Czas pracy
Czasem pracy jest czas, w którym pracownik pozostaje w dyspozycji pracodawcy w zakładzie pracy lub w innym miejscu wyznaczonym do wykonywania pracy. Bowiem wymiar czasu pracy, to konkretna liczba godzin do przepracowania przez pracownika w przyjętym okresie rozliczeniowym.
Zobacz także dział: Czas pracy
Przerwy w czasie pracy
Pracodawca ma obowiązek udzielania przerw pracownikom. Przerwy są udzielane najczęściej ze względu na czas pracy pracownika lub rodzaj pracy wykonywanej przez pracownika. Niektóre grupy pracowników są uprzywilejowane prawem do dodatkowych przerw.
| Rodzaj przerwy | Czas trwania przerwy | Przerwa płatna/bezpłatna | Uwagi |
| Przerwa przy pracy przy komputerze | 5 minut | Płatna | Przerwa przysługuje pracownikom, użytkującym w czasie pracy monitor ekranowy przynajmniej przez połowę dobowego wymiaru czasu pracy. Przerwa nie przysługuje, jeśli pracodawca zapewni łączenie przemiennie pracy przy komputerze z innymi pracami, nieobciążającymi wzroku. |
| Przerwa na „śniadanie” | 15 minut | Płatna | W przypadku, gdy dobowy wymiar czasu pracy pracownika wynosi co najmniej 6 godzin, pracownik ma prawo do przerwy w pracy trwającej co najmniej 15 minut, wliczanej do czasu pracy. |
| Przerwa dla niepełnosprawnego | 15 minut | Płatna | Osoba niepełnosprawna ma prawo do dodatkowej przerwy w pracy na gimnastykę usprawniającą lub wypoczynek. |
| Przerwa dla młodocianego pracownika | 30 minut | Płatna | Jeśli dobowy wymiar czasu pracy młodocianego jest dłuższy niż 4,5 godziny, pracodawca ma obowiązek wprowadzić przerwę w pracy trwającą nieprzerwanie 30 minut, wliczaną do czasu pracy. |
| Przerwa na karmienie dziecka piersią | 2 razy po 30 minut, gdy pracownica karmi piersią jedno dziecko lub 2 razy po 45 minut, jeśli kobieta karmi piersią więcej niż jedno dziecko | Płatna | Przerwy na karmienie dziecka piersią mogą być na wniosek pracownicy udzielane łącznie. Pracownicy zatrudnionej przez czas krótszy niż 4 godziny dziennie przerwy na karmienie nie przysługują. Jeżeli czas pracy pracownicy nie przekracza 6 godzin dziennie, przysługuje jej jedna przerwa na karmienie. |
| Przerwa na „lunch” | 60 minut | Bezpłatna | Pracodawca może wprowadzić jedną przerwę w pracy niewliczaną do czasu pracy, przeznaczoną na spożycie posiłku lub załatwienie spraw osobistych. |
| Przerwa wynikająca z przerywanego czasy pracy | 5 godzin | Płatna w wysokości połowy wynagrodzenia należnego za czas postoju | Jeżeli jest to uzasadnione rodzajem pracy lub jej organizacją, może być stosowany system przerywanego czasu pracy według z góry ustalonego rozkładu przewidującego nie więcej niż jedną przerwę w pracy w ciągu doby. |
| Dodatkowa przerwa dla pracownika zatrudnionego w warunkach szczególnie uciążliwych lub szczególnie szkodliwych dla zdrowia albo przy pracy monotonnej lub w ustalonym z góry tempie | Czas trwania przerwy ustala się w układzie zbiorowym pracy lub w regulaminie pracy | Płatna | Wykaz prac, ustala pracodawca po konsultacji z pracownikami lub ich przedstawicielami oraz po zasięgnięciu opinii lekarza sprawującego profilaktyczną opiekę zdrowotną nad pracownikami. |
Zobacz także: Jakie przerwy w czasie pracy przysługują pracownikowi
Podstawa prawna: Art. 134, 139, 141, 145, 187, 202 Kodeksu pracy
Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U. 1997 nr 123 poz. 776 ze zm.)
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 1 grudnia 1998 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe (Dz.U. 1998 nr 148 poz. 973 ze zm.)