Ugoda sądowa może być zawarta w przypadku gdy:
- pracodawca podsiada roszczenia wobec pracownika oraz,
- pracownik posiada roszczenia wobec pracodawcy.
Kiedy można podjąć próbę zawarcia ugody
- w każdej fazie postępowania, oznacza to, że w sprawach, w których zawarcie ugody jest dopuszczalne, sąd powinien dążyć do ich ugodowego załatwienia.
Ugoda więc może być zawarta np. przed sądem I instancji, jak również przed sądem odwoławczym podczas rozpoznawania apelacji.
Ugoda zawarta przed mediatorem ma po jej zatwierdzeniu przez sąd moc prawną ugody zawartej przed sądem.(art. 183§1 Kpc)
Treść ugody:
Zarówno pracodawca jaki i pracownik posiadają możliwość swobodnego kształtowania treści ugody. Sąd może jednak uznać ugodę za niedopuszczalną , jeżeli jej treść jest:
- niezgodna z prawem
- zasadami współżycia społecznego
- zmierza do obejścia prawa lub
-gdy narusza słuszny interes pracownika
Ugoda musi zostać podpisana przez obydwie strony lub pełnomocników i powinna zawierać wszystkie roszczenia zgłoszone przez powoda.
Strony konstruując ugodę powinny dokładnie określić jakie jest zobowiązanie pozwanego oraz w jakim terminie powinno zostać spełnione,
Odwołanie ugody
Zgodnie z przepisami art. 82-88 Kc, ugoda może zostać odwołana, w przypadku kiedy świadczenie woli zostało dotknięte wadą np. zawarcie ugody nastąpiło pod wpływem groźby, błędu, stanie wyłączającym świadome albo swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli.
Osoba chcąca podważyć ugodę, musi wykazać, że jej oświadczenie woli było dotknięte wadą, która umożliwia uchylenie się od niego.
Korzyści wynikające z zawarcia ugody:
1. do zakończenia sporu ugodą nie jest potrzebne poprzedzenie jej jakimkolwiek postępowaniem dowodowym, co oznacza iż postępowania sądowe zakończone zostaje już na pierwszej rozprawie,
2. przez ugodę strony czynią sobie wzajemne ustępstwa w zakresie istniejącego między nimi stosunku prawnego w tym celu, aby uchylić niepewność co do roszczeń wynikających z tego stosunku lub zapewnić ich wykonanie albo by uchylić spór istniejący lub mogący powstać (art. 917 Kc),
3. strony mogą dowolnie ukształtować zasady zwrotu kosztów (w przypadku gdy strony ich nie określą , koszty te zniosą się wzajemnie między stronami),
4. sąd ma obowiązek zwrotu połowy opłaty od pisma wszczynającego postępowanie w danej instancji (art. 79 ust. 1 pkt 3 lit. c ustawy o kosztach sadowych w sprawach cywilnych)- dotyczy to sytuacji, kiedy pracodawca zobowiązany jest to uiszczenia opłat od pozwu lub apelacji.
5. w przypadku nie wywiązania się z zawartych w ugodzie zobowiązań, możliwe jest przymusowe wyegzekwowanie objętych nią świadczeń na identycznych zasadach, jak w przypadku wyroku lub nakazu zapłaty.
Zawarcie ugody przed sądem kończy spór między stronami.
Podstawa prawna:
Art.10, 183§1, 223§1, 469, 777§1 pkt1 Kodeksu postępowania cywilnego
Art. 82-88, 917 Kodeksu cywilnego
Art. 243 Kodeksu pracy