Jakie przywileje dla osoby z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności?

Wioleta Matela-Marszałek
Autorka licznych publikacji o tematyce prawnej
rozwiń więcej
Co dla umiarkowanego stopnia niepełnosprawności w 2025 r.? / Co dla umiarkowanego stopnia niepełnosprawności w 2025 r.? / Shutterstock

Osoby z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności często zastanawiają się nad tym, z jakiego rodzaju form wsparcia mogą korzystać. Na jakie przywileje w pracy można liczyć? Ile wynosi dofinansowanie z PFRON? Czy z orzeczeniem przysługują jakieś zasiłki w MOPS? Oto najważniejsze świadczenia w 2025 r. i aktualne kwoty!

Co oznacza stopień niepełnosprawności umiarkowany?

Ustawa o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych określa trzy stopnie niepełnosprawności:

  • znaczny,;
  • umiarkowany;
  • lekki.

Ważne

Do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności zaliczamy osobę z naruszoną sprawnością organizmu, niezdolną do pracy albo zdolną do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej lub wymagającą czasowej albo częściowej pomocy innych osób w celu pełnienia ról społecznych.

Warto pamiętać, iż zgodnie z przepisami ustawy, niepełnosprawność oznacza trwałą lub okresową niezdolność do wypełniania ról społecznych z powodu stałego lub długotrwałego naruszenia sprawności organizmu, w szczególności powodująca niezdolność do pracy.

Szczegóły dotyczące kwalifikowania do poszczególnych stopni niepełnosprawności zostały zawarte w rozporządzeniu Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności. Zgodnie z rozporządzeniem orzeczenia wydają powiatowe lub miejskie zespoły ds. orzekania o niepełnosprawności. W takim orzeczeniu ustala się niepełnosprawność albo stopień niepełnosprawności, nie więcej niż trzy symbole niepełnosprawności oraz określone wskazania. Stopień niepełnosprawności osoby zainteresowanej orzeka się na czas określony lub na stałe. Jeżeli osoba zainteresowana nie zgadza się z orzeczeniem, to może wnieść odwołanie do wojewódzkiego zespołu, za pośrednictwem powiatowego zespołu, który je wydał. Odwołanie wnosi się terminie 14 dni od dnia doręczenia orzeczenia o stopniu niepełnosprawności. PZON obowiązany jest przesłać odwołanie wraz z aktami sprawy do wojewódzkiego zespołu, w terminie 7 dni od dnia otrzymania odwołania. Jeżeli powiatowy zespół uzna, że odwołanie zasługuje w całości na uwzględnienie, wydaje orzeczenie, w którym uchyla lub zmienia zaskarżone orzeczenie.

Poniżej prezentujemy przykładowe uprawnienia i świadczenia, przysługujące osobom, legitymującym się orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności.

Uprawnienia w pracy i dofinansowanie z PFRON

Pamiętajmy, iż zaliczenie do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności nie wyklucza możliwości zatrudnienia tej osoby u pracodawcy niezapewniającego warunków pracy chronionej, w przypadkach:

  • przystosowania przez pracodawcę stanowiska pracy do potrzeb osoby niepełnosprawnej;
  • wykonywania pracy zdalnej.

Ponadto, pracownik niepełnosprawny ma zagwarantowanych kilka ważnych przywilejów. Czas pracy takich osób nie może przekraczać 7 godzin na dobę i 35 godzin tygodniowo. Z umiarkowanym stopniem wiąże się też prawo do dodatkowych 10 dni urlopu w ciągu roku kalendarzowego. Osoba o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności ma również prawo do określnego zwolnienia od pracy w celu uczestniczenia w turnusie rehabilitacyjnym.

Nowelizacja ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych zwiększyła miesięczne dofinansowanie do wynagrodzenia pracownika z niepełnosprawnością, które Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych wypłaca określonym pracodawcom.

Aktualnie dofinansowanie dla całego etatu wynosi 1 550 zł dla pracowników z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności. Dla osób z orzeczonymi chorobami psychicznymi, upośledzeniem umysłowym, całościowymi zaburzeniami rozwojowymi, epilepsją oraz niewidomych, kwota ta - w przypadku umiarkowanego stopnia niepełnosprawności - ulega zwiększeniu o 1 035 zł (czyli do 2585 zł). Wnioski z nowymi kwotami pracodawcy mogą składać od 2 stycznia 2025 r., z możliwością korygowania dokumentów za okresy od lipca 2024 r. 

