z badania „Czy jesteśmy gotowi na system kaucyjny?” zrealizowanego przez agencję badawczą Zymetria na zlecenie Reverse Logistics Group. Raport wskazuje, że aż 71% nie posiada jednak pełnej wiedzy na temat jego funkcjonowania. 41% osób uważa, że systemem kaucyjnym objęte będą wszystkie opakowania, podczas gdy ustawa mówi tylko o wybranych – puszkach oraz butelkach plastikowych i wielorazowych szklanych przeznaczonych na napoje. To wyraźny sygnał, że skuteczne wdrożenie tego rozwiązania wymaga nie tylko inwestycji w infrastrukturę, ale przede wszystkim w komunikację i edukację.

Wysoka świadomość... i duży brak wiedzy

Wprowadzenie systemu kaucyjnego w Polsce to jeden z największych projektów środowiskowych ostatnich lat, który realnie może wpłynąć na jakość selektywnej zbiórki odpadów i poziom recyklingu. Choć sama idea zwrotu opakowań za symboliczną kaucję wydaje się prosta, jej realizacja w praktyce wymaga zaangażowania wielu stron – administracji, producentów, detalistów, operatorów, ale też – a może przede wszystkim – konsumentów. Kluczowe w tym procesie są edukacja i komunikacja, które zadecydują o tym, czy system zostanie przyjęty z entuzjazmem, czy spotka się z oporem.

Z jednej strony Polacy deklarują, że chcą żyć bardziej ekologicznie i widzą potrzebę zmian. Z drugiej – brakuje im pełnej wiedzy, jak taki system będzie działać. W tym kontekście ogromne znaczenie zyskuje przemyślana strategia edukacyjna – oparta nie tylko na hasłach ekologicznych, ale na realnym wyjaśnieniu zasad działania systemu.

Odpowiednio zaprojektowana komunikacja powinna odpowiadać na konkretne pytania – które opakowania są objęte kaucją, ile wynosi kaucja, co zrobić z opakowaniem po jego opróżnieniu, gdzie znajdują się punkty zwrotu i czy trzeba mieć paragon, by odzyskać pieniądze. Rzetelne informacje, przekazywane w przystępny sposób, są niezbędne, by uniknąć chaosu informacyjnego, który może zaszkodzić całej idei. Co więcej – edukacja powinna być dostosowana do różnych grup odbiorców. Innych komunikatów potrzebuje senior, innych – uczeń szkoły podstawowej, a jeszcze innych – klient osiedlowego sklepu – mówi Bartosz Sosnówka, partner zarządzający w 2pr, doradca Grupy COMP.

Jak mówić o systemie kaucyjnym? Język ma znaczenie

Nie bez znaczenia jest też język, jakim mówi się o systemie kaucyjnym. Warto unikać technicznego żargonu i skupić się na pokazaniu realnych korzyści – nie tylko środowiskowych, ale i praktycznych – porządku w przestrzeni publicznej, mniej zaśmieconych lasów, czy łatwiejszego dostępu do recyklingu. Zamiast straszyć obowiązkami, lepiej pokazywać, jak prosty i wygodny może być zwrot opakowania. Właściwym kierunkiem są także przykłady z innych krajów – takich jak Litwa, Niemcy czy Finlandia – gdzie systemy kaucyjne nie tylko się sprawdziły, ale i cieszą się wysokim poziomem akceptacji społecznej.

Edukacja jako proces, nie kampania

Edukacja w tym przypadku to nie jednorazowa kampania informacyjna, ale długofalowy proces. Wymaga on obecności w mediach, szkołach, na osiedlach i w sklepach. Warto zaangażować organizacje pozarządowe, lokalne samorządy oraz samych detalistów, którzy będą pierwszym kontaktem konsumenta z systemem. Wspólne działania – oparte na zaufaniu, przejrzystości i konsekwencji – mogą sprawić, że nowy system zostanie nie tylko zrozumiany, ale i zaakceptowany jako element codziennych nawyków – podsumowuje Bartosz Sosnówka.

