REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Nadchodzą rewolucyjne zmiany w świadectwie pracy? Chodzi o jedną rubrykę. Prezes UODO pisze do MRPiPS

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Kinga Piwowarska
Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa Uniwersytetu Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego
świadectwo pracy, zmiana płaci, TSUE
Nadchodzą rewolucyjne zmiany w świadectwie pracy? Chodzi o jedną rubrykę. Prezes UODO pisze do MRPiPS
ShutterStock

REKLAMA

REKLAMA

Współczesny rynek pracy wymaga elastyczności, kompetencji i transparentności, a prawo musi podążać za zmianami społecznymi, technologicznymi ale co ciekawe czasami także za prywatnymi decyzjami pracowników. W tym wszystkim istotne znaczenie ma świadectwo pracy, którego wzór jest uregulowany jako załącznik do rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 30 grudnia 2016 r. w sprawie świadectwa pracy (Dz.U. 2016 poz. 2292). Co zatem się zmieni?

Świadectwo pracy barierą. Dlaczego Polska musi pilnie zmienić przepisy?

Współczesny rynek pracy wymaga elastyczności, kompetencji i transparentności, a prawo musi podążać za zmianami społecznymi, technologicznymi ale i prywatnymi decyzjami pracowników. W tym wszystkim istotne znaczenie ma świadectwo pracy i płeć człowieka. Zacznijmy jednak od początku. Kluczowym dokumentem, który stanowi podsumowanie i potwierdzenie rodzaju wykonywanie pracy, okresu zatrudnienia, miejsca pracy itd. w danym zakładzie pracy jest świadectwo pracy. Jest konkretny wzór świadectwa pracy, który jest uregulowany jako załącznik do rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 30 grudnia 2016 r. w sprawie świadectwa pracy (Dz.U. 2016 poz. 2292). Rozporządzenie określa szczegółową treść świadectwa pracy; sposób i tryb wydawania świadectwa pracy; sposób i tryb prostowania i uzupełniania świadectwa pracy.

REKLAMA

świadectwo pracy

świadectwo pracy

ShutterStock

Zmiana płci a dane zawarte w świadectwie pracy

Jednak dla rosnącej grupy obywateli – osób transpłciowych, które przeszły proces zmiany płci – dokument ten, zamiast być - można alegorycznie powiedzieć - „mostem do nowej kariery, staje się murem”. Dlaczego? Powodem jest luka w polskich przepisach, która uniemożliwia sprostowanie danych dotyczących płci w już wydanych świadectwach pracy. Ma to spore konsekwencje dla życia i kariery wielu osób. W związku z tym na problem niedawno uwagę Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych (UODO), wzywając do natychmiastowej interwencji legislacyjnej. Wszystko to w oparciu o niedawno wydany wyrok TSUE – Trybunału Sprawiedliwości UE, który wydał istotny wyrok. Rozstrzygnięcie wprawdzie nie odnosi się do spraw typowo pracowniczych – ale per analogiam – można zastosować wykładnię przedstawioną w wyroku do spraw związanych z zatrudnieniem, tj. sprostowania świadectwa pracy w przypadku zmiany płci.

Wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) z 13 marca 2025 r. w sprawie Delidts (C-247/23)

Można powiedzieć, że iskrą, która na nowo rozpaliła dyskusję o prawach osób transpłciowych w kontekście ochrony danych, stał się wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) z 13 marca 2025 r. w sprawie Delidts (C-247/23). Choć spór dotyczył danych w rejestrze azylowym, jego konsekwencje są w pewnym zakresie uniwersalne. TSUE jednoznacznie orzekł, że fundamentalne prawo do sprostowania danych osobowych, gwarantowane przez art. 16 RODO, w pełni obejmuje również dane dotyczące tożsamości płciowej. Na co wskazuje zatem art. 16 RODO?

