MOPS od 10 lat naruszają prawo wbrew TK. Nie ma limitu 18 lat przy świadczeniu pielęgnacyjnym (starym) [osoba niepełnosprawna, stopień znaczny)

Tomasz Król
prawnik - prawo pracy, cywilne, gospodarcze, administracyjne, podatki, ubezpieczenia społeczne, sektor publiczny
rozwiń więcej
MOPS i sąd: Świadczenie pielęgnacyjne za nieufność osoby niepełnosprawnej (stopień znaczny) / Shutterstock

Nieufność staruszki z demencją (osoba niepełnosprawna, stopień znaczny) jest dodatkowym argumentem dla przyznania świadczenia pielęgnacyjnego. Bo staruszka ufa tylko swojej córce. I nie może wykonywać czynności opiekuńczych nikt inny. To ciekawostka z omówionego w artykule wyroku sądu. Wyrok ten pokazuje jednak stały problem z MOPS - urzędnicy wiedzą o tym, że nie ma limitu wieku (18 lat dla osoby nieuczącej się) przy świadczeniu pielęgnacyjnym (jako data powstania niepełnosprawności. Ale wciąż ten limit stosują. To karygodne. Bo wynika to w mojej ocenie z obawy, że wojewoda odbierze gminom pieniądze na świadczenie pielęgnacyjne albo RIO zarzucą gminie naruszenie zasad gospodarki środkami publicznymi - bo przepisy wciąż mówią o limicie 18 lat, a to że limit nie obowiązuje wynika z wyroku TK, którego Sejm nigdy nie przełożył na nowelizację przepisów

III SA/Kr 2306/24 - Wyrok WSA w Krakowie, Data orzeczenia 2025-08-21. Link do wyroku

Czytamy w uzasadnieniu wyroku - "z wyroku Trybunału Konstytucyjnego w sprawie o sygn. K 38/13 wynika, że z art. 17 ust. 1b ustawy o świadczeniach rodzinnych nie można wywodzić nomy warunkującej przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego datą powstania niepełnosprawności osoby objętej opieką, skoro tak sformułowany warunek został uznany za niekonstytucyjny."

Przykład

Staruszka ma 91 lat. Jej opiekun (córka) od kilku lat stara się o stare świadczenie pielęgnacyjne. MOPS odmawia bo niepełnosprawność (m.in. demencja) powstała 10 lat temu (w wieku 80 lat).

Sąd miażdży MOPS na okoliczność odmowy świadczenia pielęgnacyjnego

W sprawie III SA/Kr 2306/24 mamy klasykę, czyli MOPS odmawia przyznania świadczenia pielęgnacyjnego pomimo tego, że jego argumenty są wprost sprzeczne z z setkami wyroków WSA i NSA.

Przykład

MOPS (albo SKO) - Zdaniem Kolegium, nie kwestionując faktu sprawowania opieki nad matką przez skarżącą i istnienia potrzeby takiej opieki, brak jest podstaw do przyznania świadczenia pielęgnacyjnego z uwagi na istnienie trójki rodzeństwa skarżącej. Organ wskazał, że rodzeństwo skarżącej jest zobowiązane alimentacyjnie względem matki i nie wykazano istnienia przeszkód aby w ramach obowiązku alimentacyjnego współdzieliło ze skarżącą opiekę nad matką z sposób fizyczny lub finansowy, aby umożliwić skarżącej podjęcie zatrudnienia choćby w częściowym wymiarze czasu pracy.

Sądy (zarówno WSA jak i NSA) - To, że córka opiekująca się matką, ma rodzeństwo (nie pomagające matce), nie ma prawnego znaczenia - należy się córce stare świadczenie pielęgnacyjne.

Polecamy VAT 2025. Podatki część 2

Przykład

MOPS - staruszka nie ma stwierdzonej niepełnosprawności przed 18 rokiem życia.

Sądy - zgodnie z orzeczeniem TK wiek powstania niepełnosprawności nie ma znaczenia.

