Artykuł dotyczy sytuacji, gdy WZON stwierdza, że nie ma niepełnosprawności, a wcześniej była (i było świadczenie pielęgnacyjne. Luka w przepisach polega na tym, że nie wiemy, czy MOPS słusznie kończą wypłaty świadczenia pielęgnacyjnego (stare świadczenie) w momencie niekorzystnej decyzji WZON (wojewódzki zespół ds orzekania o niepełnosprawności). Czy jednak MOPS powinny poczekać na wyrok sądu w tej sprawie. Niepewność prawa jest niszcząca dla rodzin osób niepełnosprawnych. Jeżeli MOPS wstrzyma wypłaty świadczenia pielęgnacyjnego od razu po decyzji WZON, to rodzina osoby niepełnosprawnej traci dochód w postaci 3287 zł (miesięcznie). Jeżeli tych wypłat nie będzie dopiero od wyroku sądu, to rodzina ta będzie miała kłopot z koniecznością zwrotu np. rocznego świadczenia pielęgnacyjnego 39 444 zł (12 miesięcy x 3287 zł) do MOPS.
Kolejny raz okazuje się, że przepisy dla osób niepełnosprawnych i ich opiekunów są nieprecyzyjne. Tym razem nie wiemy, czy decyzja WZON o orzeczeniu o niepełnosprawności będąca podstawą dla starego świadczenia pielęgnacyjnego jest ostateczna w momencie::
1) wydania decyzji?
2) doręczenia tej decyzji? albo
3) uprawomocnienia się wyroku sądu potwierdzającego, że decyzja WZON jest ostateczna i rzeczywiście osoba niepełnosprawna nie ma orzeczenia o niepełnosprawności a opiekun prawa do świadczenia pielęgnacyjnego?
Kolejne MOPS nie płacą świadczenia pielęgnacyjnego 3287 zł. Znowu kłopoty dla osób niepełnosprawnych [stopień znaczny]
Tym razem nieprecyzyjność dotyczy słowa „ostateczne” w poniższym przepisie:
art. 6bb ust. 1 ustawy z 24 lipca 2024 r. o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych
Jeżeli wniosek o wydanie kolejnego orzeczenia o niepełnosprawności albo o stopniu niepełnosprawności został złożony w okresie ważności odpowiednio orzeczenia ustalającego niepełnosprawność albo orzeczenia ustalającego stopień niepełnosprawności, to zachowuje ono ważność do dnia wydania kolejnego ostatecznego orzeczenia, nie dłużej jednak niż do ostatniego dnia szóstego miesiąca następującego po dacie określającej tę ważność.
Polecamy VAT 2025. Podatki część 2
Co oznacza słowo ostateczne? Nikt nie wie i rozstrzygną to sądy. Jakie mamy na dziś warianty interpretacyjne?
Wariant 1 – słowo "ostateczne" oznacza decyzję WZON.
Wariant 2 – słowo "ostateczne" oznacza prawomocny wyrok sądu.
MOPS odmawia kontynuacji wypłaty świadczenia pielęgnacyjnego na podstawie decyzji WZON
WZON wydał decyzję odmowną. Nie ma orzeczenia o niepełnosprawności, nie ma świadczenia pielęgnacyjnego. Więc w zależności od przyjętej interpretacji MOPS przestaje wypłacać świadczenie pielęgnacyjne :
1) od razu (decyzja WZON w 2025 r.) albo
2) dopiero za kilka lat (prawomocny wyrok sądu np. w 2027 r.).
Od 2017 r. osoba niepełnosprawna ma stare świadczenie pielęgnacyjne (ściślej świadczenie ma jej opiekun). W 2024 r. potrzebne było nowe orzeczenie o niepełnosprawności. Niestety było ono niekorzystne. WZON stwierdził, że nie ma podstaw do wydania orzeczenia o niepełnosprawności. Oznacza to utratę prawa do świadczenia pielęgnacyjnego przez opiekuna. Nie wiadomo, od kiedy MOPS ma przestać wypłacać świadczenie pielęgnacyjne. Bo opiekun osoby niepełnosprawnej skierował sprawę do sądu.
W sytuacji opisanej w przykładzie MOPS przyjmują zazwyczaj, że świadczenie pielęgnacyjne przestaje się wypłacać w momencie wydania decyzji przez WZON (z datą decyzji). Jeżeli opiekun osoby niepełnosprawnej wygra sprawę w sądzie, to oczywiście MOPS odda zatrzymane pieniądze. Ale będzie to na przykład 2026 r. Przez rok albo dwa, opiekun osoby niepełnosprawnej musi radzić sobie bez środków ze świadczenia pielęgnacyjnego, który wynosi w 2025 r. 3287 zł.
Problemy związane z wygaszaniem starego świadczenia pielęgnacyjnego
Przez jeszcze wiele lat kilkanaście tysięcy opiekunów będzie pobierało stare świadczenie pielęgnacyjne. Już trwa jednak proces wygaszania tego świadczenia. I opisana w artykule niejasność kolejny raz komplikuje to. Co tzn. kolejna komplikacja? Jakie są inne? No np. świadczenie wspierające. Taka sytuacja:
Przykład:
Świadczenie wspierające przyznano od 1 stycznia 2024 r., ale decyzja o tym zapadła dopiero w listopadzie 2024 r. W takiej sytuacji świadczenie wspierające wypłaca się z mocą wsteczną od dnia złożenia wniosku. W naszym przypadku świadczenie wspierające wypłacono za okres od stycznia do listopada 2024 r. I teraz wprowadźmy do przykładu świadczenie pielęgnacyjne. Opiekun otrzymywał je od stycznia 2024 tak jakby nikt nie złożył wniosku o świadczenie wspierające. Jest to logiczne bo rodzina osoby niepełnosprawnej musi z czegoś żyć. Luka w przepisach polega na tym, że opiekun musi oddać świadczenie pielęgnacyjne za okres od stycznia 2024 r. To także jest logiczne – inaczej byłoby podwojenie świadczeń dla osoby niepełnosprawnej. Ale nie jest logiczne to, że opiekun musi też oddać składki ubezpieczeniowe (zdrowotna Narodowy Fundusz zdrowia i społeczne ZUS). Co jeżeli opiekun miał operację w czerwcu 2024 r? Za ten okres po oddaniu składek nie miał ubezpieczenia, ale dowiedział się o tym dopiero w listopadzie 2024 r.
MOPS odmawiając wypłaty świadczenia pielęgnacyjnego trochę chronią opiekunów osób niepełnosprawnym
Bo co się stanie jeżeli przyjmiemy interpretację, że WZON odmówił wydania orzeczenia niepełnosprawności ,a świadczenie pielęgnacyjne było dalej wypłacane (aż do prawomocnego wyroku sądu, który ostatecznie rozstrzyga spór). Wtedy opiekun osoby niepełnosprawnej musiałby oddać na przykład 50 000 zł. W wielu przypadkach nie miałby tych pieniędzy. Więc praktyka MOPS chroni przed tego typu sytuację. Tak więc zarówno wstrzymanie wypłaty świadczenia pielęgnacyjnego jak i przedłużenie tej wypłaty ma swoje plusy i minusy.