Ważne

Przepis art. 16 RODO wskazuje, że osoba, której dane dotyczą, ma prawo żądania od administratora niezwłocznego sprostowania dotyczących jej danych osobowych, które są nieprawidłowe. Z uwzględnieniem celów przetwarzania, osoba, której dane dotyczą, ma prawo żądania uzupełnienia niekompletnych danych osobowych, w tym poprzez przedstawienie dodatkowego oświadczenia.

Jak podkreślają przedstawiciele doktryny i komentarzowy niniejszego przepisu: „W przypadku skorzystania przez osobę, której dane dotyczą, z jednego bądź obydwu uprawnień o charakterze korekcyjnym, administrator danych zobowiązany jest do spełnienia żądań tej osoby wyłącznie w sytuacji, gdy wnioskodawca wykaże, że dane osobowe dotyczące jego osoby są nieprawidłowe lub niekompletne. Stan wykazania zaistnienia okoliczności wskazanych w komentowanym przepisie powinien istnieć pomiędzy administratorem danych a podmiotem danych - innymi słowy, podmiot danych powinien udowodnić administratorowi danych, że ten przetwarza dane nieprawidłowe lub niekompletne. (...) Dane nieprawidłowe to takie dane, które nie odpowiadają rzeczywistemu stanowi rzeczy. Innymi słowy, dane nieprawidłowe to dane nieprawdziwe. Prawidłowość danych osobowych powinno się oceniać z perspektywy osoby, której dane dotyczą, i badać zgodność tych danych z rzeczywistością, którą opisują. Innymi słowy, stan prawidłowości lub nieprawidłowości danych osobowych podlega ocenie obiektywnej w odniesieniu do osoby, której dane dotyczą". (zob. Maciej Kawecki, Paweł Barta, Paweł Litwiński, [w:] P. Litwinski (red.), Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych). Komentarz [w:] Ogólne rozporządzenie o ochronie danych osobowych. Ustawa o ochronie danych osobowych. Wybrane przepisy sektorowe. Komentarz, wyd. 1, 2021.

Ważne

Co kluczowe, Trybunał podkreślił, że państwa członkowskie nie mogą zasłaniać się brakiem wewnętrznych procedur, aby odmówić obywatelowi realizacji tego prawa. To potężny sygnał dla całej Unii: prawo do bycia sobą w oficjalnych dokumentach nie jest przywilejem, lecz egzekwowalnym prawem, a biurokratyczna bezczynność nie może stanowić dla niego przeszkody.

Nadchodzą rewolucyjne zmiany w świadectwie pracy? Chodzi o jedną rubrykę. Prezes UODO pisze do MRPiPS

W świetle tego przełomowego orzeczenia, Prezes UODO, Mirosław Wróblewski, w oficjalnym piśmie z 17 czerwca 2025 r., skierował do Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej alarmujący apel. Wskazał na poważną wadę rozporządzenia w sprawie świadectwa pracy. Obecne przepisy, mimo że szczegółowo regulują treść i sposób wydawania tego dokumentu, milczą na temat jego korekty po prawomocnym uzgodnieniu płci przez byłego pracownika.

Dalszy ciąg materiału pod wideo
Ważne

Osoba transpłciowa, która zakończyła długotrwały i często wyczerpujący proces tranzycji prawnej, staje przed biurokratyczną ścianą. Jej stare świadectwa pracy zawierają dane (imię, a czasem także oznaczenie płci poprzez imię), które nie odpowiadają jej obecnej tożsamości. W praktyce oznacza to, że podczas każdej rekrutacji staje przed wyborem:

  • Ujawnić swoją przeszłość: Przedstawić świadectwo pracy z nieaktualnymi danymi, co zmusza do natychmiastowego, przymusowego "coming outu" przed potencjalnym pracodawcą. Naraża to kandydata na niezrozumienie, uprzedzenia, a nawet otwartą dyskryminację, która, choć nielegalna, jest trudna do udowodnienia. No i potencjalny brak zatrudnienia!
  • Ukryć swoje doświadczenie: Zrezygnować z przedstawienia świadectwa pracy, co w wielu branżach jest równoznaczne z utratą szansy na zatrudnienie. Pracodawcy często wymagają pełnej dokumentacji przebiegu kariery, a jej brak budzi podejrzenia lub po prostu dyskwalifikuje kandydata.