Stanowisko sądu:

" (...) słuszne jest stanowisko Kolegium, zgodnie z którym, w obecnej sytuacji prawnej nie jest dopuszczalne oparcie decyzji odmawiającej przyznania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego na podstawie tej części przepisu art. 17 ust. 1b cyt. ustawy, której niekonstytucyjność stwierdził Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 21 października 2014 r. sygn. akt K 38/13. W wyroku tym wskazano bowiem, że art. 17 ust. 1b cyt. ustawy w zakresie, w jakim różnicuje prawo do świadczenia pielęgnacyjnego osób sprawujących opiekę nad osobą niepełnosprawną po ukończeniu przez nią wieku określonego w tym przepisie ze względu na moment powstania niepełnosprawności jest niezgodny z art. 32 ust. 1 Konstytucji. Tym samym w stosunku do opiekunów tych dorosłych osób niepełnosprawnych, których niepełnosprawność powstała później niż w okresach wskazanych w ust. 1b pkt 1 i 2 cyt. ustawy, kryterium momentu powstania niepełnosprawności, jako uniemożliwiające uzyskanie świadczenia pielęgnacyjnego, utraciło przymiot konstytucyjności. W odniesieniu do tych osób oceny spełnienia przesłanek niezbędnych dla przyznania świadczenia pielęgnacyjnego trzeba dokonywać zatem z pominięciem tego kryterium. Wobec powyższego, Kolegium prawidłowo uznało, że brak było podstaw do odmowy przyznania skarżącej wnioskowanego świadczenia pielęgnacyjnego tylko z tego powodu, że nie został spełniony warunek z art. 17 ust. 1b cyt. ustawy."

Stare świadczenie pielęgnacyjne - MOPS w Mielcu

Świadczenie pielęgnacyjne z tytułu rezygnacji z z

Nieufność osoby niepełnosprawnej jako przesłanka potwierdzająca konieczność opieki przez córkę nad niepełnosprawną matką

Tak czytamy w ocenie Sądu:

Przykład

W specyfice schorzeń matki będącej osobą niepełnosprawną, dla stwierdzenia ciągłego charakteru opieki świadczonej przez skarżącą, istotne jest również to, że matka jest nieufna względem obcych osób. To sprawia, że osoba niepełnosprawna jest w rzeczywistości ograniczona w możliwości skorzystania z ewentualnego wsparcia innych osób w opiece nad matką.

Sąd wskazał inne przesłanki:

Ważne

(...) podeszły wiek osoby niepełnosprawnej (stopień znaczny) i jej stan zdrowia, a także zakres opieki jakiej wymaga i jaką świadczy jej skarżąca wskazuje, że charakter sprawowanej opieki wypełnia przesłankę określoną w art. 17 ustawy o świadczeniach rodzinnych. Niepełnosprawność ruchowa matki rodzi realne ryzyko upadku stąd istnieje potrzeba stałej obecności przy matce. Na taką potrzebę wskazuje również demencja matki oraz brak możliwości samodzielnego wykonywania podstawowych czynności dnia codziennego. Przykładowo matka skarżącej jest przez skarżącą karmiona.

Zasiłek pielęgnacyjny a specjalny zasiłek opiekuńczy. MOPS odpowiada na pytanie sądu

Ciekawym elementem wyroku jest to, że sąd podjął wątpliwości co do prawidłowego ustalenia stanu faktycznego sprawy, w zakresie okoliczności pobierania przez skarżącą specjalnego zasiłku opiekuńczego na matkę. W toku postepowania sądowego wątpliwości te zostały rozwiane. W piśmie z 22 lipca 2025 r. Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Starym Sączu, w odpowiedzi na wezwanie Sądu wskazał, że skarżąca nigdy nie pobierała specjalnego zasiłku opiekuńczego na matkę (k. 40 a.s.). Tym samym wykluczono istnienie negatywnej przesłanki przyznania świadczenia pielęgnacyjnego.

Sąd miażdży MOPS na okoliczność odmowy świadczenia pielęgnacyjnego

W sprawie tej mamy klasykę, czyli MOPS odmawia przyznania świadczenia pielęgnacyjnego pomimo tego, że jego argumenty są wprost sprzeczne z z setkami wyroków WSA i NSA

Przykład

MOPS (albo SKO) - Zdaniem Kolegium, nie kwestionując faktu sprawowania opieki nad matką przez skarżącą i istnienia potrzeby takiej opieki, brak jest podstaw do przyznania świadczenia pielęgnacyjnego z uwagi na istnienie trójki rodzeństwa skarżącej. Organ wskazał, że rodzeństwo skarżącej jest zobowiązane alimentacyjnie względem matki i nie wykazano istnienia przeszkód aby w ramach obowiązku alimentacyjnego współdzieliło ze skarżącą opiekę nad matką z sposób fizyczny lub finansowy, aby umożliwić skarżącej podjęcie zatrudnienia choćby w częściowym wymiarze czasu pracy.

Sądy (zarówno WSA jak i NSA) - To, że córka opiekująca się matką, ma rodzeństwo (nie pomagające matce), nie ma prawnego znaczenia - należy się córce stare świadczenie pielęgnacyjne.

