Jakie są etapy wypalenia zawodowego i jak je rozpoznać?

Jakie są etapy wypalenia zawodowego i jak je rozpoznać? / Shutterstock

Przy dzisiejszym szybkim tempie życia zawodowego, gdzie stres, presja sukcesu i nieustanny rozwój są stałymi towarzyszami i coraz częściej stajemy w obliczu wypalenia zawodowego. To niezwykle złożone zjawisko, które wykracza poza jedną sferę życia. Dotyka nie tylko naszych ambicji zawodowych, ale także wpływa na nasze życie osobiste oraz fizyczne i emocjonalne samopoczucie. To nieuchronne ryzyko, które czai się za rogiem każdej kariery, dlatego tak kluczowe jest zrozumienie i skuteczna prewencja. Podjęcie kroków w tym kierunku może przynieść nie tylko korzyści nam samym, ale także wpłynąć pozytywnie na całe otoczenie zawodowe.

Definicja i etapy wypalenia zawodowego

Wypalenie zawodowe zostało opisane jako zespół wyczerpania emocjonalnego, obejmujący również wyczerpanie fizyczne, depersonalizację oraz obniżone poczucie własnych dokonań. To stan, w którym osoba zaczyna wycofywać się z życia zawodowego i prywatnego, czując stopniowo coraz większy spadek swojej wydajności, frustrację po utratę sensu swojego funkcjonowania. Jak podkreśla Adriana Bąkała, trener redukcji wypalenia zawodowego:

„Istnieją trzy etapy procesu wypalenia zawodowego i życiowego: Pierwszy to stadium wyczerpania, gdzie pojawiają się przemęczanie, osłabienie, objawy somatyczne, problemy ze snem i koncentracją, Następnie,  na etapie depersonalizacji, osoba zaczyna wycofywać się z życia firmy, zmniejsza się zaangażowanie i motywacja do pracy, pojawia się zniechęcenie oraz drażliwości wobec współpracowników, projektów. Ostatni etap jest pełen emocji, z którymi trudno sobie poradzić, pojawia się rozczarowanie sobą, swoimi osiągnięciami, pracą, brak poczucia sensu, narastające lęki związane z pracą, piętrzeniem się zadań, które stają się trudne do wykonania. Bywa, że taki przedłużający się stan może doprowadzić do depresji, która może prowadzić do poważnych konsekwencji dla zdrowia psychicznego i fizycznego.”

Jak rozpoznać stan wypalenia zawodowego?

Kluczowe jest rozpoznawanie wczesnych sygnałów wypalenia zawodowego. Mogą być to trudności ze snem, problemy z koncentracją oraz uczucie chronicznego zmęczenia. To chwila, w której niezbędne staje się podjęcie odpowiednich działań w kierunku regeneracji. Odpowiedni sen stanowi fundament naszej wydajności i efektywności w pracy. Dlatego tak ważne jest, aby nie bagatelizować tych objawów i poświęcić odpowiednią uwagę własnemu dobrostanowi. Regularne zadbanie o siebie przekłada się nie tylko na jakość naszej pracy, ale także na nasze ogólne samopoczucie i satysfakcję z wykonywanych obowiązków. Zarówno pracownicy, jak i pracodawcy odgrywają kluczową rolę w prewencji wypalenia zawodowego. Pracownicy powinni zadbać o wielowymiarową regenerację, obejmującą jakość snu, aktywność fizyczną oraz pracę nad poczuciem własnej wartości Pracodawcy zaś powinni stworzyć atmosferę zrozumienia i wspierania pracowników, a także inwestować w transformujące szkolenia oraz wsparcie dla menadżerów.

Quiet Quitting: Wycofywanie się z zaangażowania w pracy

„Quiet Quitting” to subtelne wycofywanie się z zaangażowania w pracę. Objawia się brakiem chęci podjęcia nowych wyzwań i ograniczaniem się do podstawowych obowiązków. To zjawisko może mieć negatywny wpływ na efektywność pracy i atmosferę w zespole. Kiedy pracownik przestaje inicjować nowe pomysły, angażować się w projekty czy dążyć do samorozwoju, może to prowadzić do stagnacji.

