Forma umowy
W myśl art. 29. § 1 K.p umowa o pracę określa strony umowy, rodzaj umowy, datę jej zawarcia oraz warunki pracy i płacy, w szczególności:
• rodzaj pracy,
• miejsce wykonywania pracy,
• wynagrodzenie za pracę odpowiadające rodzajowi pracy, ze wskazaniem składników wynagrodzenia,
• wymiar czasu pracy,
• termin rozpoczęcia pracy.
Umowę o pracę zawiera się na piśmie. Jeżeli umowa o pracę nie została zawarta z zachowaniem formy pisemnej, pracodawca powinien, najpóźniej w dniu rozpoczęcia pracy przez pracownika, potwierdzić pracownikowi na piśmie ustalenia co do stron umowy, rodzaju umowy oraz jej warunków.
Trzy sposoby rozwiązania umowy na czas nieokreślony:
1. za porozumieniem stron
2. za wypowiedzeniem (może być wypowiedziana przez pracownika jak i przez pracodawcę)
Kodeks pracy wprowadza jednak dla pracodawcy pewne ograniczenia dotyczące przepisów o wypowiedzeniu zgodnie z którymi :
• pracodawca o zamiarze wypowiedzenia pracownikowi umowy o pracę zawiadamia na piśmie reprezentującą pracownika zakładową organizację związkową, podając przyczynę uzasadniającą rozwiązanie umowy.
• pracodawca musi uzasadnić wypowiedzenie umowy o pracę, które powinno być dla pracownika rzeczywiste, jasne, i istniejące w dniu wręczania wypowiedzenia przez pracodawcę.
Zobacz: Pomoc prawna
Okresy wypowiedzenia są uzależnione od okresu zatrudnienia u danego pracodawcy i wynoszą:
- 2 tygodnie, jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy,
- 1 miesiąc, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 6 miesięcy,
- 3 miesiące, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 3 lata.
Okresy wypowiedzenia mogą zostać wydłużone w przypadku pracownika zatrudnionego na stanowisku związanym z odpowiedzialnością materialną za powierzone mienie (pod warunkiem ustalenia przez strony w umowie okresu wypowiedzenia ) i mogą wynosić:
- 1 miesiąc jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy,
- 3 miesiące jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 6 miesięcy,
Okres wypowiedzenia może zostać skrócony z 3 miesięcy na 1 miesiąc w przypadku ogłoszenia upadłości pracodawcy, lub likwidacji pracodawcy albo z innych przyczyn niedotyczących pracowników. Należy jednak podkreślić, że w takim przypadku pracownikowi przysługuje odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za pozostałą część okresu wypowiedzenia.
3. bez wypowiedzenia
Redakcja poleca: Pakiet 3 wideoszkoleń: Zmiany w prawie pracy
Pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia
- z winy pracownika w razie:
• ciężkiego naruszenia przez pracownika podstawowych obowiązków pracowniczych,
• popełnienia przez pracownika w czasie trwania umowy o pracę przestępstwa, które uniemożliwia dalsze zatrudnianie go na zajmowanym stanowisku, jeżeli przestępstwo jest oczywiste lub zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem,
• zawinionej przez pracownika utraty uprawnień koniecznych do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku,
- z powodu niezdolności do pracy,
- w razie usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy z innych przyczyn niż wymienione wyżej i trwającej dłużej niż 1 miesiąc.
Pracownik może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia, jeżeli:
• zostanie wydane orzeczenie lekarskie stwierdzające szkodliwy wpływ wykonywanej pracy na zdrowie pracownika, a pracodawca nie przeniesie go w terminie wskazanym w orzeczeniu lekarskim do innej pracy, odpowiedniej ze względu na stan jego zdrowia i kwalifikacje zawodowe.
• gdy pracodawca dopuścił się ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków wobec pracownika (w takim przypadku pracownikowi przysługuje odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia).
W razie ustalenia, że wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas nie określony jest nieuzasadnione lub narusza przepisy o wypowiadaniu umów o pracę, sąd pracy stosownie do żądania pracownika orzeka o bezskuteczności wypowiedzenia, a jeżeli umowa uległa już rozwiązaniu o przywróceniu pracownika do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowaniu.
Zobacz także: Rozwiązanie umowy o pracę na czas nieokreślony
Zwolnienie pracownika na poszukiwanie pracy
Przysługuję pracownikowi w sytuacji, gdy umowę wypowiedział pracodawca i wynosi:
• 2 dni robocze – w okresie dwutygodniowego i jednomiesięcznego wypowiedzenia,
• 3 dni robocze – w okresie trzymiesięcznego wypowiedzenia (także w przypadku jego skrócenia z 3 miesięcy do 1 miesiąca)
Pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia w czasie zwolnienia na poszukiwanie pracy.
Umowa o pracę wygasa w przypadkach określonych w kodeksie pracy (rozdział II- umowa o pracę , oddział 7 - wygaśnięcie umowy o pracę) oraz w przepisach szczególnych.
Redakcja poleca: Kodeks pracy 2017 - Praktyczny komentarz z przykładami
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy ( Dz. U. z 1998 r., Nr 21 poz. 94)
Zobacz także: Rodzaje umów o pracę