Świadczenie wspierające jest obniżane dla osób niepełnosprawnych 75+ [stopień znaczny]

Tomasz Król
prawnik - prawo pracy, cywilne, gospodarcze, administracyjne, podatki, ubezpieczenia społeczne, sektor publiczny
rozwiń więcej
To okrutne. Ale świadczenie z ZUS nie jest za starość. [Niższe wsparcie jak jesteś niepełnosprawny i przekroczysz limit wieku] / Shutterstock

Czytelnicy Infor.pl przekazali nam dokument Wytycznych, które strona rządowa wysłała do WZON. Było to w grudniu 2024 r. Dokument potwierdza to, o czym wielokrotnie pisały do nas w listach osoby niepełnosprawne. Test niesamodzielności osób niepełnosprawnych pozwala na otrzymanie maksymalnie 100 punktów (tzw. poziom potrzeby wsparcia), co daje 4134 zł. W przypadku osób niepełnosprawnych w wieku 75 lat maksymalna wysokość 100 punktów jest według wytycznych obniżana nawet o 11,7 punktu. Dlatego, że Wytyczne przyjmują założenie, że osoba w wieku 75 jest niesamodzielna z dwóch przyczyn - 1) niepełnosprawność + 2) ograniczenia wynikające z wieku. Oba te czynniki nakładają się na siebie. Trzeba je oddzielić. Dlatego - co do zasady - osoba niepełnosprawna w wieku 75 lat (i więcej) musi mieć obniżoną punktację przyznającą świadczenie wspierające - o tą część niesamodzielności, która wynika z wieku. Argumentacja strony rządowej jest logiczna. Ma tylko jeden słaby punkt - nie przewidują możliwości jej zastosowania (poprzez Wytyczne) przepisy ustawowe.

Dodatkowo przepisy ustaw o świadczeniu wspierającym i o rehabilitacji nakazują indywidualizm testowania niesamodzielności danej osoby niepełnosprawnej. Przepisy mówią "Nie zakładamy "hurtem", że każdy niepełnosprawny w wieku 75+ jest niesamodzielny z uwagi na swój wiek (20% niesamodzielności to wiek, a 80% to niepełnosprawność). Tylko przepisy zakładają, że specjalista od testu samodzielności ustala to za każdym razem w ramach testu. Ma on rozpoznać wpływ wieku na niesamodzielność indywidualnie wobec każdej osoby niepełnosprawnej. To zadanie specjalisty - przeprowadzający test samodzielności sprawdza, czy np. czy staruszek umie się sam ubrać, a jeżeli nie to przez wiek, czy przez niepełnosprawność.

Ważne

To badający staruszka człowiek ma oceniać, w jakim procencie niesamodzielność 80-latka wynika z wieku, a w jakim z niepełnosprawności. Wytyczne natomiast działają "hurtem" wobec wszystkich niepełnosprawnych osób w wieku 75 (i więcej) - cała ta grupa osób ma obniżoną wysokość świadczenia wspierającego.

Limitowanie świadczenia wspierającego przez wiek osoby niepełnosprawnej

W poniższych Wytycznych dla WZON:

wytyczne PDF

wytyczne PDF

.... mamy stronę nr 2:

wytyczne dla WZON - grudzień 2024 r. strona 2

wytyczne dla WZON - grudzień 2024 r. strona 2

Media

a w niej fragment:

Należy wyraźnie podkreślić, że wsparcie w rozumieniu przepisów ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych odnosi się TYLKO do tego zakresu wsparcia, które wynikaj z niepełnosprawności osoby ocenianej, nie zaś wsparcia związanego z wiekiem tej osoby.

I ta opinia z Wytycznych jest powodem dlaczego strona rządowa limituje wysokość świadczenia wspierającego dla osób w wieku 75+. Przedstawiciele rządu chcą oddzielić niesamodzielność "z wieku" od niesamodzielności "z niepełnosprawności". Ale w opinii osób niepełnosprawnych, które docierają do Infor.pl, powinno to być zapisane w ustawie - potwierdzone decyzją Sejmu, Senatu i prezydenta RP oraz kontroli TK.

Młodszej osobie niepełnosprawnej ZUS wypłaci 2255 zł, a starszej 1504 zł. Obaj tak samo niepełnosprawni. Świadczenie wspierające okazało się limitowane. Wiekiem

Na dziś mamy Wytyczne, które limitują punkty dla świadczenia wspierającego dla osoby niepełnosprawnej w wieku 75 (i więcej lat) w ten sposób, że nakazują je obniżyć nawet o 11,7 punktów.

