Jeżeli rozwód został orzeczony bez orzekania o winie, to żaden z małżonków nie jest uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia. W tej sytuacji alimentów może domagać się tylko małżonek, który znajduje się w niedostatku. Stan niedostatku nie musi istnieć już w momencie rozwiązania małżeństwa przez rozwód. Małżonek może o alimenty wystąpić nawet dopiero po pewnym czasie od wyroku.
W niedostatku małżonek znajduje się wówczas, gdy własnymi siłami nie może zaspokoić w całości lub w części swoich usprawiedliwionych potrzeb. Na przykład: nie ma pieniędzy na zapłacenie czynszu, na wykupienie niezbędnych leków, na jedzenie. W takiej sytuacji znajduje się na przykład wówczas, gdy nie może podjąć pracy zarobkowej, bo nie ma odpowiednich kwalifikacji zawodowych do wykonywania jej, albo wówczas, gdy musi zajmować się utrzymaniem i wychowaniem dzieci. Chodzi tutaj o podjęcie pracy odpowiedniej do wieku, stanu zdrowia i posiadanych umiejętności.
Zobacz również: Kiedy żądać podwyższenia lub obniżenia alimentów od byłego małżonka?
Przy ustalaniu obowiązku alimentacyjnego brak odpowiednich kwalifikacji zawodowych uniemożliwiających podjęcie pracy nie przemawia na niekorzyść ubiegającego się o alimenty małżonka, na przykład wówczas, gdy w ramach podziału obowiązków w małżeństwie zajmował się on przez lata wyłącznie wychowywaniem dzieci i prowadzeniem gospodarstwa domowego.
Jeżeli jednak o alimenty wystąpi znajdujący się wprawdzie w niedostatku małżonek, ale który może - z uwagi na swój wiek, siły i stosunki rodzinne - rozpocząć naukę i zdobyć kwalifikacje zawodowe, to wówczas sąd przyznaje mu alimenty tylko na czas niezbędny do uzyskania takich kwalifikacji.
Obowiązek dostarczania środków utrzymania rozwiedzionemu małżonkowi przez męża (żonę), który nie został uznany za winnego rozkładu pożycia, wygasa po upływie 5 lat od orzeczenia rozwodu. Jednak wówczas, gdy zachodzą jakieś wyjątkowe okoliczności, sąd na żądanie uprawnionego może ten termin pięcioletni przedłużyć. Może to mieć miejsce na przykład wówczas, gdy pobierający alimenty małżonek został uznany za całkowicie niezdolnego do pracy.
Zobacz również serwis: Alimenty