Za pomocnictwo odpowiada, ten kto w zamiarze, aby inna osoba popełniła czyn zabroniony swoim zachowaniem ułatwia jej to. Jako przykład ułatwiania kodeks wymienia dostarczanie narzędzi, dostarczanie środka transportu, udzielanie rad i informacji. Wyszczególnienie to jednak jest jedynie przykładowe.
Za pomocnictwo odpowiada także ten, kto wbrew prawnemu szczególnemu obowiązkowi niedopuszczenia do popełnienia czynu zabronionego swoim zachowaniem ułatwia innej osobie jego popełnienie.
Wymiar kary
Kara przewidziana za pomocnictwo jest określona tymi samymi granicami co kara za sprawstwo. Jeżeli zatem ktoś pomaga w fałszowaniu pieniędzy podlega karze pozbawienia wolności na czas nie krótszy niż 5 lat albo na 25 lat pozbawienia wolności. Taka kara bowiem grozi osobie która fałszuje pieniądze.
Co ważne sąd wobec pomocnika może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary. Nie może jednak odstąpić od jej wymierzenia. Tym różni się odpowiedzialność karna pomocnika i podżegacza. Bowiem wobec podżegacza sąd nie może zastosować nadzwyczajnego złagodzenia kary.
W sytuacji gdy czynu zabronionego jedynie usiłowano dokonać pomocnik odpowiada jak za usiłowanie. Natomiast gdy czynu nawet nie usiłowano dokonać wtedy odpowiedzialność pomocnika jest łagodniejsza. Sąd bowiem może zastosować wobec niego nadzwyczajne złagodzenie kary a nawet od niej odstąpić.
Zobacz: Co oznacza podżeganie i pełnomocnictwo
Czynny żal
Pomocnik może skorzystać również z instytucji czynnego żalu. Chodzi mianowicie o sytuację w której pomocnik dobrowolnie zapobiegł dokonaniu czynu zabronionego. W takiej sytuacji kodeks przewiduje nie karanie pomocnika.
Natomiast wobec pomocnika, który dobrowolnie starał się zapobiec dokonaniu (ale nie udało mu się zapobiec) czynu zabronionego sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary a nawet od niej odstąpić.
Zobacz również serwis: Sprawy karne
Podsumowanie
Zasady na jakich odpowiada karnie pomocnik są bardzo zbliżone do odpowiedzialności karnej podżegacza. Z tą drobną różnicą, że wobec pomocnika sąd zawsze może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary. Z tego dobrodziejstwa podżegacz może skorzystać tylko w wyjątkowych sytuacjach.