Czym jest świadczenie urlopowe, ile wynosi w 2025 roku i czym różni się od tzw. wczasów pod gruszą. Podatki i składki ZUS

Meritoros
Kompleksowe usługi oursourcingu księgowości oraz kadr i płac
rozwiń więcej
Czym jest świadczenie urlopowe, ile wynosi w 2025 roku i czym różni się od tzw. wczasów pod gruszą. Podatki i składki ZUS / ShutterStock

W sezonie wakacyjnym wielu pracowników zadaje sobie pytanie: czy oprócz wynagrodzenia za urlop przysługuje mi jakieś dodatkowe świadczenie? Odpowiedź brzmi: tak, jeśli spełnione są odpowiednie warunki — możesz otrzymać tzw. świadczenie urlopowe lub „wczasy pod gruszą”. Co to dokładnie oznacza? Wyjaśniamy!

rozwiń >

Świadczenie urlopowe – co to jest?

Świadczenie urlopowe to jednorazowe, dodatkowe wynagrodzenie wypłacane pracownikom zatrudnionym na podstawie umowy o pracę, którzy spełnią wykorzystają nieprzerwany, co najmniej 14-dniowy urlop wypoczynkowy (liczony w dniach kalendarzowych, nie roboczych).

Świadczenie wypłacane jest przez pracodawców, którzy nie tworzą Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych (ZFŚS), ponieważ na dzień 1 stycznia danego roku zatrudniają mniej niż 50 pracowników (w przeliczeniu na pełne etaty) i nie zdecydowali się na jego dobrowolne utworzenie.

Ważne

To ważne: świadczenie urlopowe finansowane jest ze środków obrotowych pracodawcy, nie z funduszu socjalnego.

Wypłata powinna nastąpić najpóźniej w dniu poprzedzającym rozpoczęcie urlopu.

Ile wynosi świadczenie urlopowe w 2025 roku

W 2025 roku maksymalna kwota świadczenia dla pracownika zatrudnionego w pełnym wymiarze wynosi:
- 2 723,40 zł – praca w normalnych warunkach,
- 3 631,20 zł – praca w szczególnych warunkach,
- dla młodocianych – od 363,12 zł do 508,37 zł w zależności od roku nauki.

Świadczenie może być wypłacone więcej niż raz w roku, jeśli np. pracownik ma dwóch pracodawców lub zmienia pracę i u nowego znów spełnia warunki do jego uzyskania.

„Wczasy pod gruszą” – co to takiego?

Z kolei „wczasy pod gruszą” to potoczne określenie innego rodzaju dofinansowania wypoczynku. Pochodzi ono ze środków Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych (ZFŚS). Ten fundusz tworzony jest obowiązkowo przez pracodawców zatrudniających co najmniej 50 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty, a także przez tych, którzy zdecydowali się na jego dobrowolne wprowadzenie.

Dofinansowanie z ZFŚS (czyli właśnie „wczasy pod gruszą”) przysługuje na zasadach ustalonych przez pracodawcę – np. może być uzależnione od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej pracownika.

Co istotne:
- „Wczasy pod gruszą” nie są świadczeniem roszczeniowym – nie każdemu muszą przysługiwać.
- Ich przyznanie zależy od kryteriów socjalnych oraz od środków dostępnych w funduszu.

Świadczenie urlopowe a "wczasy pod gruszą" - porównanie

Kryterium

Świadczenie urlopowe

Wczasy pod gruszą (ZFŚS)

Źródło finansowania

Środki obrotowe pracodawcy

Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych (ZFŚS)

Kto wypłaca

Pracodawcy, którzy nie tworzą ZFŚS

Pracodawcy posiadający ZFŚS

Obowiązek wypłaty

Tak (jeśli nie utworzono ZFŚS i nie zrezygnowano)

Nie (zależne od sytuacji socjalnej pracownika)

Charakter świadczenia

Roszczeniowy (należy się po spełnieniu warunków)

Uznaniowy (uzależniony od sytuacji życiowej)

Warunek przyznania

14 dni nieprzerwanego urlopu kalendarzowego

Złożenie wniosku i spełnienie kryteriów socjalnych

Maksymalna wysokość

Do wysokości odpisu podstawowego ZFŚS

Dowolna – zależna od polityki socjalnej firmy

Możliwość wypłaty niższej kwoty

Tak – można wypłacić mniej niż limit

Tak – zależy od sytuacji socjalnej i funduszu

Zwolnienie ze składek ZUS

Tak – do wysokości limitu

Tak – jeśli zgodne z ustawą o ZFŚS

Opodatkowanie

Tak – cała kwota podlega opodatkowaniu

Nie – zwolnione z PIT do 1 000 zł (pracownik) lub 4 500 zł (emeryt/rencista)

Termin wypłaty

Najpóźniej dzień przed rozpoczęciem urlopu

Ustalany przez pracodawcę

Opodatkowanie i składki

Świadczenie urlopowe:
- Zwolnione ze składek ZUS i zdrowotnych, jeśli wypłacane w ramach ustawy o ZFŚS i nie przekracza rocznej kwoty odpisu podstawowego (np. 2 723,40 zł dla pełnego etatu w 2025 r.).
- W całości opodatkowane PIT.

