Koszty postępowania egzekucyjnego nie są niskie, tym bardziej dla dłużnika przeciwko któremu zostało wszczęte postępowanie. W postępowaniu egzekucyjnym komornik pobiera opłaty egzekucyjne za dokonane czynności egzekucyjne. Przyjmują one postać opłaty stosunkowej lub stałej, jednakże i tak wszelkie koszty ostatecznie poniesie dłużnik.
Podstawową opłatę jaką ponosi dłużnik przewiduje art. 49 ust. 1 Ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku o komornikach sądowych i egzekucji (Dz. U. z 2011 r. Nr 231, poz. 1376 ze zm.) „W sprawach o egzekucję świadczeń pieniężnych komornik pobiera od dłużnika opłatę stosunkową w wysokości 15% wartości wyegzekwowanego świadczenia, jednak nie niższej niż 1/10 i nie wyższej niż trzydziestokrotna wysokość przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego. Jednakże w przypadku wyegzekwowania świadczenia wskutek skierowania egzekucji do wierzytelności z rachunku bankowego, wynagrodzenia za pracę, świadczenia z ubezpieczenia społecznego jak również wypłacanych na podstawie przepisów o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, zasiłku dla bezrobotnych, dodatku aktywizacyjnego, stypendium oraz dodatku szkoleniowego, komornik pobiera od dłużnika opłatę stosunkową w wysokości 8% wartości wyegzekwowanego świadczenia, jednak nie niższej niż 1/20 i nie wyższej niż dziesięciokrotna wysokość przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego.” Opłatę stosunkową komornik pobiera od dłużnika po dokonaniu czynności egzekucyjnych, w wysokości proporcjonalnej do wyegzekwowanych kwot.
Zobacz serwis: Konsument
To wierzyciel jest zobowiązany do wskazania majątku dłużnika, z którego ma być prowadzona egzekucja. Jeżeli takich informacji nie posiada, może zgodnie z art. 7971 kpc zlecić komornikowi poszukiwanie majątku dłużnika. Jednakże komornik majątku nie poszukuje za darmo – 3% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia komornik pobiera za każdą rozpoczętą godzinę czynności niebędących czynnościami egzekucyjnymi, tytułem przykładu właśnie na poszukiwanie majątku w myśl art. 7971 kpc.
Do kosztów egzekucji zalicza się również wydatki poniesione w toku egzekucji. Do tych wydatków zaliczamy zgodnie z art. 39 Ustawy o komornikach sądowych i egzekucji:
- należności biegłych,
- koszty ogłoszeń w pismach,
- koszty transportu specjalistycznego, przejazdu poza miejscowością, która jest siedzibą komornika, przechowywania i ubezpieczenia zajętych ruchomości należności osób powołanych do udziału w czynnościach,
- koszty działania komornika poza terenem rewiru komorniczego,
- koszty doręczenia środków pieniężnych przez pocztę lub przelewem bankowym,
- koszty uzyskania informacji niezbędnych do prowadzenia postępowania egzekucyjnego i zabezpieczającego.
Jeżeli wierzyciel korzystał z zastępstwa adwokata lub radcy prawnego, dłużnik zobowiązany jest do pokrycia także związanych z tym kosztów:
| wartość | stawka minimalna | stawka w przypadku egzekucji z nieruchomości |
| do 500 zł | 15 zł | 30 zł |
| 500 - 1.500 zł | 45 zł | 90 zł |
| 1.500 - 5.000 zł | 150 zł | 300 zł |
| 5.000 - 10.000 zł | 300 zł | 600 zł |
| 10.000 - 50.000 zł | 600 zł | 1.200 zł |
| 50.000 - 200.000 zł | 900 zł | 1.800 zł |
| powyżej 200.000 zł | 1.800 zł | 3.600 zł |
Gwoli przypomnienia, postępowanie egzekucyjne może być prowadzone z poniższych składników majątkowych dłużnika:
- z ruchomości,
- z wynagrodzenia za pracę,
- z rachunków bankowych,
- z wierzytelności (np. wynagrodzenie z tytułu umowy o dzieło, etc.),
- z nieruchomości,
- z innych praw majątkowych (np. akcje, udziały w spółce, etc.).
Oczywiście najdłużej trwa postępowanie egzekucyjne z nieruchomości, jednakże jest to również sposób egzekucji najmniej korzystny dla dłużnika, ponieważ nieruchomość w takich sytuacjach co do zasady jest sprzedawana poniżej wartości rynkowej. Cena za jaką nieruchomość można nabyć na pierwszej licytacji nie może wynosić mniej niż trzy czwarte sumy oszacowania, jednakże jeżeli pierwsza licytacja nie doprowadzi do jej zbycia lub przejęcia, komornik na wniosek wierzyciela wyznaczy termin drugiej licytacji obniżając cenę wywołania do dwóch trzecich sumy oszacowania.
Zobacz: Twoje prawa
Sumując, postępowanie egzekucyjne jest niekorzystne dla dłużnika, ponieważ wiąże się z dużymi kosztami. W związku z powyższym o wiele bardziej korzystnym dla dłużnika jest zawarcie porozumienia z wierzycielem co do zasad spłaty długu. Oczywiście zawarcie takiego porozumienia leży w gestii dłużnika, to dłużnik musi przekonać wierzyciela, że spłaci dług. Jeżeli dłużnikowi uda się przekonać wierzyciela, to ten powinien zawiesić postępowania egzekucyjne, zgodnie z zawartym porozumieniem/ugodą. Przedmiotem ugody powinno być dokładne określenie zasad spłaty długu, a w przypadku gdyby egzekucja miała być prowadzona z nieruchomości, określenie zasad i terminu sprzedaży nieruchomości, a także na przykład obowiązek dłużnika do skorzystania z usług podmiotu świadczącego usługi pośrednictwa w obrocie nieruchomościami. W takiej sytuacji dłużnik ma szanse sprzedać nieruchomość za cenę rynkową. Nadto w przypadku gdy dłużnik spłaci cały dług u wierzyciela, ten zobowiązany będzie do umorzenia postępowania.
Niestety w takim przypadku dłużnik nie uniknie opłaty egzekucyjnej, jednakże będzie zdecydowanie niższa i nie wyniesie 15%, a 5%. Zgodnie z art. 49 ust. 2 Ustawy o komornikach sądowych i egzekucji „W sprawach o egzekucję świadczeń pieniężnych w przypadku umorzenia postępowania egzekucyjnego na wniosek wierzyciela oraz na podstawie art. 823 Kodeksu postępowania cywilnego [umorzenie postępowania z mocy prawa] komornik pobiera od dłużnika opłatę stosunkową w wysokości 5% wartości świadczenia pozostałego do wyegzekwowania, jednak nie niższej niż 1/20 i nie wyższej niż dziesięciokrotna wysokość przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego. Jednakże w razie umorzenia postępowania egzekucyjnego na wniosek wierzyciela zgłoszony przed doręczeniem dłużnikowi zawiadomienia o wszczęciu egzekucji, komornik pobiera od dłużnika opłatę stosunkową w wysokości 1/20 przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego.”