Nowy Rok to nie tylko czas podsumowań i postanowień, ale i zmian. Zmiany te, jak corocznie, dotykają także prawo. Często uchwalone w ubiegłym roku akty prawne, wchodzą w życie właśnie w pierwszych dniach stycznia kolejnego roku. Natomiast na podstawie prowadzonych prac legislacyjnych można przewidzieć, jakie zmiany mogą nas czekać w najbliższym czasie. Nowelizacje nie omijają także prawa ochrony zdrowia, które obecnie jest szczególnie podatne na zmiany.
Poniżej najważniejsze zmiany w przepisach, które już nas dotyczą lub które mogą wejść w życie w najbliższym czasie.
1. Szczególna opieka geriatryczna
Z dniem 1 stycznia 2024 roku weszła w życie ustawa o szczególnej opiece geriatrycznej. Szczególna opieka geriatryczna to szczególne formy opieki zdrowotnej dla osób, które ukończyły 75 rok życia.
Seniorzy zostali objęci szczególnymi rozwiązaniami oraz uprawnieniami na poziomie szpitali wojewódzkich, centrów zdrowia 75+ oraz POZ.
Ustawowo określonymi celami szczególnej opieki geriatrycznej jest m.in.:
- zachowanie możliwie największej sprawności funkcjonalnej i samodzielności osób uprawnionych;
- zapewnienie określonych w ustawie świadczeń opieki zdrowotnej,
- zapewnienie koncyliacji lekowej pacjentom centrum zdrowia 75+,
- zapewnienie działań profilaktycznych i promocji zdrowia dostosowanych do potrzeb osób uprawnionych, w tym mających na celu zapobieganie ich niepełnosprawności i niesamodzielności.
Ustawa przewiduje m.in. utworzenie centrów zdrowia 75+ w ramach już istniejących podmiotów leczniczych, ewentualnie w podmiotach nowoutworzonych. W centrum 75+ udzielane mają być ambulatoryjne świadczenia zdrowotne z zakresu geriatrii, fizjoterapii, opieki psychiatrycznej ze strony psychologa, a także porady dietetyka, terapię zajęciową oraz edukację zdrowotną.
W centrum zdrowia 75+ działać ma np. poradnia konsultacyjna, co najmniej jeden dzienny ośrodek opieki geriatrycznej, geriatryczny zespół opieki domowej, zespół koordynatorów opieki geriatrycznej, zespół edukatorów zdrowotnych.
Skierowanie do centrum zdrowia 75+ może być wystawione np. przez lekarza POZ, po przeprowadzeniu wstępnej oceny geriatrycznej.
2. Refundacja in-vitro
Jedną z pierwszych ustaw uchwalonych przez nowy Sejm, wręcz w ekspresowym tempie, jest nowelizacja ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych. Z dniem 3 stycznia 2023 roku weszła w życie wspomina zmiana, zgodnie z którą Minister Zdrowia opracowuje, wdraża, realizuje i finansuje program polityki zdrowotnej leczenia niepłodności obejmujący procedury medycznie wspomaganej prokreacji, w tym zapłodnienie pozaustrojowe prowadzone w ośrodku medycznie wspomaganej prokreacji.
Na realizację powyższego programu polityki zdrowotnej, Minister Zdrowia ma obowiązek przeznaczyć corocznie z budżetu państwa w części będącej do jego dyspozycji co najmniej 500 milionów złotych.
Do 31 lipca następnego roku, Minister Zdrowia będzie przedkładał Sejmowi RP roczne sprawozdanie z realizacji programu polityki zdrowotnej leczenia niepłodności.
3. Podwyżki pracowników ochrony zdrowia
W Sejmie procedowany jest obywatelski projekt ustawy o zmianie ustawy o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych (druk sejmowy nr 33).
Zgodnie z projektem, podmiot leczniczy ma mieć obowiązek podwyższenia pracownikowi wynagrodzenia (poprzez zaliczenie do grupy zawodowej o wyższym współczynniku pracy), jeśli po dniu 1 lipca danego roku, pracownik uzyskał kwalifikacje uzasadniające podwyższenie tego wynagrodzenia.
Projekt przewiduje również zabezpieczenie środków na pokrycie kosztów podwyższenia wynagrodzenia zasadniczego.
Co najważniejsze, w projekcie przewiduje się odejście od kwalifikacji wymaganych, jako kryteriów zaliczenia do grupy zawodowej, na rzecz kwalifikacji posiadanych przez danego pracownika. Obecny kształt przepisów oraz uzależnienie wynagrodzenia od kwalifikacji wymaganych na danym stanowisku jest źródłem konfliktów pomiędzy pracownikami, a pracodawcami, które niejednokrotnie przeradzają się w procesy sądowe. Ustawa w projektowanym brzmieniu mogłaby te konflikty wyeliminować.
Ustawa jest dopiero na wstępnym etapie prac legislacyjnych – odbyło się I czytanie oraz projekt skierowano do Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Zdrowia.
Niezależnie od tego, czy i kiedy ustawa wejdzie w życie, zgodnie z obowiązującymi już przepisami na dzień 1 lipca 2024 roku dojdzie do przeliczenia wynagrodzeń pracowników działalności podstawowej według tzw. kwoty bazowej, czyli kwoty przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej w roku 2023 roku, ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej ,,Monitor Polski'' (ogłoszenie nie jest jeszcze dostępne).
Podstawa prawna:
ustawa z 17.08.2023 r. o szczególnej opiece geriatrycznej (Dz.U. z 2023 r. poz. 1831)
ustawa z 29.11.2023 r. o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U. z 2023 r. poz. 2730),
ustawa z 8.06.2017 r. o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2139),
obywatelski projekt ustawy o zmianie ustawy o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych, druk sejmowy nr 33