Jak to obliczono w artykule:

A poniżej praktyczne zastosowania obniżania punktów wynikające z Wytycznych:

Przykład

Dwie osoby niepełnosprawne w tym samym stanie zdrowia. Jedna ma 67 lat i 85 punktów. Jej świadczenie wspierające, to 2255 zł miesięcznie. Druga osoba niepełnosprawna ma 76 lat i 80 punktów oraz 1504 zł miesięcznie. Obie osoby mają dokładnie ten sam rodzaj i stopień niepełnosprawności (stopień znaczny). Różnica świadczeń wynika z nakazu w Wytycznych obniżenia 76-latkowi punktów o 5 do poziomu 80. Z uwagi na wiek 76 lat.

Proszę popatrzeć na korelację punktów i wysokości świadczenia wspierającego - 5 punktów różnicy w przykładzie daje 9012 zł zł obniżki dla tak samo niesamodzielnych niepełnosprawnych

95-100 pkt – świadczenie wspierającego w wysokości 220% renty socjalnej = 4134 zł miesięcznie.

90-94 pkt – 180% renty socjalnej = 3383 zł miesięcznie;

85-89 pkt – 120% renty socjalnej = 2255 zł miesięcznie;

80-84 pkt – 80% renty socjalnej = 1504 zł miesięcznie;

75-79 pkt – 60% renty socjalnej = 1128 zł miesięcznie;

70-74 – 40% renty socjalnej = 752 zł miesięcznie.

5 punktów decyduje o 9012 zł różnicy rocznie.

Źródło informacji wykorzystanych w artykule

poziom potrzeby wsparcia w WZON. Tabela dla OSOBA STARSZA (75+)

poziom potrzeby wsparcia w WZON. Tabela dla OSOBA STARSZA (75+)

gov.pl

Wytyczne - pismo przewodnie

Wytyczne - pismo przewodnie

Media

Kiedy WZON stosuje obniżenie punktów dla osoby w wieku 75+

Wytyczne WZON - konkluzja

Wytyczne WZON - konkluzja

Media

Jak odczytywać informacje w ramce? Np. dla punktu 3 w teście samodzielności osoby niepełnosprawnej: "Jeżeli osoba niepełnosprawna w wieku 75+ jest niesamodzielna w poruszaniu się w nieznanym środowisku, to specjalista WZON przyznający punkty zastosuje kwalifikator maksymalnie WC-C, który nie jest najwyższym kwalifikatorem niesamodzielności. Powoduje to:

1) zaniżenie wysokości świadczenia wspierającego (np. zamiast 83 punkty zejście do 78)

2) Odmowę przyznania świadczenia wspierającego (po osiągnięciu mniej niż 70 punktów).

W dokumencie Wytycznych (patrz ramka) jest zastrzeżenie: "Stosujemy w odniesieniu do osób w wieku powyżej 75 roku, wymagających wsparcia z racji swojego wieku". Taki zapis można interpretować tak - "Jeżeli niesamodzielność jest w 100% wynikiem niepełnosprawności (nie ma przyczyny niesamodzielności w postaci wieku), to WZON nie stosuje ograniczania wysokości świadczenia wspierającego." Redakcja nie ma jednak informacji o stosowaniu takiej korzystnej informacji przez WZONy.

Podsumowanie - 9 sytuacji, kiedy obniża się świadczenie wspierające dzięki kwalifikacji WC-C (według Wytycznych):

wytyczne dla WZON - grudzień 2024 r.

wytyczne dla WZON - grudzień 2024 r.

Media

wytyczne dla WZON - grudzień 2024 r.

wytyczne dla WZON - grudzień 2024 r.

Media

Prawo
Dlaczego warto wdrożyć w swojej firmie program motywacyjny (ESOP, opcje na akcje itp.) i jak to zrobić?
27 lis 2025

Korzyści z wprowadzenia programu motywacyjnego dla firmy (ESOP, opcje menedżerskie, warranty, akcje fantomowe). Etapy projektowania, wymogi sprawozdawcze (MSSF 2), rozwiązania dla spółek akcyjnych oraz spółek z ograniczoną odpowiedzialnością – wskazówki biura aktuarialnego.

Podatek od spadku. Nowe przepisy w 2026 roku?
27 lis 2025

Nowelizacja przepisów ma uporządkować sprawy dotyczące podatków od spadków. Dla członków najbliższej rodziny spadkodawcy zmiany oznaczają przede wszystkim możliwość przywrócenia terminu do złożenia zgłoszenia. Co jeszcze ma się zmienić?

