Rodzaje profilaktycznych badań lekarskich
Profilaktyczne badania lekarskie dzielą się na następujące grupy:
- badania wstępne – podlegają im osoby przyjmowane do pracy, pracownicy młodociani przenoszeni na inne stanowisko albo pracownicy przenoszeni na stanowisko pracy, na którym występują czynniki szkodliwe lub uciążliwe dla zdrowia. Zwolnieni są pracownicy ponownie przyjmowani przez tego samego pracodawcę bezpośrednio po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniej umowy o pracę,
- badania okresowe – podlegają im wszyscy pracownicy, a częstotliwość ich przeprowadzania ustala każdorazowo lekarz w zależności biorąc pod uwagę stan zdrowia pracownika oraz warunki pracy charakterystyczne dla zajmowanego stanowiska pracy,
- badania kontrolne – przeprowadzane w przypadku niezdolności pracownika do pracy z powodu choroby trwającej dłużej niż 30 dni (art. 229 §2 Kodeksu pracy). Mają na celu sprawdzenie czy pracownik po odbytej chorobie może wykonywać pracę na swoim stanowisku,
- badania końcowe – przeprowadzane na wniosek pracownika, który pracował w warunkach narażenia na działanie substancji i czynników rakotwórczych lub pyłów zwłókniających. Tego typu badania są bardzo pomocne przy ustaleniu, czy dana osoba cierpi na chorobę zawodową.
Zobacz: Kiedy można przenieść pracownika do innej pracy
Na pracodawcy ciąży obowiązek skierowania pracownika na badania wstępne, okresowe oraz kontrolne i pokrycia ich kosztów. Ostatni rodzaj – badania końcowe przeprowadzane są tylko na wniosek pracownika. Za czas przeprowadzania badań pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia, a dokument stwierdzający odbycie badań załączany jest do akt osobowych pracownika.
Pracodawca ma obowiązek niedopuszczenia do pracy pracownika, który nie posiada aktualnego orzeczenia lekarskiego mówiącego o braku przeciwwskazań do pracy na zajmowanym aktualnie stanowisku. Brak tego dokumentu pociąga daleko idące konsekwencje, jak utrata prawa do wynagrodzenia przez pracownika, który odmawia poddania się badaniom, ponieważ został odsunięty od pracy. Gdyby pracodawca dopuścił pracownika nieposiadającego badań lekarskich do pracy naruszyłby przepisy BHP i został ukarany karą grzywny.
Poddanie się badaniom, jako obowiązek pracownika.
Kodeks pracy nakłada na pracownika obowiązek poddania się wstępnym, okresowym, kontrolnym i innym zleconym badaniom lekarskim (art. 211 pkt 5 Kodeksu pracy). Odmowa poddania się badaniom równoznaczna jest z naruszeniem podstawowych obowiązków pracowniczych, co może pociągać za sobą tak daleko idące konsekwencje, jak rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia w trybie art 52 § 2 Kodeksu pracy.
Zobacz serwis: Pracodawca