„Dodatkowo, „Quiet Quitting” może wpłynąć na funkcjonowanie całego zespołu, zwiększając poczucie frustracji i braku wsparcia. Dlatego tak istotne jest, aby pracodawcy i pracownicy wspólnie pracowali nad stworzeniem warunków sprzyjających aktywnemu uczestnictwu w życiu zawodowym.” – mówi  Adriana Bąkała

Wypalenie zawodowe stanowi poważny problem, który dotyka coraz większą liczbę pracowników. Kluczowe jest rozpoznawanie wczesnych objawów oraz podejmowanie działań prewencyjnych. Zarówno pracownicy, jak i pracodawcy mają wpływ na zapobieganie wypaleniu zawodowemu. Dzięki świadomości i trosce o siebie oraz innych, możemy stworzyć bardziej produktywne i satysfakcjonujące środowisko pracy. 

oprac. Wioleta Matela-Marszałek
rozwiń więcej
Prawo
Aktywny rodzic z poprawkami. Dotyczą m.in. składania wniosków
09 maja 2024

Rodzic otrzyma świadczenie z wyrównaniem, jeśli złoży wniosek w ciągu trzech miesięcy od startu programu. Tak zakłada jedna z poprawek zaakceptowanych przez sejmową komisję. Co już wiemy o programie "Aktywny rodzic"?

Co z podwyżką renty socjalnej? Są poprawki do obywatelskiego projektu
09 maja 2024

W Sejmie trwają prace nad obywatelskim ustawy w sprawie podwyższenia renty socjalnej. Przyjęte przez sejmową podkomisję poprawki zakładają wprowadzenie dodatku zamiast podwyższenia renty socjalnej. Zaproponowano też nowy termin wejścia w życie ustawy.

OFE i ZUS czy tylko ZUS? Nie przegap terminu wyboru!
09 maja 2024

Osoby urodzone po 1968 r. do 31 lipca 2024 r. mogą zdecydować, czy część ich składki emerytalnej ma trafiać do OFE i ZUS czy tylko do ZUS. Kto nie musi składać oświadczenia? 

Od 2 417 zł do 3 222 zł świadczenia urlopowego dla pracownika w 2024 r.
09 maja 2024

Czym jest świadczenie urlopowe? Komu przysługuje? Jak często można je otrzymać? 

2419,33 zł – to próg uprawniający do 500 plus dla niesamodzielnych. Ale czy wiesz, jakie warunki trzeba spełnić, aby je uzyskać?
09 maja 2024

2419,33 zł – to próg uprawniający do 500 plus dla niesamodzielnych. Mogą je uzyskać pełnoletnie osoby ze stwierdzoną niezdolnością do samodzielnej egzystencji. Muszą jednak spełnić konkretne warunki.

3 200 zł na rehabilitację w roku szkolnym 2024/2025. Nabór wniosków do 7 czerwca 2024 r.
09 maja 2024

3 200 zł na rehabilitację w roku szkolnym 2024/2025. Nabór wniosków do 7 czerwca 2024 r. Trwa nabór wniosków w „Rehabilitacja 25 plus”.

Komu nie wolno pracować w porze nocnej
09 maja 2024

Czym jest praca w porze nocnej? Kto nie może pracować w porze nocnej? 

Matura z angielskiego. Arkusze egzaminacyjne. PDF. Odpowiedzi. [Poziom podstawowy, 9 V 2024 r.]
09 maja 2024

Zakończył się pisemny egzamin maturalny z jęz. angielskiego na poziomie podstawowym. Publikujemy arkusze CKE i odpowiedzi naszych ekspertów. 

400 plus dla dziecka bez kryterium dochodowego. Aktywny Rodzic i babciowe to przyszłość. Teraz można dostać to. Niezależnie od 800 plus.
09 maja 2024

400 plus dla dziecka bez kryterium dochodowego – choć od kilku miesięcy rodzice śledzą losy programu Aktywny Rodzic i tzw. babciowego, to nie powinni zapominać, że nadal mogą starać się o dodatkowe 400 zł na wychowanie dziecka.

Zmniejszenie liczby lekcji religii do jednej godziny w tygodniu. Taki jest wstępny plan na rok szkolny 2024/25
09 maja 2024

Zmniejszenie liczby lekcji religii do jednej godziny w tygodniu. Taki jest wstępny plan na rok szkolny 2024/25. Ministra Nowacka zdradza plany resortu.

pokaż więcej
Proszę czekać...