Turnus rehabilitacyjny z dofinansowaniem PFRON

Celem turnusów rehabilitacyjnych jest pomoc osobom niepełnosprawnym w samodzielnym działaniu i kontaktach z otoczeniem. Dofinansowanie z PFRON dla osoby z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności wynosi aktualnie 2 288 zł (kwota od marca do maja 2025 r.). Osoby z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności mogą też ubiegać się o dofinansowanie dla opiekuna, które wynosi 1 695 zł. Jednym z warunków, jakie trzeba spełnić, jest kryterium dochodu (4 238,60 zł na osobę w rodzinie albo 5 510,18 zł dla osoby samotnej. Po przekroczeniu tych progów kwota dofinansowania jest odpowiednio zmniejszana. Na stronie internetowej PFRON można znaleźć szczegółowe informacje.

Jakie zasiłki z MOPS dla osoby z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności?

Do najważniejszych świadczeń, o jakie można ubiegać się w ośrodkach pomocy społecznej należą: zasiłek stały, zasiłek okresowy oraz zasiłek pielęgnacyjny.

Zasiłek stały można przyznać osobom, które są niezdolne do pracy z powodu wieku albo całkowicie niezdolne do pracy. Chodzi tu o całkowitą niezdolność do pracy w rozumieniu przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych albo zaliczenie do I lub II grupy inwalidów lub legitymowanie się znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności w rozumieniu przepisów o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Od 1 stycznia 2025 r. obowiązują wyższe kryteria dochodowe: 1010 zł dla osoby samotnej i 823 zł dla osoby w rodzinie. Wzrosła również maksymalna wysokość zasiłku, aktualnie wynosi 1229 zł. Zasiłek nie przysługuje m.in. osobom uprawnionym do renty socjalnej.

Zasiłek okresowy przysługuje w szczególności ze względu na długotrwałą chorobę, niepełnosprawność, bezrobocie, możliwość utrzymania lub nabycia uprawnień do świadczeń z innych systemów zabezpieczenia społecznego:

  • osobie samotnie gospodarującej, której dochód jest niższy od kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej;
  • rodzinie, której dochód jest niższy od kryterium dochodowego rodziny.

W celu częściowego pokrycia wydatków wynikających z konieczności zapewnienia opieki i pomocy innej osoby w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji gminy też przyznają zasiłek pielęgnacyjny (215,84 zł miesięcznie). Osobie legitymującej się umiarkowanym stopniem niepełnosprawności można przyznać zasiłek pielęgnacyjny, jeżeli niepełnosprawność powstała w wieku do ukończenia 21. roku życia. 

Osoby z niepełnosprawnościami mogą również ubiegać się o usługi opiekuńcze, zasiłki celowe i inne formy wsparcia dostępne w gminach.

Karta parkingowa

Kartę parkingową wydaje się m.in. osobie niepełnosprawnej zaliczonej do znacznego albo umiarkowanego stopnia niepełnosprawności mającej znacznie ograniczone możliwości samodzielnego poruszania się. Wskazanie dotyczące spełniania przez osobę niepełnosprawną przesłanek do uzyskania karty parkingowej zawiera orzeczenie powiatowego zespołu, przy czym w przypadku osób niepełnosprawnych zaliczonych do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności spełnienie tych przesłanek może zostać stwierdzone jedynie w przypadku ustalenia przyczyny niepełnosprawności oznaczonej symbolem 04-O (choroby narządu wzroku), 05-R (upośledzenie narządu ruchu), 10-N (choroba neurologiczna) lub 07-S (choroby układu oddechowego i krążenia).

Polecamy: Darowizny, testamenty, spadki. Prawidłowe zapisy. Przykładowe wzory

Prawo
MRPiPS: nowe rozwiązania na rzecz osób z niepełnosprawnościami i przebudowa modelu orzekania o niepełnosprawności. Termin do 20 maja 2025 r. na składanie dokumentów
02 maja 2025

Rok 2025 jest wyjątkowo obfitujący w zmiany prawa czy też projekty zmian w zakresie uprawnień dla osób z niepełnosprawnościami i ogólnie dla całego systemu orzecznictwa. Ale to nie koniec! Idą kolejne zmiany i to na z góry określone lata: na 2026, 2027 a nawet 2028 r. Perspektywa odległa - to fakt, ale takie działania jak zapowiada resort pracy wymagają długiej perspektywy. Udało się dotrzeć do informacji, z których wynika, że MRPiPS ogłasza program: "Przebudowa modelu orzekania o niepełnosprawności". Co będzie obejmował program, do kogo jest skierowany i co można zyskać?

Znieważenie flagi państwowej – co grozi za obrazę symboli narodowych?
02 maja 2025

Flaga państwowa to jeden z najważniejszych symboli każdego kraju – wyraża tożsamość narodową, suwerenność, a także dumę z historii i wspólnoty obywatelskiej. W Polsce ochrona flagi jest zagwarantowana przepisami prawa, a jej znieważenie jest przestępstwem. Warto więc wiedzieć, czym jest znieważenie flagi Rzeczypospolitej Polskiej, jakie formy może przybrać oraz jakie sankcje grożą za tego rodzaju działanie.