Taka sytuacja to nie tylko naruszenie prawa do prywatności i ochrony danych, ale realne ograniczenie szans na rynku pracy i naruszenie prawa do równości

Co ciekawe, rozwiązanie problemu leży na wyciągnięcie ręki. Prezes UODO słusznie wskazuje, że polski system prawny posiada już skuteczne modele, które można zaadaptować. W sektorze edukacji, zarówno na poziomie szkolnym (rozporządzenie w sprawie świadectw, dyplomów państwowych i innych druków), jak i akademickim (rozporządzenie w sprawie studiów), istnieją już procedury pozwalające na wydanie nowych dokumentów lub ich duplikatów z uaktualnionymi danymi po uzgodnieniu płci. Skoro jest to możliwe w przypadku świadectw dojrzałości i dyplomów ukończenia studiów, nie ma żadnych racjonalnych przeszkód, aby analogiczny mechanizm wprowadzić w odniesieniu do świadectw pracy. To sprawdzony i działający wzorzec, który gwarantuje spójność danych i szanuje tożsamość jednostki. Prawo musi nadążać za rzeczywistością społeczną i chronić wszystkich obywateli. Wprowadzenie klarownej procedury korekty świadectwa pracy usunie realną barierę z życia zawodowego osób transpłciowych, pozwalając im w pełni i bez obaw korzystać ze swojego potencjału na rynku pracy.

Podsumowując, wystąpienie Prezesa UODO do resortu pracy to coś więcej niż tylko techniczna interwencja. To wezwanie do zapewnienia godności i równych szans dla osób, które decydują się na zmianę płci. Postulowana nowelizacja rozporządzenia w sprawie świadectwa pracy jest absolutnie konieczna. Powinna istnieć podstawa prawna do sprostowania lub wydania nowego świadectwa pracy, jak i prosta procedura, która nie będzie wymagała od wnioskodawcy nadmiernego formalizmu ani, co kluczowe, ujawniania wrażliwych informacji o stanie zdrowia czy przebytych zabiegach medycznych.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
2 mln kapitału i życie z odsetek w 2025 r. Ile musisz odłożyć, żeby rzucić pracę? Najnowsze wyliczenia

Seniorzy 75+ mogą liczyć na znaczną podwyżkę świadczeń! Od 1 marca 2026 r. dodatek pielęgnacyjny, wypłacany przez ZUS, wzrośnie do 364,59 zł miesięcznie (wzrost o ok. 16 zł). To pieniądze przyznawane z urzędu, bez konieczności składania dodatkowego wniosku. W artykule sprawdzisz, komu dokładnie przysługuje to świadczenie i jaka będzie dokładna waloryzacja.

ZUS zmienia zasady zwolnień lekarskich. 2 miliony L4 do weryfikacji. Kiedy ZUS Cię wezwie?

Liczba zwolnień lekarskich w Polsce dynamicznie rośnie, zwłaszcza z powodu zaburzeń psychicznych. ZUS w odpowiedzi na ten trend intensyfikuje kontrole, a prognozy mówią nawet o 2 milionach weryfikacji L4. Zakład ma prawo skontrolować Cię formalnie i merytorycznie (badanie u orzecznika). Jeśli masz L4 na depresję lub lęki, musisz ściśle przestrzegać zaleceń, bo w razie naruszenia ZUS może cofnąć zasiłek chorobowy za cały okres.

Emerytura stażowa 3500 zł od ZUS. Kto dostanie ją już w 2026 r.? Jest warunek 38 lub 39 lat pracy

Emerytury stażowe to długo oczekiwana reforma umożliwiająca wcześniejsze przejście na odpoczynek osobom z długim stażem pracy (bez czekania na 60/65 lat). Projekt ma wejść w życie w 2026 r. Wiele wskazuje, że minimalne świadczenie wyniesie około 3500 zł. Kluczowy warunek to 38 lat stażu dla kobiet i 39 lat dla mężczyzn oraz fakt, że emerytura musi być wyższa niż minimalna.

