Matka pozbawiająca życie dziecka w okresie porodu i pod wpływem jego przebiegu może liczyć na zdecydowanie łagodniejszą odpowiedzialność karną. Czyn stypizowany w art. 149 kodeksu karnego zagrożony jest bowiem karą do 5 lat pozbawienia wolności.
Powstaje zatem pytanie dlaczego ustawodawca zdecydował się w sposób szczególny potraktować matkę, która pozbawia życia swojego potomka? Złagodzenie odpowiedzialności matki wynika ze szczególnego stanu psychicznego w którym znajduje się kobieta, która dopiero urodziła dziecko, który to stan odbiega od stanu jej normalnej psychiki z powodu tego niecodziennego wydarzenia jakim jest poród i wiążąca się z nim destabilizacja hormonalna.
Aby matka mogła ponieść łagodniejszą odpowiedzialność karną muszą zostać spełnione łącznie dwie przesłanki, a mianowicie pozbawienie noworodka życia musi nastąpić "w okresie porodu" i "pod wpływem jego przebiegu". Jeżeli którakolwiek z przedstawionych powyżej przesłanek nie zostanie spełniona, matka poniesie pełną odpowiedzialność za zabójstwo zwykłe lub kwalifikowane.
Zobacz serwis: Sprawy karne
Momentem początkowym, który określa czasowe ramy „okresu porodu” jest rozpoczęcie akcji porodowej czyli wystąpienia pierwszych skurczy. Znamię to nie pokrywa się jednak w pełni z czasem porodu w znaczeniu medycznym. Okres ten obejmuje bowiem poza samą akcją porodową również kilkanaście godzin po jej zakończeniu. W tym okresie zdrowa psychicznie kobieta powinna odzyskać równowagę psychiczną po porodzie. Jeżeli do zabójstwa dojdzie np. cztery dni po porodzie, to wówczas matka będzie już ponosiła normalną odpowiedzialność za przestępstwo, którego się dopuściła. Przyczyna zabójstwa nowo narodzonego dziecka musi tkwić w samym przebiegu porodu. Niedopuszczalne jest powoływanie się na łagodniejszą odpowiedzialność ze względu na inne okoliczności jak np. ciężką sytuację materialną, młody wiek czy też porzucenie przez ojca dziecka. Bezpośrednią przyczyną zabójstwa musi być przebieg porodu. Jeżeli do zabójstwa doszło nawet w okresie porodu ale jego zamiar matka powzięła już przed porodem to wówczas będzie ponosiła pełną odpowiedzialność za zabójstwo.
Regulacja przedmiotowej kwestii budzi dużo negatywnych emocji w odbiorze społecznym. Orzecznictwo oraz doktryna również nie pozostają jednolite w tej kwestii. Trudno jest bowiem jednoznacznie ocenić czy czyn jakiego dopuściła się matka względem dość szczególnej ofiary- nowo narodzonego dziecka, ze względu na okoliczności w jakich został popełniony, powinien być łagodniej traktowany. Ocena stanu psychicznego kobiety po porodzie nie jest łatwa. Zgodnie z wolą ustawodawcy, na szczególne potraktowanie mają zasługiwać wyłącznie kobiety których psychika nie poradziła sobie w tak atypowej sytuacji jaką jest poród. Tak radykalne złagodzenie odpowiedzialności może stanowić jednak pewnego rodzaju „zachętę” dla kobiet których np ciężka sytuacja finansowa, skłania do drastycznych rozwiązań. Czy zatem życie całkowicie bezbronnej i zależnej od innych osób ofiary nie powinno być bezwarunkowo chronione? Czy nie wystarczające byłoby uznanie, iż matka zabijająca swoje dziecko dopuszcza się normalnego zabójstwa przy równoczesnym uwzględnieniu okoliczności, które wpływałyby na złagodzenie jej kary?
Zobacz serwis: Wykroczenia
W tej sytuacji pojawia się dylemat moralny, czy aby wyodrębnienie czynu zabronionego przewidującego łagodniejszą odpowiedzialność karną matki zabijającej swoje dziecko nie stanowiło pewnego rodzaj ułatwienia w podjęciu przez nią decyzji o pozbawieniu dziecka najcenniejszego dobra jakim jest jego życie. Pozostawiając tę kwestię otwartą, z pewnością należy stwierdzić, iż przewidując zdecydowanie łagodniejszą odpowiedzialność karną matek zabijających w okresie porodu i pod jego wpływem, ustawodawca ograniczył sądom możliwość dokonywania oceny karygodności tych wyjątkowych przestępstw, popełnianych w skrajnie anormalnej sytuacji motywacyjnej w jakiej znalazły się ich sprawczynie.