Bez wiedzy nie zadziała nawet najlepszy system

Nawet najlepsza technologia nie zadziała, jeśli zabraknie świadomości społecznej. Automat do zwrotu opakowań może stanąć w sklepie, ale jeśli klienci nie będą wiedzieć, do czego służy – nie spełni swojej roli. Dlatego edukacja to nie dodatek do systemu kaucyjnego. To jego fundament.

oprac. Adam Kuchta
rozwiń więcej
Prawo
Polski system emerytalny pod presją. Eksperci ostrzegają: bez reform czekają nas głodowe świadczenia
18 lip 2025

Polska starzeje się w szybkim tempie, co już dziś budzi poważne obawy o przyszłość systemu emerytalnego. Międzynarodowy Fundusz Walutowy alarmuje: jeśli nie zostaną wprowadzone pilne reformy, do 2050 roku świadczenia mogą spaść nawet o jedną trzecią. Najbardziej ucierpią kobiety, osoby o niskich dochodach i pracownicy niestandardowi. Czy jest jeszcze czas, by uniknąć kryzysu?

Nadchodzą rewolucyjne zmiany w świadectwie pracy? Chodzi o jedną rubrykę. Prezes UODO pisze do MRPiPS
18 lip 2025

Współczesny rynek pracy wymaga elastyczności, kompetencji i transparentności, a prawo musi podążać za zmianami społecznymi, technologicznymi ale co ciekawe czasami także za prywatnymi decyzjami pracowników. W tym wszystkim istotne znaczenie ma świadectwo pracy, którego wzór jest uregulowany jako załącznik do rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 30 grudnia 2016 r. w sprawie świadectwa pracy (Dz.U. 2016 poz. 2292). Co zatem się zmieni?

Koniec z oszukiwaniem w CV. Pracodawcy sprawdzą dyplom a uczelnie będą miały nowy obowiązek
17 lip 2025

Fałszywy dyplom w CV? Już wkrótce ten problem może odejść do lamusa. Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego przygotowało projekt ustawy, który da pracodawcom narzędzie do weryfikacji wykształcenia kandydatów do pracy. To rewolucja w rekrutacji, która kończy z dotychczasową bezradnością pracodawców wobec przepisów o ochronie danych.

Nowe podatki w budżecie UE po 2028 roku: firmy i konsumenci zapłacą więcej
17 lip 2025

Unia Europejska planuje głęboką reformę budżetu na lata 2028–2034, której centrum stanowią nowe źródła dochodów – de facto nowe unijne podatki. ETS, CBAM, opłata od e-odpadów, wyższy podatek od plastiku, a także kontrowersyjna składka CORE dla dużych firm mają przynieść blisko 60 mld euro rocznie. Choć środki mają wspierać transformację energetyczną, bezpieczeństwo i konkurencyjność, przedsiębiorcy ostrzegają przed ryzykiem nadmiernego obciążenia, zwłaszcza dla małych i średnich firm.

Staż pracy a urlop. Czy w 2025 r. będą zmiany?
17 lip 2025

Staż pracy a urlop. Czy w 2025 r. będą zmiany? Być może, szczególnie w obliczu gruntownych zmian prawa w zakresie zaliczania do stażu pracy okresu zatrudnienia w ramach JDG i umów zleceń! Co więcej, w polskiej debacie publicznej coraz głośniej wybrzmiewa postulat, który może zrewolucjonizować podejście do praw pracowniczych – wprowadzenie powszechnego tzw. urlopu stażowego. Wówczas nie-pracownicy również skorzystaliby na zmianach. Pomysł, choć nie nowy, nabiera impetu w kontekście rosnącej świadomości na temat potrzeby zachowania równowagi między życiem zawodowym a prywatnym. Czy dodatkowe dni wolne, uzależnione od lat spędzonych na rynku pracy, wejdą w życie? W wielu zawodach już tak jest! Być może stanie się to więc powszechnym prawem.