Jeśli pracodawca zapłaci wyższą kwotę niż odpis – nadwyżka podlega składkom i podatkowi.

Przykład: przy pół etatu – 1 361,70 zł to limit zwolniony, a nadwyżka od tej kwoty jest już oskładkowana i opodatkowana.

Wczasy pod gruszą z ZFŚS:
- Zwolnione ze składek ZUS i zdrowotnych, jeśli wypłacone zgodnie z regulaminem ZFŚS.
- Zwolnienie z PIT – do 1 000 zł rocznie łącznie dla wszystkich świadczeń socjalnych z ZFŚS (nie licząc bonów)
- Nadwyżka ponad 1 000 zł: podlega opodatkowaniu PIT (stawka ~12 %), ale nadal jest oskładkowana? Nie – składki nadal nie są pobierane.
- Emeryci i renciści mają wyższy limit PIT – 4 500 zł rocznie, po jego przekroczeniu nadwyżka opodatkowana 10 %

Rezygnacja z wypłaty świadczenia

Jeśli pracodawca zrezygnuje z wypłaty świadczenia urlopowego, musi:
- zawrzeć tę informację w układzie zbiorowym lub regulaminie wynagradzania,
- a w razie braku regulaminu – poinformować pracowników do końca stycznia danego roku, np. mailowo.

Podsumowanie

Zarówno świadczenie urlopowe, jak i „wczasy pod gruszą” mają na celu dofinansowanie wypoczynku pracowników. Kluczowe różnice dotyczą tego, kto je wypłaca, z jakiego źródła oraz czy zależą od sytuacji materialnej pracownika.

Jeśli jesteś pracownikiem – sprawdź, które świadczenie Ci przysługuje i pamiętaj o złożeniu wniosku urlopowego na minimum 14 dni.

Jeśli jesteś pracodawcą – upewnij się, że Twoje zasady wypłaty świadczeń są zgodne z przepisami i jasno komunikowane zespołowi.

Autor: Karolina Woźniczka, starszy specjalista ds. kadr i płac

Podstawa prawna i źródła:

Ustawa z dnia 4 marca 1994 r. o Zakładowym Funduszu Świadczeń Socjalnych (Dz.U. 1994 nr 43 poz. 163 z późn. zm.);

Komunikaty MRPiPS ws. przeciętnego wynagrodzenia

Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. 2024 poz. 2267)

oprac. Paweł Huczko
rozwiń więcej
Prawo
Drastyczne pogorszenie sytuacji prawnej i życiowej obywateli Ukrainy - co dalej z ustawą?
24 lip 2025

Nowelizacja ustawy pomocowej dla obywateli Ukrainy może drastycznie pogorszyć ich sytuację prawną i życiową - wskazuje RPO w swoich uwagach do projektu zmian przepisów. O co dokładnie chodzi? Przedstawiamy kluczowe problemy i ich potencjalne skutki.

Jest decyzja w sprawie parkomatów i opłat za postój. Szykują się zmiany: ma być lepiej dla seniorów i osób z niepełnosprawnościami
24 lip 2025

Jest decyzja w sprawie parkomatów i opłat za postój. Sprawą zajął się sam Rzecznik Praw Obywatelskich co sprawiło, że Ministerstwo Infrastruktury zajęło oficjalne stanowisko w sprawie. Wydaje się, że szykują się zmiany, bo ma być lepiej dla seniorów i osób z niepełnosprawnościami - które dotychczas mogą mieć utrudniony dostęp do płatnego postoju.

Gotówka w strefie płatnego parkowania: RPO interweniuje, rząd przyznaje rację kierowcom
24 lip 2025

Rzecznik Praw Obywatelskich Marcin Wiącek zwrócił się do ministra infrastruktury w sprawie skarg kierowców, którzy zostali obciążeni opłatami dodatkowymi, ponieważ nie mieli możliwości zapłaty za parkowanie gotówką. Problem dotyczy stref, w których zlikwidowano tradycyjne parkomaty, pozostawiając jedynie urządzenia obsługujące płatności bezgotówkowe. Ministerstwo Infrastruktury przyznaje, że każdemu kierowcy należy zapewnić realną możliwość uiszczenia opłaty w formie gotówkowej – co może oznaczać konieczność zmiany przepisów ustawy o drogach publicznych.

