Zdolność sądowa i zdolność procesowa to pojęcia ustawowe. Posługuje się nimi kodeks postępowania cywilnego. Obydwu tym zagadnieniom poświęca nawet oddzielny dział. Dlatego jeśli chcemy znaleźć informacje o zdolności sądowej i procesowej musimy sięgnąć do art. 64-71 k.p.c..
Zdolność sądowa
Zgodnie z przepisami prawa zdolność sądowa to dolność do bycia stroną w procesie cywilnym. Należy dodać, że każda osoba fizyczna (każdy człowiek) ma zdolność sądową. Osoby prawne też mają zdolność sądową. Zdolność sądową mają również ułomne osoby prawne.
Jeżeli posiada się zdolność sądową można być pozwanym lub powodem w procesie.
Zdolność procesowa
Zdolność procesowa, inaczej nazywana zdolnością do czynności procesowych, to możliwość do dokonywania we własnym imieniu czynności przed sądem. Zdolność procesową posiadają osoby fizyczne mające pełną zdolność do czynności prawnych, osoby prawne a także ułomne osoby prawne.
Osoby prawne
Osoby prawne oraz inne organizacje mające zdolność sądową dokonują czynności procesowych przez organy uprawnione do działania w ich imieniu.
Za Skarb Państwa czynności procesowe wykonuje organ państwowej jednostki organizacyjnej, z której działalnością wiąże się dochodzenie roszczeń. Za Skarb Państwa części czynności sądowych dokonuje Prokuratoria Generalna Skarbu Państwa.
Osoby reprezentujące osobę prawną muszą wykazać się umocowaniem do podejmowania czynności przed sądem. Musi ona tego dokonać przy pierwszej czynności procesowej.
Brak zdolności procesowej
Za osoby nie posiadające zdolności procesowej czynności wykonuje przedstawiciel ustawowy. Dlatego też jeżeli uczestnikiem procesu jest dziecko wszystkie czynności musi dokonać za niego rodzic, jako przedstawiciel ustawowy. Gdy osoba nie ma zdolności procesowej a na dodatek nie ma również przedstawiciela ustawowego, wtedy sąd wyznacza kuratora.