Barbórka pod znakiem zapytania. Czy górnicy dostaną w 2025 roku przysługujące im nagrody? Niektórych ominie dodatkowe wynagrodzenie. W tle kryzys i straty
27 lis 2025

Niektórych pracowników ominie coroczna nagroda. To ważne, bo ma nie tylko wymiar finansowy, ale i symboliczny. Dlaczego górnikom nie zostanie wypłacona zwyczajowa barbórka? Ta dodatkowa wypłata jest istotnym elementem wynagrodzenia przysługującego tej grupie zawodowej.

Problemy osób niepełnosprawnych w podróży samolotem - RPO podejmuje działania
27 lis 2025

Z jakimi problemami spotykają się osoby niepełnosprawne w trakcie podróży samolotem? Okazuje się, że jest ich całkiem sporo. RPO wystąpił w tej sprawie do Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego oraz Pełnomocnika Rządu ds. Osób z Niepełnosprawnościami.

Co najmniej 7000 zł na rękę. Kto ma dostać takie wynagrodzenie? Uzasadnienie jest proste – to istotne dla bezpieczeństwa państwa
27 lis 2025

Państwo powinno zapobiegać odpływowi pracowników z kluczowych sektorów istotnych dla bezpieczeństwa obywateli. Trzeba podnieść ich wynagrodzenia i objąć je finansowaniem centralnym. Mowa o 7000 zł na rękę.

Senat: Emerytowani żołnierze chcą przeliczenia emerytur ustalonych dekady temu
27 lis 2025

Emerytowani żołnierze wnoszą o ponowne przeliczenie emerytur i rent żołnierzy zawodowych, ustalonych przed dniem 1 stycznia 1999 r., z uwzględnieniem każdorazowej waloryzacji, przeprowadzanej nie później niż w ciągu 3 miesięcy od wprowadzenia zmian w uposażeniu zasadniczym żołnierzy zawodowych. Przeliczenie to powinno skutkować wypłatą wyrównania, stanowiącego różnicę pomiędzy wysokością świadczeń, jakie przysługiwałyby po uwzględnieniu każdej waloryzacji, a świadczeniami faktycznie otrzymywanymi. Natomiast w związku z wypłatą wyrównania uprawnionym przysługiwałoby również prawo do odsetek zgodnie z art. 48 ustawy z dnia 10 grudnia 1993 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin.

TSUE ws. uznawania małżeństw jednopłciowych. RPO: trzeba wykonać orzeczenie
27 lis 2025

Co dalej z orzeczeniem TSUE ws. uznawania małżeństw jednopłciowych? Rzecznik Praw Obywatelskich mówi jasno: trzeba wykonać. Należy zmienić polskie rozporządzenie określające wzory aktów stanu cywilnego.

Czy można zignorować system kaucyjny i dalej wyrzucać puszki, plastikowe i szklane butelki do odpadów segregowanych tak jak dotychczas? Czy grożą za to kary?
27 lis 2025

Przez ostatnie miesiące dużo mówiło się o systemie kaucyjnym, który polega na selektywnym zbieraniu określonych butelek szklanych, plastikowych oraz puszek aluminiowych. Wiele kwestii zostało już opisanych, ale pojawia się praktyczny problem: co z osobami, które nie chcą albo z różnych względów nie są w stanie przechowywać niezgniecionych butelek i puszek oraz nosić ich do punktów zwrotu (automatów lub sklepów uczestniczących w systemie)? Czy w dalszym ciągu zgodne z prawem będzie wyrzucanie takich opakowań tak jak dotychczas – czyli szklanych do pojemników zielonych, a plastikowych i aluminiowych do żółtych – razem z innymi odpadami segregowanymi?

Podatek katastralny – kogo obejmie, ile wyniesie? Nowe ustalenia z Sejmu
27 lis 2025

Wraca sprawa podatku katastralnego. Lewica finalizuje projekt ustawy, który ma zostać złożony w grudniu, a jego szczegóły właśnie zaczynają wychodzić na światło dzienne. Choć propozycja ma charakter poselski, a nie rządowy, jej potencjalny wpływ na rynek nieruchomości i miliony właścicieli mieszkań może być znaczący.

Wielka reforma pracy. Nadchodzą dłuższe urlopy i rewolucja w L4. Wszystko od 1 stycznia 2026 roku
27 lis 2025

W ramach szeroko zakrojonej reformy orzecznictwa lekarskiego ZUS, w listopadzie 2025 roku Sejm procedował projekt nowelizacji w drugim czytaniu. Kluczowe zmiany w projekcie to m.in. likwidacja dotychczasowych trzyosobowych komisji lekarskich oraz modyfikacja regulacji dotyczących zaświadczeń L4, pozwalająca na podjęcie pracy przez ubezpieczonego w okresie trwania zwolnienia chorobowego.

pokaż więcej
Proszę czekać...