Koniec ze swobodnym obrotem gotówką: zgłoszenie obowiązkowe, odbiór tylko osobiście. Jakiej kwoty już nie wypłacisz bez formalności?
24 lip 2025

Coraz bardziej restrykcyjne stają się ograniczenia w obrocie gotówką – zarówno dla firm, jak i osób fizycznych. W Polsce przedsiębiorstwa już nie mogą realizować transakcji między sobą za więcej niż 15 000 zł gotówką, a od 2027 r. w całej Unii będą obowiązywały limity na maks. 10 000 € (z możliwością obniżenia do 3 000 €) . Co więcej, poza już obowiązującymi lub dopiero nadchodzącymi limitami, wprowadzane są nowe – niespotykane wcześniej rozwiązania. Wszystko „w trosce o walkę z finansowaniem terroryzmu".

Kalendarz roku szkolnego 2025/2026: Uczniów czekają zmiany, które dotyczą nie tylko ferii
24 lip 2025

Nowy rok szkolny 2025/2026 przyniesie uczniom i nauczycielom nie tylko znane terminy przerw i ferii, ale również istotne zmiany w organizacji zajęć. Modyfikacjom ulegną lekcje religii i etyki, pojawi się też nowy przedmiot – edukacja zdrowotna. Warto poznać szczegóły, ponieważ będą one miały bezpośredni wpływ na codzienne życie szkolne.

Wysokość alimentów w 2025 r. według nowej tablicy alimentacyjnej [Przykład]
23 lip 2025

Ministerstwo Sprawiedliwości zaprezentowało nową tablicę alimentacyjną. Co istotne, nie ma ona charakteru wiążącego. Jak podkreśla resort, tabele będą narzędziem pomocowym dla sędziów i uczestników postępowania.

Polacy chcą szybko na emeryturę, ale nie chcą przestać żyć aktywnie. Tylko nieliczni pracują po 60-tce
23 lip 2025

Choć prawo pozwala łączyć emeryturę z pracą, robi to zaledwie 11,6 proc. Polaków w wieku 50–74 lat. Ponad połowa osób zbliżających się do wieku emerytalnego nie wyobraża sobie dalszej aktywności zawodowej. Eksperci ostrzegają: bez zachęt do pracy po 60. roku życia system emerytalny może się nie utrzymać.

Nowe prawo planistyczne 2026: Co oznacza dla właścicieli gruntów rolnych? Ekspert wyjaśnia
23 lip 2025

Najistotniejszą zmianą wydaje się fakt, iż „dla właścicieli gruntów rolnych tych najlepszych klas bonitacyjnych, położonych poza granicami miast zasadniczo do czasu uchwalenia planu ogólnego nie będzie możliwe uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy, a więc i faktyczne odrolnienie nieruchomości.” – mówi Barbara Pancer w wywiadzie z ekspertem INFOR, [Radca prawny, local partner w warszawskiej praktyce nieruchomości kancelarii Greenberg Traurig].

Rekonstrukcja rządu stała się faktem. Premier Donald Tusk ogłosił: mniej ministrów, więcej odpowiedzialności, nowa jakość zarządzania państwem
23 lip 2025

Rekonstrukcja rządu: „Porządek, bezpieczeństwo i przyszłość” – to trzy filary, które mają kierować nowym gabinetem Donalda Tuska. Premier ogłosił zmniejszenie liczby ministrów konstytucyjnych z 26 do 21, utworzenie nowych superministerstw, powołanie kontrolingu pracy ministrów i całkowicie nowe podejście do energetyki, finansów i relacji międzynarodowych.

Niższa renta: dla jednych tak a dla drugich nie. RPO interweniuje
23 lip 2025

Niższa renta: dla jednych tak a dla drugich nie. RPO interweniuje - dlaczego? Chodzi o osiemnaste urodziny i rentę rodzinną. Mówi się, że 18-stka to symboliczny próg dorosłości, czas nowych praw, ale też i obowiązków. Chociaż dla większości młodych ludzi to radosny moment, to istnieje jednak grupa, dla której ten dzień, zamiast otwierać nowe możliwości, przynosi pewne bolesne finansowe rozczarowanie. Chodzi o rentę rodzinną, która dla niektórych nie jest już tak wysoka, jak przed ukończeniem 18. roku życia.

pokaż więcej
Proszę czekać...