Kto odpowiada za psa?
Nawet najmądrzejszy pies bardzo często działa w oparciu o odziedziczone po swych dzikich przodkach instynkty, nad którymi nie zawsze jest w stanie zapanować, ponadto nie umie przewidzieć konsekwencji swego działania. Z tego powodu znajduje się on pod pieczą człowieka, który ponosi wszelkie konsekwencje jego zachowań.
Odpowiedzialność cywilna
Wynikająca z treści art. 431 kodeksu cywilnego odpowiedzialność odszkodowawcza za wyrządzoną przez zwierze szkodę istnieje nie zależnie czy zwierze w chwili wyrządzenia szkody znajdowało się pod nadzorem człowieka, czy też np. uciekło.
Aby poszkodowany mógł dochodzić odszkodowania za wyrządzona przez ugryzienie przez psa szkodę w drodze powództwa cywilnego muszą wystąpić jednocześnie trzy przesłanki: szkoda, wina, oraz zwyczajny związek przyczynowo skutkowy.
Pod pojęciem szkody rozumieć należy zarówno szkodę o charakterze niemajątkowym np.: ból, strach, jak i szkodę majątkową obejmującą np.: koszt oddania ubrania do pralni, kupienia nowego w miejsce zniszczonego płaszcza, oraz w uzasadnionych przypadkach koszt leczenia, rehabilitacji, czy nawet utracony zarobek. W wyżej wymienionym przypadku ustawodawca wprowadził możliwe do obalenia domniemanie, iż osoba odpowiedzialna za zwierze, które wyrządziło szkodę dopuściła się winy w nadzorze nad nim np. nie zabezpieczając odpowiednio posesji, czy też wyprowadzając na spacer po mieście bez smyczy i kagańca agresywnego psa.
Zobacz: Skutki przyczynienia się poszkodowanego do powstania szkody
Z kolei zwyczajny związek przyczynowo skutkowy oznacza, że w normalnej sytuacji określonego rodzaju ugryzienie przez psa skutkuje określonymi obrażeniami u poszkodowanego. Zasadą jest, że ciężar udowodnienia zaistnienia wyżej wymienionych przesłanek spoczywa na poszkodowanym.
Z odmienną sytuacją mamy do czynienia w przypadku, gdy szkoda została wyrządzoną przez zwierzę będące narzędziem w ręku człowieka, np. gdy szczuty przez właściciela pies rzeczywiście kogoś ugryzł. Wówczas uważa się, że szkodę wyrządziło nie zwierze a człowiek, którego wolę spełniało.
Odpowiedzialność karna
W przypadku procesu karnego z odpowiedzialnością karną najczęściej mamy do czynienia w sytuacji, gdy doszło do uszkodzenia ciała polegającego na naruszeniu ciągłości tkanek zewnętrznych oraz wewnętrznych powodujące utratę lub naruszenie czynności określonych narządów ciała, jak i rozstrój zdrowia rozumiany jako zakłócenie funkcji organizmu na skutek doznanego urazu, bądź też na skutek szoku psychicznego.
Co do zasady postępowanie karne wszczynane jest z urzędu, zaś ustalenia, z jakim stopniem uszkodzenia ciała mamy do czynienia dokonuje biegły lekarz, którego opinia podlega ocenie sądu.
Jeżeli na skutek pogryzienia przez psa dojdzie do lekkiego uszkodzenia ciała, tzn. takiego, którego skutki – naruszenie narządu ciała lub rozstrój zdrowia - trwają do 7 dni, ściganie następuje wyłącznie z oskarżenia prywatnego. Oznacza to, że jeśli poszkodowany chce dochodzić sprawiedliwości w drodze procesu karnego musi sam złożyć stosowny pozew do sądu.
Pod pojęciem średniego uszkodzenia ciała rozumiemy naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia trwający dłużej niż 7 dni, a które jednocześnie nie mają charakteru ciężkiego uszkodzenia ciała. Sprawy, w których doszło do średniego uszkodzenia ciała, co do zasady ścigane są z urzędu. Jedyny wyjątek dotyczy sytuacji, w której doszło do wyżej wymienionej sytuacji w sytuacji, w której sprawca działał nieumyślnie.
Pojęcie ciężki uszczerbek na zdrowiu obejmuje pozbawienie człowieka: wzroku, słuchu, mowy, zdolności płodzenia, bądź innego ciężkiego kalectwa, całkowitej lub znacznej niezdolności do pracy w zawodzie lub trwałego, istotnego zeszpecenia lub zniekształcenia ciała.
Co zrobić jeśli stałeś się ofiarą pogryzienia?
Gdy zostaniesz pogryziony natychmiast skontaktuj się z lekarzem jest to bardzo ważne nawet jeśli myślisz, że ugryzienie nie było poważne. Pies, zwłaszcza nieznany może być chory na śmiertelną i w dalszym ciągu nieuleczalną chorobę – wściekliznę, zwaną inaczej wodowstrętem. Dobrze jeśli znasz właściciela zwierzęcia w takim razie może on najczęściej okazać świadectwo szczepienia psa. Jeśli z jakiś przyczyn pies nie został zaszczepiony kieruje się go na obserwację. Z analogiczną sytuacją mamy do czynienia gdy uda się złapać psa nieznanego właściciela. W takim przypadku jedynie gdy obserwacja wykaże, iż zwierze jest chore będziesz musiał przyjmować skuteczne po ugryzieniu a przed wystąpieniem pierwszych objawów szczepienia. Jeżeli nie znanego psa nie uda się schwytać będziesz z całą pewnością musiał zostać zaszczepiony.
Po ukończeniu leczenia jeśli zamierzasz wejść na drogę sądową zachowaj całą dokumentacje medyczną. Zapisz dane przyjmujących Cię lekarzy, oraz ewentualnych świadków zdarzenia. Ważnym ze względów procesowych jest byś wiedział do kogo należy pies który Cię zaatakował. W przeciwnym razie nie będziesz wiedzieć do kogo możesz pozwać.
Co zrobić, jeśli uważasz, że jesteś zagrożony atakiem psa?
Jeśli widzisz, że ktoś z twoich sąsiadów wypuszcza luzem agresywnego psa- pamiętaj nie jesteś bezbronny! Możesz o tym poinformować straż miejską-jej funkcjonariusze mocą art. 77 kodeksu wykroczeń mogą ukarać go karą grzywny do 250 złotych.