4-dniowy tydzień pracy: hit czy mit? Nabór wniosków od 14 sierpnia do 15 września 2025 r.
17 lip 2025

Skrócenie tygodnia pracy do czterech dni nie jest już tylko trendem na zachodzie. Jeszcze kilka lat temu koncepcja czterodniowego tygodnia pracy wydawała się futurystycznym eksperymentem. Dziś coraz więcej firm testuje ten model, motywowane realnymi korzyściami: większym zaangażowaniem zespołów, niższą rotacją, a nawet oszczędnościami kosztowymi, np. dzięki programowi pilotażowemu z MRPiPS. Etap II programu to właśnie testowanie zaproponowanego modelu skróconego czasu pracy w środowisku pracy – zaczyna się 1 stycznia 2026 r. i trwa do 31 grudnia 2026 r.

Wzrost wynagrodzeń w budżetówce. Coś się zmienia po 10 latach, ale to nie jest dobra wiadomość
18 lip 2025

Po raz pierwszy od dekady doszło do bezprecedensowego porozumienia w Radzie Dialogu Społecznego - zarówno związki zawodowe, jak i organizacje pracodawców jednomyślnie sprzeciwiły się rządowej propozycji zaledwie 3-procentowej podwyżki płac w budżetówce. Uchwała nr 139 RDS, przyjęta 14 lipca 2025 roku, to nie tylko wyraz wspólnego stanowiska wobec zbyt niskiego wzrostu wynagrodzeń, lecz także sygnał narastającego kryzysu w dialogu społecznym i zapowiedź otwartego sporu z rządem.

Okulary za kierownicą: kiedy grozi mandat nawet w wysokości 500 zł? O tym musisz pamiętać
17 lip 2025

Kierowcy z wadami wzroku powinni zachować szczególną ostrożność. Mimo że jazda w okularach korekcyjnych wydaje się standardowa, w niektórych przypadkach może skutkować mandatem w wysokości nawet 500 zł. Wysokość kary zależy od kodów, które są wpisane w twoim prawie jazdy. Upewnij się, że znasz obowiązujące przepisy, aby uniknąć nieprzyjemnych konsekwencji.

Unia chce słuchać dzieci, zanim uchwali prawo. Nadchodzi rewolucja w legislacji?
17 lip 2025

Parlament Europejski chce wprowadzenia obowiązkowego testu praw dziecka dla wszystkich nowych przepisów wychodzących z Komisji Europejskiej. – Dzieci wiedzą, czego chcą, i potrafią to jasno powiedzieć – przekonuje Ewa Kopacz, wiceprzewodnicząca PE. Bezpieczeństwo w sieci, walka z mową nienawiści, edukacja o prawach i realna pomoc dla ofiar przemocy to tylko część postulatów najmłodszych obywateli UE. Unia słucha ich coraz uważniej – i właśnie to może całkowicie zmienić sposób, w jaki tworzone jest prawo w Europie. Czy nadchodzi era legislacji pisanej oczami dziecka?

5 tys. zł grzywny, konfiskata sprzętu, a nawet areszt za korzystanie z kamery samochodowej. Nowe przepisy są bezlitosne, bo kierowców nie uratuje nawet „nieumyślność”, ale – będą zmiany
19 lip 2025

W związku z trwającym właśnie sezonem urlopowo-wakacyjnym – wielu Polaków odbywa teraz dłuższe wyprawy samochodowe, korzystając przy tym z rejestratorów obrazu w postaci kamer samochodowych. Motywy rejestrowania jazdy są różne – ale większość kierowców robi to po prostu dla bezpieczeństwa (zarejestrowany obraz pełni funkcję dowodową w przypadku kolizji lub wypadku oraz może okazać się pomocy w namierzaniu „piratów drogowych”), niewiele osób zdaje sobie jednak sprawę z tego, że takim – z pozoru nikomu nieszkodzącym działaniem – może nabawić się nie lada problemów. Na szczęście rząd zajął się już tymi „nadmiarowymi” regulacjami, ale ci, którzy będą używać kamer samochodowych w najbliższym czasie – muszą nadal mieć się na baczności.

pokaż więcej
Proszę czekać...