Pracodawca jest silniejszą, bo profesjonalną stroną stosunku pracy. Jednak nie oznacza to, że pracownik musi zgadzać się na wszystkie przedstawiane mu przez niego żądania. W praktyce pracodawcy pełniący funkcję płatnika, często popełniają ten błąd i żądają złożenia dokumentów, choć nie mają do tego prawa.
- Dokumenty podatkowe, które podatnicy składają u pracodawcy-płatnika
- Pracodawcy często popełniają ten błąd
Dokumenty podatkowe, które podatnicy składają u pracodawcy-płatnika
Podatnicy podatku dochodowego od osób fizycznych, w tym osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę, czy wykonujące umowę zlecenia, mogą mieć wpływ na to, w jakiej wysokości płatnicy będą pobierali w trakcie roku zaliczki na podatek dochodowy z tytułu wypłacanego im wynagrodzenia. Zyskują go poprzez złożenie przewidzianych w przepisach dokumentów - wniosków i oświadczeń podatkowych. Dotyczą one np. wysokości kwoty zmniejszającej podatek, preferencyjnego opodatkowania dochodów z małżonkiem lub jako osoba samotnie wychowująca dziecko, wysokości kosztów uzyskania przychodów, czy też stosowania zwolnień z grupy PIT-0. Te wnioski i oświadczenia mogą zostać złożone na piśmie lub w dowolny sposób przyjęty przez płatnika, np. poprzez system płacowo-księgowy obowiązujący w danej firmie albo przy użyciu formularza PIT-2. Oświadczenia i wnioski mogą być składane w dowolnym momencie roku podatkowego, a składający je podatnicy mają obowiązek wycofać je lub zmienić, jeżeli ulegną zmianie okoliczności mające wpływ na obliczenie zaliczek przez płatnika. Jeżeli okoliczności nie uległy zmianie, podatnik również może wycofać lub zmienić uprzednio złożone oświadczenie lub wniosek, jednak w takiej sytuacji jest to jego prawo, a nie obowiązek.
Pracodawcy często popełniają ten błąd
W praktyce pracownicy i pracodawcy często mają wątpliwości związane z tym, jak długo złożone wnioski i oświadczenia podatkowe pozostają ważne i czy wraz z rozpoczęciem nowego roku podatkowego trzeba je ponownie składać. Należy podkreślić, że co do zasady pozostają one ważne w kolejnych latach, o ile nie zostaną wycofane lub zmienione. Od tej zasady istnieje jednak wyjątek. Dotyczy on wniosku w sprawie niepobierania zaliczek w roku podatkowym. Artykuł 31c ust. 2 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych wyraźnie przewiduje możliwość składania takich wniosków dotyczących danego roku podatkowego. Potwierdzeniem tego jest treść samego formularz PIT-2 oraz objaśnień do niego. W części J wpisuje się bowiem rok, w którym zaliczki mają nie być pobierane, a z objaśnień zamieszczonych pod formularzem wyraźnie wynika, że wniosek ten dotyczy jednego roku podatkowego:
PIT-2 część J
PIT-2 część J
Przez pewien czas płatnicy mieli wątpliwości związane z oświadczeniem o zamiarze preferencyjnego opodatkowania dochodów z małżonkiem lub jako osoba samotnie wychowująca dziecko. Z art. 32 ust. 3 updof wynika, że te oświadczenia dotyczą „danego roku”. Jednak z objaśnień dotyczących sposobu wypełniania formularza oraz objaśnień podatkowych MF z 30 grudnia 2022 r. w sprawie oświadczeń i wniosków mających wpływ na wysokość zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych obliczanych przez płatników tego podatku wyraźnie wynika, że oświadczenia te dotyczą również kolejnych lat.
Wszystko to oznacza, że złożony przez pracownika (zleceniobiorcę) PIT-2 obowiązuje do odwołania, co oznacza, że nie trzeba składać go ponownie. Wyjątkiem jest jednak oświadczenie w sprawie niepobierania zaliczek na podatek w danym roku – ten wniosek należy składać co rok. Oznacza to, że wraz z rozpoczęciem nowego roku kalendarzowego, płatnicy nie powinni żądać od podatników ponownego złożenia omawianych dokumentów podatkowych. Co więcej, warto zauważyć, że tak naprawdę złożenie wniosków i oświadczeń podatkowych, również po raz pierwszy, zależy tylko i wyłącznie od woli podatnika. To zaś oznacza, że płatnik w ogóle nie ma prawa żądać ich złożenia, a robiąc to popełnia błąd. Jedyne co może zgodnie z przepisami zrobić w tym zakresie, to zasugerować podatnikowi podjęcie określonego działania.
art. 31a, art. 31c ust. 2, art. 32 ust. 3 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (j.t. Dz.U. z 2024 r. poz. 226)