688,00 złotych – co najmniej tyle podatku zapłaci pracownik, który dostanie od pracodawcy prezent. O jakie przypadki chodzi?

Wręczenie pracownikowi prezentu (np. bonu, nagrody rzeczowej) z punktu widzenia prawa nie jest miłym gestem, lecz opodatkowanym przychodem. Pracownik może być zmuszony do zapłaty co najmniej 688 zł podatku i składek ZUS od prezentu o wartości 2000 zł. Kluczowe jest, czy prezent pochodzi z Funduszu Świadczeń Socjalnych (ZFŚS) – tylko to daje szansę na uniknięcie wysokiego obciążenia.

REKLAMA

4800 zł dodatku do emerytury za każdy rok opieki! Kto i na jakich warunkach zyska "dodatkowe lata pracy"? Nowy projekt dla kobiet

Tysiące kobiet w Polsce, które poświęciły lata na wychowanie dzieci lub opiekę nad seniorami, borykają się z problemem niskiej emerytury z powodu krótszego stażu. Pojawiły się projekty rekompensat. Kwota 4800 zł rocznego wsparcia dla opiekunów może stać się realna. Kluczowe jest zrozumienie, które przepisy to umożliwiają oraz co to oznacza w kontekście waloryzacji świadczeń i nowych projektów dla seniorów. (392 znaki)

Koniecznie zmień ten kod w dokumentach do 31 stycznia 2026 r. Jeśli tego nie zrobisz, stracisz część emerytury!

Niezbędne zmiany w dokumentacji ubezpieczeniowej stają się faktem. Coraz więcej osób w wieku przedemerytalnym jest wzywanych przez ZUS do weryfikacji danych, zwłaszcza dotyczących okresów nieskładkowych. Konieczność złożenia dokumentu korygującego (np. ZUS Rp-7) w wyznaczonym terminie (często 31 stycznia) ma kluczowe znaczenie. Niedopełnienie tego obowiązku może skutkować nieuznaniem ważnych okresów, co bezpośrednio obniży wysokość przyszłej emerytury. (384 znaki)

Zasiłek pogrzebowy 2026. 7 000 czy 4 000 zł z ZUS? [Przykłady]

Od 1 stycznia 2026 r. wzrasta kwota zasiłku pogrzebowego. Dla członków najbliższej rodziny zasiłek wyniesie 7 000 zł. Będzie to też maksymalna kwota dla pozostałych osób, które poniosły koszty pochówku. W niektórych przypadkach na początku roku wciąż jednak będzie można liczyć na 4 000 zł. Dlaczego?

Uwaga! Już niedługo cofamy zegarki – Polacy znów „zyskają” godzinę snu!

W ostatni weekend października przechodzimy na czas zimowy. O 3:00 w nocy cofniemy zegarki na 2:00 – i choć to dobra wiadomość dla śpiochów, lekarze ostrzegają: zmiana czasu wpływa na zdrowie bardziej, niż myślisz.

REKLAMA

Stawki płatności bezpośrednich i PWK za 2025 rok - aktualizacja MRiRW

Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi poinformowało 10 października 2025 r., że minister rolnictwa i rozwoju wsi Stefan Krajewski podpisał rozporządzenie określające wysokość stawek płatności bezpośrednich oraz przejściowego wsparcia krajowego (PWK) na rok 2025.

ZUS zyska nowe uprawnienia i będzie mógł się domagać składek nawet za 20 lat wstecz. Co z kosztami i przychodami przedsiębiorców?

Trwa dyskusjach o przepisach, nad którymi toczą się już prace. Czy ZUS zyska prawo do tego, by domagać się składek za nieograniczony czas wstecz? Co wtedy z rozliczeniami podatkowymi przedsiębiorców? Czy sądy zaleje fala odwołań, a niewydolny już teraz system będzie działał jeszcze gorzej?

REKLAMA