Osoby prowadzące działalność nierejestrowaną doczekały się wprowadzenia istotnych dla nich zmian. Już od stycznia 2026 roku limit przychodów uprawniający do zarobkowania w tej korzystnej formie istotnie się zmieni. O co chodzi?
Nie tak dawno temu wiele osób czekało na wprowadzenie regulacji prawnych dotyczących działalności nierejestrowanej (nieewidencjonowanej), które miały im ułatwić dorabianie do wynagrodzenia uzyskiwanego w ramach etatu i badanie rynku pod kątem zainteresowania prowadzoną przez nie działalności. Obecnie mamy już za sobą kilka lat ich funkcjonowania i choć na ich tle powstają w praktyce pewne wątpliwości i problemy, to jednak co do zasady regulacje te są oceniane przez ich adresatów jako korzystne. Dodatkowo od 1 stycznia 2026 roku zmienią się zgodnie z ich oczekiwaniami.
Limit działalności nierejestrowanej w 2025 roku
W 2025 roku działalność nierejestrowaną mogą prowadzić osoby fizyczne których przychód należny z tego tytułu nie przekracza w żadnym miesiącu 75% kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę i które w okresie ostatnich 60 miesięcy nie wykonywały działalności gospodarczej (art. 5 ust. 1 ustawy z 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców). Od 1 stycznia 2025 r. minimalne wynagrodzenie za pracę wynosi 4666 zł, a w 2026 roku wyniesie 4806 zł. Wysokość przychodu, który można uzyskać bez konieczności rejestrowania działalności gospodarczej wynosi więc w 2025 roku 3499,50 zł. Możliwość prowadzenia działalności w tej formie podlega także innym ograniczeniom niż limit przychodów.
Po pierwsze, przepisów, które jej dotyczą nie stosuje się do działalności wykonywanej w ramach umowy spółki cywilnej. Po drugie, istnieją rodzaje działalności, w przypadku których bez względu na wysokość przychodów prowadzona działalność musi być zarejestrowana. Dotyczy to przypadków, gdy działalność:
- wymaga zezwolenia (np. sprzedaż alkoholu),
- wymaga koncesji (np. ochrona osób lub mienia),
- wymaga wpisu do rejestru działalności regulowanej (np. usługi turystyczne)
- została zdefiniowana w przepisach jako działalność gospodarcza w rozumieniu ustawy – Prawo przedsiębiorców (np. pośrednictwo ubezpieczeniowe, czy usługowe prowadzenie ksiąg rachunkowych zgodnie z przepisami ustawy o rachunkowości).
Pewnym ograniczeniom podlega też możliwość prowadzenia tej działalności przez cudzoziemców (art. 5 ust. 7 Prawa przedsiębiorców).
Polecamy: Kalendarz 2026
Od stycznia 2026 roku łatwiej będzie dorabiać
Co zmieni się od 1 stycznia 2026 roku? Chodzi o sposób obliczania limitu uprawniającego do korzystania z omawianych regulacji. Zgodnie z postulatami będzie on obliczany kwartalnie, a nie miesięcznie. Z art. 5 ust. 1 Prawa przedsiębiorców wynika, że od 1 stycznia 2026 roku działalności gospodarczej nie będzie stanowiła działalność wykonywana przez osobę fizyczną, której przychód należny z tej działalności nie przekracza w żadnym kwartale 225% kwoty minimalnego wynagrodzenia i która w okresie ostatnich 60 miesięcy nie wykonywała działalności gospodarczej. Jak z tego wynika, wysokość samego limitu się nie zmieni, jednak sposób jego obliczania będzie korzystniejszy. Jest to szczególnie istotne dla osób, które uzyskują przychód nieregularnie albo zajmują się rękodzielnictwem, w którym co prawda cena towaru jest wysoka, ale proces jego wytworzenia jest długotrwały.
Tak samo jak wcześniej, osoba prowadząca działalność nierejestrowaną musi prowadzić ewidencję sprzedaży, której zapisy pozwolą na ustalenie wysokości przychodu. Przepisy nie określają jakie informacje powinna ona zawierać. W praktyce, biorąc pod uwagę cel jej prowadzenia, są to najczęściej:
- liczba porządkowa
- data sprzedaży
- wartość sprzedaży
- wartość sprzedaży narastająco
- numer dokumentu sprzedaży, jeśli został wystawiony.
Po zakończeniu roku podatkowego, wynikające z niej przychody należy opodatkować. Na gruncie podatku dochodowego od osób fizycznych kwalifikują się one do przychodów z innych źródeł (art. 20 ust. 1ba w zw. z art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych) i należy rozliczyć je w rocznym zeznaniu podatkowym. Podlegają one opodatkowaniu na zasadach ogólnych według skali podatkowej.
Jeżeli podatnik będzie prowadził ewidencję nierzetelnie albo w ogóle nie będzie jej prowadził, a co za tym idzie, ustalenie wartości sprzedaży na podstawie dokumentów nie będzie możliwe, organ podatkowy sam określi jej wartość i ustali wartość podatku
art. 5 ust. 1 ustawy z 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (j.t. Dz.U. z 2025 r. poz. 1480)
art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (j.t. Dz.U. z 2025 r. poz. 163)