W dniu 7 grudnia 2011 r. Naczelny Sąd Administracyjny (dalej „NSA”) wydał wyrok istotny dla wszystkich właścicieli pojazdów, którzy nabyli je w drodze licytacji publicznej. Zgodnie z treścią wyroku, w przypadku nabycia pojazdu w drodze licytacji publicznej, organ administracyjny nie może odmówić zarejestrowania pojazdu z powodu nieprzedłożenia przez nabywcę dowodu rejestracyjnego, jeżeli dowód rejestracyjny nie został nabywcy przekazany wraz z nabytym pojazdem (sygn. akt I OSK 28/11, dalej „wyrok”).
Stan faktyczny
Z przedstawionego w uzasadnieniu wyroku stanu faktycznego wynikało, że wnioskodawca składając wniosek o rejestrację samochodu, załączył do niego zaświadczenie wystawione przez komornika o nabyciu przedmiotowego pojazdu w drodze licytacji publicznej. Natomiast do wniosku o rejestrację samochodu nie został dołączony dowód rejestracyjny pojazdu. Dłużnik, u którego zajęto samochód nie posiadał bowiem jego dokumentów ani tablic rejestracyjnych. Ponadto, samochód do tej pory nie był zarejestrowany na terenie kraju. Nie wiadomo natomiast, czy samochód był wcześniej zarejestrowany za granicą.
Zobacz serwis: Prawo jazdy 2013
Stanowisko organu administracji
Wobec powyższego, organ administracji odmówił rejestracji przedmiotowego pojazdu z uwagi na nieprzedstawienie dokumentów koniecznych do jego rejestracji. W ocenie organu administracji, dla uwzględnienia wniosku o rejestrację pojazdu nie jest wystarczające przedstawienie dowodu własności samochodu, lecz konieczne jest także przedstawienie dowodu rejestracyjnego pojazdu (w przypadku, gdy samochód był wcześniej zarejestrowany).
W uzasadnieniu swojej decyzji organ administracji powołał się na przepis ustawy Prawo o ruchu drogowym (dalej „ustawa”), zgodnie z którym rejestracji pojazdu dokonuje się na podstawie dowodu rejestracyjnego, jeżeli pojazd był wcześniej zarejestrowany. Według organu administracji, ustawa nie zawęża użytego w nim pojęcia rejestracji jedynie do rejestracji na terenie kraju. Oznacza to, że wymóg dołączenia dowodu rejestracyjnego do wniosku o rejestrację dotyczy też pojazdu, który uprzednio był zarejestrowany za granicą.
Ww. stanowisko organu administracji zostało w pełni podzielone przez organ administracyjny II instancji, a następnie (na skutek złożonej przez wnioskodawcę skargi), także przez Wojewódzki Sąd Administracyjny. Wobec niekorzystnego wyroku sądu I instancji, wnioskodawca wystąpił ze skarga kasacyjną do NSA.
Zobacz: Rejestracja samochodu
Wyrok NSA
NSA zgodził się ze stanowiskiem organu administracji, zgodnie z którym rejestracji pojazdu zasadniczo dokonuje się na podstawie dowodu rejestracyjnego, jeżeli pojazd był wcześniej zarejestrowany. Jak jednak wskazał NSA, obowiązek przedstawienia dowodu rejestracyjnego pojazdu odnosi jednak do sytuacji typowych, a więc z reguły do umownego nabycia pojazdu.
Zdaniem NSA, rejestracja pojazdu nabytego w drodze licytacji publicznej jest natomiast sytuacją nietypową. Nabycie pojazdu w toku postępowania egzekucyjnego co prawda nie zwalnia z ogólnie ustanowionych rygorów, w tym wymogów dotyczących dokumentów potrzebnych do rejestracji pojazdu, jednak charakter tej czynności (tzn. nabycie pojazdu na licytacji), wymusza inne podejście do tych restrykcyjnych regulacji.
W stanie sprawy komornik nie dysponował dowodem rejestracyjnym sprzedanego pojazdu, gdyż ten nie został mu przekazany przez dłużnika, który nabył samochód za granicą i nie zarejestrował go w Polsce. Tym samym komornik dokonujący sprzedaży licytacyjnej nie przekazał nabywcy pojazdu dowodu rejestracyjnego sprzedanego pojazdu. NSA orzekł zatem, że brak tylko dowodem rejestracyjnym nie uniemożliwia rejestracji pojazdu.
Zobacz: Kiedy trzeba wymienić dowód rejestracyjny?
Podsumowanie
Podsumowując, przedstawiony wyrok ma znaczenie dla wszystkich właścicieli pojazdów, którzy nabyli je w drodze licytacji publicznej. Zgodnie z jego treścią, w przypadku nabycia pojazdu w drodze licytacji publicznej, organ administracyjny nie może odmówić zarejestrowania pojazdu z powodu nieprzedłożenia przez nabywcę dowodu rejestracyjnego, jeżeli dowód rejestracyjny nie został nabywcy przekazany wraz z nabytym pojazdem. Jest to wyjątek od generalnej zasady, zgodnie z którą rejestracji pojazdu (wcześniej zarejestrowanego), dokonuje się na podstawie dowodu rejestracyjnego.