Polecamy VAT 2025. Podatki część 2

Przykład

MOPS - staruszka nie ma stwierdzonej niepełnosprawności przed 18 rokiem życia.

Sądy - zgodnie z orzeczeniem TK wiek powstania niepełnosprawności nie ma znaczenia.

Stare świadczenie pielęgnacyjne - MOPS w Mielcu

Świadczenie pielęgnacyjne z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej (tj. świadczenie przyznane na zasadach obowiązujących do dnia 31 grudnia 2023 r.)

Opiekunowie osób z niepełnosprawnościami, którzy nabyli prawo do pobierania świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej do 31 grudnia 2023 r. będą otrzymywać świadczenie na dotychczasowych zasadach tj. obowiązujących do dnia 31 grudnia 2023 r.

Osoby te zachowują prawo do świadczenia również w przypadku, gdy osobie, nad którą sprawują opiekę zostało wydane nowe orzeczenie o stopniu niepełnosprawności albo orzeczenie o niepełnosprawności. Warunkiem zachowania prawa odpowiednio do świadczenia pielęgnacyjnego albo specjalnego zasiłku opiekuńczego na zasadach określonych w zdaniu poprzednim jest złożenie wniosku o nowe orzeczenie o stopniu niepełnosprawności albo o niepełnosprawności w terminie 3 miesięcy od dnia następującego po dniu, w którym upłynął termin ważności dotychczasowego orzeczenia o stopniu niepełnosprawności albo orzeczenia o niepełnosprawności, a następnie złożenie wniosku o ustalenie prawa odpowiednio do świadczenia pielęgnacyjnego albo specjalnego zasiłku opiekuńczego w terminie 3 miesięcy, licząc od wydania orzeczenia o stopniu niepełnosprawności albo o niepełnosprawności.

Osoby, które otrzymują świadczenia opiekuńcze na starych" zasadach, nie mogą podjąć zatrudnienia, ani otrzymywać świadczeń emerytalnych lub rentowych. Mogą natomiast wybrać czy pozostają przy świadczeniach opiekuńczych według starych zasad czy przechodzą na nowy system obowiązujący od stycznia 2024 r.

Prawo
Rząd odpowiada na wysokie ceny energii! Nie boi się weta prezydenta Nawrockiego
05 wrz 2025

Rząd w najbliższy wtorek zajmie się ustawą, która ma zagwarantować utrzymanie cen energii na dotychczasowym poziomie – zapowiedział minister energii Miłosz Motyka. Dodał, że od stycznia 2026 r. możliwe będzie odejście od mrożenia cen energii.

Prawo jazdy kat. B od 17 roku życia, za jazdę po zatrzymaniu prawka – ponowny egzamin i obowiązkowe kaski dla rowerzystów i użytkowników hulajnóg elektrycznych. Rząd zmienia przepisy prawa o ruchu drogowym
05 wrz 2025

Większa mobilność osób młodych, czyli prawo jazdy kat. B od 17 roku życia, cofnięcie uprawnień do kierowania pojazdami w przypadku prowadzenia samochodu po zatrzymaniu prawa jazdy oraz obowiązkowe kaski dla dzieci do 16 roku życia, poruszających się rowerem lub hulajnogą elektryczną. To najważniejsze założenia nowego projektu ustawy o zmianie prawa o ruchu drogowym autorstwa rządu.

Sąd w Warszawie pyta TSUE o WIBOR. Czy bank jasno informował konsumentów o ryzyku i zasadach ustalania zmiennego oprocentowania kredytu? Komentarz radcy prawnego
04 wrz 2025

W dniu 30 czerwca 2025 roku, Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie wydał postanowienie w sprawie II C 1440/24, w którym sformułował pytania prejudycjalne do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej dotyczące wskaźnika WIBOR. Uzasadnienie tego postanowienia komentuje dla infor.pl Beata Strzyżowska, radca prawny, której Kancelaria reprezentuje kredytobiorców w tej sprawie.

Młodsi i bardziej zadłużeni – multidłużnicy w Polsce
04 wrz 2025

Profil polskiego multidłużnika wyraźnie się zmienia. Coraz większą część tej grupy stanowią młodsi konsumenci, a udział kobiet systematycznie maleje. W ciągu trzech lat udział osób w wieku 18–25 lat wzrósł sześciokrotnie, a w grupie 26–35 lat o ponad 7 pkt proc. Mężczyźni nie tylko stanowią większość, lecz także odpowiadają za coraz większą część zadłużenia. Szczegóły analizy poniżej.