Powstaje kompletnie nowa gałąź gospodarki, kompletnie nowy zawód: tylko czy będą chętni [PROJEKT skierowany do stałej komisji]
02 maja 2025

Powstaje kompletnie nowa gałąź gospodarki, kompletnie nowy zawód - podkreśla Łukasz Krasoń. Jednak czy będą chętni na tą specyficzną i wymagającą dużego wysiłku psychicznego i fizycznego pracę?: Nie wiadomo też jak będzie z wynagrodzeniem, a nie wydaje się, żeby byli chętni do tej pracy tylko za minimalną krajową.

Donald Trump spotkał się z Karolem Nawrockim w Gabinecie Owalnym Białego Domu. "You will win"
02 maja 2025

Prezydent Stanów Donald Trump spotkał się w czwartek 1 maja 2025 r. z kandydatem na prezydenta RP Karolem Nawrockim - podał Biały Dom. Nawrocki relacjonował, że D. Trump przepowiadał mu wygraną w wyborach.

Dłuższe terminy ważności niektórych orzeczeń o niepełnosprawności (7 lat) i inne zmiany w orzekaniu o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności – projekt rozporządzenia MRPiPS
02 maja 2025

W dniu 30 kwietnia 2025 r. opublikowano projekt rozporządzenia ministra rodziny, pracy i polityki społecznej zmieniającego rozporządzenie w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności. Celem tej nowelizacji jest doprecyzowanie zasad wydawania orzeczeń o niepełnosprawności oraz o stopniu niepełnosprawności, a także wydłużenie okresów ważności tych orzeczeń. Co się dokładnie zmieni i od kiedy?

Grill na balkonie? Uważaj - może kosztować Cię nawet 5 500 zł, a ognisko w ogrodzie - nawet 11 500 zł
02 maja 2025

Można śmiało powiedzieć, że majówka to narodowe święto grilla (a w nieco mniejszym zakresie - również ogniska). Mieszkańcy bloków - z przyczyn oczywistych - mogą zdecydować się wyłącznie na to pierwsze, a posiadacze własnych ogródków - rozniecić nieco większy płomień. Czy jednak takie przyjemności - w obrębie własnych balkonów i ogródków są legalne? Okazuje się, że nie w każdym przypadku, a ich nieroztropnych amatorów, mogą niekiedy spotkać niemiłe konsekwencje.

Rząd szykuje zmiany w emeryturach – grupa pracowników popracuje do 70 roku życia
01 maja 2025

Ministerstwo Sprawiedliwości pracuje nad projektem zmian w przepisach, które mają wydłużyć maksymalny wiek pełnienia funkcji przez komorników sądowych oraz ich asesorów. Zgodnie z planowanymi regulacjami, osoby wykonujące te zawody miałyby obowiązek pozostawać aktywne zawodowo nawet do 70. roku życia.

Prawne ryzyka używania AI przez pracowników. Odpowiedzialność pracodawcy wobec osób trzecich. Prawo pracy, prawo autorskie, ochrona danych poufnych i osobowych
30 kwi 2025

Sztuczna inteligencja (AI) stanowi dużą pomoc w pracy, ułatwiając ją i przyspieszając w znacznym stopniu. Zdają sobie z tego sprawę zarówno pracodawcy, jak i pracownicy. Tak jednak ze strony pracodawców lub potencjalnych pracodawców wobec pracowników lub kandydatów, jak po ze strony pracowników, nieodpowiedzialne korzystania z AI może rodzić określone ryzyka prawne, które możemy ocenić przez pryzmat prawa pracy. Świadomość tych ryzyk jest ważna pod kątem znalezienia rozwiązań przed nimi zabezpieczających w sytuacji w której prawo powszechne takiego zabezpieczenia nie przewiduje.

Zmiana miejsca głosowania. Wybory 2025. Jak zagłosować w innym obwodzie?
30 kwi 2025

Zmiana miejsca głosowania w wyborach na Prezydenta RP w dniu 18 maja 2025 r. jest możliwa. Co zrobić, aby zagłosować w obwodzie poza stałym miejscem zamieszkania? Niezbędne jest zaświadczenie o zmianie miejsca głosowania.

Ostatni dzień na rozliczenie PIT 2024 Sprawdź, co musisz zrobić, zanim system zamknie dostęp
30 kwi 2025

Ministerstwo Finansów przypomina: 30 kwietnia mija termin składania zeznań podatkowych za 2024 rok. Ponad 8 milionów Polaków skorzystało już z usługi Twój e-PIT. Sprawdź, co zrobić, by nie zapłacić kary, jak uniknąć błędów i co grozi za brak reakcji.

pokaż więcej
Proszę czekać...