Błąd a odpowiedzialność cywilna adwokata w Niemczech

Paul Ostrowski
Adwokat i notariusz
rozwiń więcej
Prawnik./ Fot. Fotolia
Podobnie jak w Polsce, każdy adwokat ma obowiązek ubezpieczenia swojej odpowiedzialności cywilnej za szkody wyrządzone w następstwie działania lub zaniechania w okresie wykonywania zawodu.

§ 12 niemieckiej ustawy o adwokaturze (skrót BRAO) przewiduje, że już samo wręczenie dokumentu nominacji na adwokata uzależnione jest od przedłożenia odpowiedniej umowy ubezpieczenia.

Ubezpieczenie musi wynosić co najmniej 250.000,-- EUR za każde zdarzenie objęte umową ubezpieczenia.

Obowiązki adwokata wynikają z umowy zawartej między nim a klientem. Nie każdy błąd adwokata prowadzi automatycznie do powstania roszczeń odszkodowawczych klienta.

Przy ustaleniu wysokości odszkodowania stosuje się tzw. Differenzhypothese. Oznacza to, że porównuje się stan majątkowy klienta po niedopełnieniu obowiązków ze stanem majątkowym jaki byłby on w przypadku ich dopełnienia.

Na kliencie ciąży obowiązek udowodnienia związku przyczynowego między błędem a powstałą szkodą materialną.

Adwokat odpowiada  także za lekką nieumyślność.

Roszczenia odszkodowawcze ulegają przedawnieniu w regule w ciągu trzech lat, przy czym bieg przedawnienia rozpoczyna się dopiero od końca roku, w którym powstało roszczenie odszkodowawcze.

Najważniejsze jest jednak, że bieg przedawnienia zakłada wiadomość klienta o okolicznościach uzasadniających roszczenie odszkodowawcze § 199 ust. 1 niem. Kodeksu cywilnego. Ale to nie wszystko.Trybunał Związkowy rozwinął odnośnie początku  przedawnienia roszczeń odszkodowawczych przeciwko adwokatom własną formułę, która opiera się na następującym fakcie:
Powstanie roszczenia o odszkodowanie zakłada poza niedopełnieniem obowiązku też pogorszenie się sytuacji majątkowej klienta. Samo ryzyko pogorszenia się tej sytuacji nie powoduje powstanie tego roszczenia. Dopóki to ryzyko ( np. niewłaściwe doradztwo przy sporządzeniu testamentu) się nie zrealizuje, dopóty  nie biegnie przedawnienie.

Przypominamy, że najdłuższy termin przedawnienia wynosi lat trzydzieści.

Najczęściej w praktyce mamy do czynienia z błędami, które polegają na nie zachowaniu terminów przewidzianych w przepisach prawa procesowego. Adwokat musi - na podstawie orzecznictwa Trybunału Związkowego – znać wszystkie ustawy, przepisy prawne, orzecznictwo i literaturę prawniczą.

Procesy regresyjne przeciwko adwokatom w Niemczech  nie są zjawiskiem rzadkim.

Wymogi stawiane są adwokatowi w Niemczech ilustruje najlepiej wyrok Trybunału Związkowego z dn. 18.12.2008r. ( Bundesgerichthof,  Az.: IX ZR 179/07). W rozpatrywanym przez Trybunał przypadku, adwokat złożył rewizję od wyroku pierwszej instancji i nie wskazał w swoich pismach procesowych na najnowsze orzeczenie Trybunału Związkowego, które  uzasadniało wnioski rewizji. Sąd też przeoczył też to orzeczenie i oddalił rewizję. Powódka wniosła pozew o odszkodowanie i zwrot kosztów sądowych i adwokackich przeciwko kancelarii adwokackiej.
Sądy pierwszej i drugiej instancji oddaliły to powództwo uzasadniając to tym, że przeoczenie orzeczenia Trybunału Związkowego przez sąd, przerywa związek przyczynowy między błędem adwokata a powstałą szkodą. Inne stanowisko zajął Trybunał powołując się na swoje dotychczasowe orzecznictwo. Zgodnie z nim adwokat ma obowiązek wszystkie fakty i ich ocenę prawną  - jak tylko to jest możliwe – przedstawić sądowi.  

Właśnie ze względu na możliwą niedbałość sądu adwokat zobowiązany jest przez prawidłową prawną ocenę i prawne wywody przeciwstawić się błędnemu zastosowania prawa.

O przerwaniu związku przyczynowego można by było mówić tylko wtedy, jeżeli sąd świadomie nie uwzględniłby przeoczonego przez adwokata orzeczenia.

Jeden z profesorów, który komentował to orzeczenie stwierdził, że odpowiedzialność adwokata graniczy z odpowiedzialnością cywilną z tytułu zagrożenia.

Co z odpowiedzialnością sędziego?

Trybunał stwierdził, że osoby , które wspólnie spowodowały szkodę odpowiadają wprawdzie solidarnie, ale adwokat ma obowiązek chronić klienta przed błędami sądu. Błąd sądu należy do ryzyka prowadzenia procesu i z tego powodu należy przypisać go adwokatowi. 

Poza tym, o tym Trybunał nie wspomniał, odpowiedzialność cywilna sędziego jest ustawowo przez § 839 ust. 2 BGB uprzywilejowana. Sędzia może być pociągnięty do odpowiedzialności cywilnej, jeżeli jego naruszenia obowiązków jest przestępstwem.

