Termin przydatności do spożycia
Reklamacja produktów spożywczych (mięsa, sera, soku czy jogurtu) jest możliwa. Jednak termin na jej dokonanie jest znacznie krótszy niż w przypadku innych towarów. Jest to w sposób oczywisty związane ze specyfiką tych artykułów. Wymagają one wysokiej jakości i bezpieczeństwa zdrowotnego. Charakteryzują się krótkim terminem przydatności do spożycia, czyli terminem, po upływie którego środek spożywczy traci przydatność do spożycia. Jest on podawany do oznaczania środków spożywczych nietrwałych mikrobiologicznie, łatwo psujących się. Data dzienna powinna być poprzedzona określeniem "należy spożyć do:".
Reklamacja produktu spożywczego
Podstawą dokonania reklamacji produktu spożywczego jest zawiadomienie sprzedawcy o niezgodności towaru z umową.
Co do zasady zawiadomienie o niezgodności towaru z umową powinno zostać złożone przed upływem terminu przydatności do spożycia. W przypadku towarów oryginalnie zapakowanych, posiadających widoczną datę przydatności do spożycia jest to ograniczenie bezwzględne.
Wniesienie reklamacji po upływie terminu przydatności do spożycia jest niemożliwe.
Termin, w którym mamy – jako konsumenci prawo do złożenia reklamacji artykułu spożywczego określony jest w rozporządzeniu Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki społecznej z 30 stycznia 2003 r. w sprawie terminów zawiadomienia sprzedawcy o stwierdzeniu niezgodności towaru żywnościowego z umową (DzU z 2003 r. nr 31, poz. 258). Zgodnie z nim konsumentowi przysługuje krótki – trzy dniowy termin na zgłoszenie sprzedawcy niezgodności towaru z umową. Jako przykład niezgodności wskazać można: zjełczałe masło, spleśniały ser, zgniłe pomidory bądź zwietrzałą herbatę. Wskazany termin może być liczony w różny sposób. W przypadku produktów pakowanych (paczkowanych) przysługują nam trzy dni od dnia otwarcia opakowania. Pozostałe towary spożywcze (nieposiadające oryginalnego opakowania) możemy reklamować jedynie w ciągu trzech dni od daty sprzedaży/ otrzymania artykułu. Przekroczenie terminów sprawia, że roszczenia stają się bezzasadne.
Pan Michał kupił w supermarkecie brzoskwinie w puszcze. Na papierowej etykiecie była podana data przydatności do spożycia, która miała upłynąć dopiero za cztery miesiące. Po otwarciu puszki okazało się, że owoce są zepsute. Panu Michałowi przysługuje prawo do reklamacji. Powinien jej dokonać w ciągu 3 dni od dnia otwarcia opakowania.
Reklamacji dokonać należy w tym sklepie, w którym dokonaliśmy zakupu.
Możliwość reklamacji dotyczy także tych artykułów konsumpcyjnych, które zostały przecenione.
Odpowiedzialność sprzedawcy
Ustawa o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej (DzU z 2002 r. nr 141, poz. 1176 ze zm.) wprowadza dwa warunki zaistnienia odpowiedzialności sprzedawcy. Na mocy tych regulacji sprzedawca odpowiada wobec kupującego, jeśli towar konsumpcyjny jest niezgodny z umową, a niezgodność ta istniała w chwili wydania towaru. Są to warunki łączne.
Zobacz również: Reklamacja: czy czas wniesienia reklamacji ma znaczenie?
Roszczenia
Art. 8 wskazanego wyżej aktu prawnego precyzuje uprawnienia konsumenta z tytułu dokonania reklamacji. W pierwszej kolejności przysługuje nam prawo do wymiany towaru (otrzymania towaru zgodnego z umową, pełnowartościowego i przydatnego do użycia, np. świeżego sera żółtego) lub jego naprawy. Są one realizowane nieodpłatnie. Dopiero, jeśli to rozwiązanie nie jest możliwe możemy domagać się obniżenia ceny lub odstąpienia od umowy, czyli wzajemnego zwrotu świadczeń stron. Konsument zwraca reklamowany produkt natomiast sprzedawca ma obowiązek zwrócić 100% zapłaconej ceny. Roszczenia powinny zostać zaspokojone niezwłocznie.
Reklamacja a gwarancja
Warto podkreślić, że roszczenia z tytułu reklamacji wobec sprzedawcy i gwarancji wobec producenta mają charakter niezależny. Zwrócił na to uwagę m. in. Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Śródmieścia w wyroku z dnia 8 marca 2013 r. (sygn. akt VIII C 170/12). Stwierdził, że: "zgłoszenie przez powoda roszczeń wobec producenta z tytułu gwarancji nie miało bowiem wpływu na przysługujące mu wobec strony pozwanej - jako sprzedawcy – roszczenia wynikające z ustawy o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej. Każde z wymienionych roszczeń ma samodzielny charakter, a konsument ma prawo wyboru, które z nich chce realizować.".
Polecamy serwis: Prawa konsumenta
Dowód zakupu
Dochodzenie wyżej wymienionych roszczeń jest łatwiejsze, gdy posiadamy dowód zakupu, np. paragon lub wydruk z konta. Nie jest to jednak warunkiem koniecznym. Zgodnie z wyrokiem z dnia 26 października 2012 roku Sądu Okręgowego w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (sygn. akt XVII AmC 3998/12) postanowienie umowne o treści: „Podstawą przyjęcia reklamacji jest dowód zakupu towaru (paragon fiskalny lub faktura VAT)” stanowi klauzulę niedozwoloną.
Podstawa prawna:
- rozporządzenie ministra gospodarki, pracy i polityki społecznej z 30 stycznia 2003 r. w sprawie terminów zawiadomienia sprzedawcy o stwierdzeniu niezgodności towaru żywnościowego z umową (DzU z 2003 r. nr 31, poz. 258),
- ustawa o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej (DzU z 2002 r. nr 141, poz. 1176 ze zm.),
- wyrok SR dla Wrocławia-Śródmieścia z dnia 8 marca 2013 r. (sygn. akt VIII C 170/12),
- wyrok z dnia 26 października 2012 roku SO w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (sygn. akt XVII AmC 3998/12).