Przepada świadczenie wspierające. Umierają kolejne osoby niepełnosprawne. Co na to sądy?
04 wrz 2025

Wszyscy wiemy, że przyznawanie świadczenie wspierającego obciąża przewlekłość. Okres oczekiwanie na przyznanie punktów w ramach poziomu potrzeby wsparcia wynosi w skrajnych przypadkach rok. Na punkty czekają osoby niepełnosprawne w tak poważnych stanach (i sędziwym wieku), że część z nich umiera. Ostrzegano przed takimi sytuacjami jeszcze przed wprowadzeniem świadczenia wspierającego. Niestety te obawy się spełniły. W efekcie rodziny osób zmarłych idą do sądu bo świadczenie wspierające ... przepada. Przykład takiej sytuacji poniżej.

Młodzi Polacy w trybie oszczędzania. Najczęściej od 20 do 60 proc. towarów kupują w promocjach [RAPORT]
05 wrz 2025

Jak wynika z najnowszego raportu rynkowego, Polacy w wieku 18-25 lat najczęściej robią od 20% do 40% codziennych zakupów w promocjach – 32,5%. Głównie dotyczy to osób z dochodami w przedziale 3000-4999 zł, ze średnim wykształceniem i z mniejszych miejscowości. Z kolei 26,5% młodych konsumentów kupuje na co dzień od 40% do 60% podstawowych produktów w promocjach. Szczegóły poniżej wraz z omówieniem wyników raportu.

Zasiłek z MOPS? Tak, ale pamiętaj o wywiadzie środowiskowym
04 wrz 2025

Osoby ubiegające się o świadczenia z pomocy społecznej często zapominają o ważnej roli, jaką odgrywa rodzinny wywiad środowiskowy. Jest to podstawowe narzędzie, które pozwala na ocenę sytuacji majątkowej i rodzinnej. Kto i gdzie przeprowadza taki wywiad? Czy jest on obowiązkowy?

MOPS od 10 lat naruszają prawo wbrew TK. Nie ma limitu 18 lat przy świadczeniu pielęgnacyjnym (starym) [osoba niepełnosprawna, stopień znaczny)
04 wrz 2025

Nieufność staruszki z demencją (osoba niepełnosprawna, stopień znaczny) jest dodatkowym argumentem dla przyznania świadczenia pielęgnacyjnego. Bo staruszka ufa tylko swojej córce. I nie może wykonywać czynności opiekuńczych nikt inny. To ciekawostka z omówionego w artykule wyroku sądu. Wyrok ten pokazuje jednak stały problem z MOPS - urzędnicy wiedzą o tym, że nie ma limitu wieku (18 lat dla osoby nieuczącej się) przy świadczeniu pielęgnacyjnym (jako data powstania niepełnosprawności. Ale wciąż ten limit stosują. To karygodne. Bo wynika to w mojej ocenie z obawy, że wojewoda odbierze gminom pieniądze na świadczenie pielęgnacyjne albo RIO zarzucą gminie naruszenie zasad gospodarki środkami publicznymi - bo przepisy wciąż mówią o limicie 18 lat, a to że limit nie obowiązuje wynika z wyroku TK, którego Sejm nigdy nie przełożył na nowelizację przepisów

Kłopoty ze skargą na MOPS za odebrany zasiłek pielęgnacyjny 215,84 zł. Tylko ePUAP albo papierowy dokument
03 wrz 2025

W przepisach jest pułapka. Jeżeli spierasz się o zasiłek pielęgnacyjny (215,84 zł) z MOPS to nie można obecnie wnosić elektronicznie pism do sądu z nowym systemem e-Doręczenia. Będzie to możliwe dopiero od 2029 r. (o czym informują przepisy przejściowe, które łatwo przegapić). Można skorzystać z ePUAP. I tak wniesioną skargę na decyzję MOPS sąd przyjmie. Przez e-Doręczenia to się nie uda. W artykule przykład utraconego w ten sposób zasiłku pielęgnacyjnego. Na dziś najbezpieczniejszym prawnie sposobem wniesienia skargi na MOPS (i SKO) w sprawie zasiłku pielęgnacyjnego jest po prosty tradycyjna "papierowa" skarga.

1,1 mln osób dostanie czternastą emeryturę wcześniej. Ale nie każdy dostanie 1558,81 zł na rękę
03 wrz 2025

Zakład Ubezpieczeń Społecznych kontynuuje wypłatę czternastych emerytur. Jeszcze przed najbliższym weekendem (do piątku 5 września 2025 r.) przelew na konto i przekaz pocztowy otrzyma prawie 1 mln 136 tys. osób. To emeryci i renciści, którym ZUS ustalił termin płatności głównego świadczenia na 6 dzień miesiąca.

pokaż więcej
Proszę czekać...