Zobacz również serwis: Pomoc prawna

Prawo
Niedziela handlowa - Polacy podzieleni ws. handlu w niedzielę. Jest projekt ustawy łagodzącej ograniczenie
28 kwi 2024

Dzisiaj, 28 kwietnia jest niedziela handlowa. Z przeprowadzonych badań wynika, że Polacy są mocno podzieleni w sprawie handlu w każdą niedzielę. Jest też projekt ustawy łagodzącej ograniczenie i dopuszczającej dwie niedziele handlowe w miesiącu.

Służby mundurowe: Rząd nie przywrócił emerytur. Ale ustanowił pełnomocnika do Spraw Postępowań Administracyjnych
28 kwi 2024

Politycy, zwycięskiej w dniu 15 października 2023 r. koalicji, obiecali: „Przywrócimy emerytom mundurowym prawa nabyte – uprawnienia emerytalne odebrane im z naruszeniem powszechnych norm prawa.“ (konkret 77 w programie wyborczym KO). Obietnica ta na pewno nie zostanie zrealizowana przed wyborami do Parlamentu Europejskiego. Co potem?

Papież Franciszek: nie zostawiajcie seniorów samych, nie wystarczą programy pomocy
27 kwi 2024

Papież Franciszek zaapelował, by nie pozostawiać osób starszych samych. Nie wystarcza opracowanie „programów pomocy” - mówił w sobotę podczas spotkania z 6 tysiącami seniorów i wnuków w Watykanie. Opowiadał o swoim dzieciństwie w Argentynie, spędzonym z dziadkami - włoskimi imigrantami.

Ubezpieczenie zdrowotne bezrobotnych bez rejestracji w PUP? Państwo woli przepłacać
28 kwi 2024

Od kilku lat jest zgłaszany postulat przyznania (na koszt państwa) ubezpieczenia zdrowotnego osobom bezrobotnym (na okres kilku miesięcy po jej utracie). Nie zostanie zrealizowany przez rząd w 2024 r. (i prawdopodobnie do końca bieżącej kadencji Sejmu).

Zaskoczenie przed majówką. Lepiej nie wchodzić do lasów obok Trójmiasta - zalecenie pomorskiego lekarza weterynarii
26 kwi 2024

W dniu 26 kwietnia 2024 r. pomorski lekarz weterynarii zalecił, aby nie wchodzić do trójmiejskich lasów. Powodem jest wykrycie u martwych dzików wirusa afrykańskiego pomoru świń (ASF).

Nie będzie widać naszego adresu IP. Schowa go Google. Reklamodawcy nas nie znajdą? Privacy Sandbox zamiast cookies
28 kwi 2024

Realizowany przez Google projekt Privacy Sandbox, który domyślnie ma zastąpić pliki cookies, ma na celu ochronę prywatności użytkowników w sieci. Tym razem Google chce schować nasz adres IP, przez co reklamodawcy nie namierzą naszej lokalizacji. Czy będzie lepiej? Według niektórych regulatorów niekoniecznie, bo rozwiązanie proponowane przez Google będzie „preferowało rozwiązania reklamowe technologicznego giganta”. 

3 milionom Polaków grozi grzywna 5000 zł. Sprawdź, co zrobić, aby uniknąć kary
26 kwi 2024

W bieżącym roku ponad trzy miliony Polaków staną przed koniecznością uzyskania nowego dowodu osobistego. Liczba dokumentów, które utracą ważność, przekracza dwa miliony. Pozostałe przypadki to osoby, które osiągną pełnoletność, zmienią nazwisko lub zgubią dokument. Czy Twój dowód jest wciąż ważny? Sprawdź to już teraz!

Kiedy można stracić prawo do zasiłku chorobowego?
26 kwi 2024

Na wstępie odróżnić trzeba brak prawa do zasiłku chorobowego od jego utraty. W drugim wypadku prawo takie początkowo przysługuje, ale na skutek zachowań ubezpieczonego zdefiniowanych w art. 17 ustawy z 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa dochodzi do jego utraty.

Bon senioralny - dla kogo 2150,00 zł miesięcznie? Na jakie usługi dla seniora?
27 kwi 2024

Wartość bonu senioralnego wyniesie maksymalnie 2150,00 zł, co odpowiada połowie minimalnego wynagrodzenia w drugiej połowie 2024 roku. Osobą uprawnioną do korzystania z usług świadczonych w ramach bonu senioralnego będzie osoba, która ukończyła 75. rok życia w przypadku, której jest możliwe zidentyfikowanie określonych potrzeb w zakresie podstawowych czynności dnia codziennego.

Tymczasowe aresztowanie. Czy na pewno tymczasowe?
26 kwi 2024

Pozbawienie wolności, umieszczenie kogoś w więzieniu jest naturalną karą za popełnienie ciężkiego przestępstwa. Realizuje ono wiele funkcji, między innymi daje poczucie sprawiedliwości. Jest to jednak czynione po przeprowadzeniu stosownego postępowania oraz skazaniu. Tymczasem  funkcjonuje też środek zapobiegawczy, który może odizolować od świata oskarżonego, podejrzanego, czyli osobę, co do której dopiero toczy się postępowanie karne i nie wiadomo jeszcze czy zasługuje ona na jakąkolwiek karę. 

pokaż więcej
Proszę czekać...