Tłumacz w kościelnym procesie małżeńskim

dr Arletta Bolesta
Adwokat kościelny
rozwiń więcej
Czy w kościelnym procesie o stwierdzenie nieważności małżeństwa tłumacz może zadawać dodatkowe pytania?/Fot. Fotolia
Przepisy Kodeksu Prawa Kanonicznego, dotyczące roli tłumacza w kościelnym procesie małżeńskim nie regulują wszystkich kwestii. Z jednej strony zatem jest wielu zwolenników stworzenia dodatkowych norm prawnych w tym zakresie, z drugiej zaś – przeciwników takiego rozwiązania.

W Kodeksie Prawa Kanonicznego można wymienić kilka kanonów, z których wynika, iż są takie zadania, funkcje, które nie mogą być łączone, tj. wykonywane przez jedną osobę w tej samej sprawie (kan. 1436 § 1 KPK; kan. 1447 KPK). Wynika to z kilku powodów. Jednym z nich, jest przykładowo bycie i promotorem sprawiedliwości, i obrońcą węzła małżeńskiego. Są to bowiem przeciwstawne sobie zadania. Kolejnym jest konieczność jak największego obiektywizmu w spojrzeniu na daną sprawę. Temu w sprzeczności pozostawałaby więc możliwość bycia sędzią w tej samej sprawie tak w trybunale I instancji, jak i w sądzie apelacyjnym od wymienionego trybunału. Jeszcze inny powód wynika ze specyfiki zadań. Nie chodzi tu jednak o wymienioną powyżej kwestię w postaci pewnej opozycji pomiędzy nimi, co o skoncentrowanie się na swoim kierunku działań, aby były one na jak najwyższym poziomie (np. bycie biegłym i sędzią w trybunale I i II instancji w tej samej sprawie). Przykładów z pewnością można podać więcej.

Polecamy: Darowizny, testamenty, spadki (PDF)

W podobnym świetle (o niełączeniu pewnych zadań) należałoby zastanowić się nad tym czy czasami przepisy prawne nie powinny objąć też osoby tłumacza. Argumentem niejako contra jest ten w postaci istoty zadania tłumacza. Jego zadanie ma bowiem charakter odtwórczy. Tłumacz nie tworzy nowej rzeczywistości, ale dokonuje jedynie jej wiernego przekładu na inny język. Z drugiej zaś strony, argumentem pro byłby taki, iż również w pracy tłumacza może dojść do popełnienia przez niego jakiegoś błędu, a ten mógłby być kontynuowany, gdyby wykonywałby on też funkcję sędziego.

Problem jednak jest o wiele szerszy, gdyż nie chodzi tylko o sferę niełączenia pewnych zadań, ale też o pewne kwalifikacje. Oczywistą pozostaje kwestia, iż kwalifikacje tłumacza są już sprecyzowane dosyć dokładnie, niemniej w tym momencie chodzi o poddanie do namysłu konieczności posiadania przez niego dodatkowej wiedzy, z obszaru, który ma tłumaczyć np. w postaci istoty poszczególnych tytułów prawnych. Te obfitują przecież w przeróżne prawne niuanse. Chociaż zadanie tłumacza jest jasne i klarowne, to według mnie nic też nie powinno stać na przeszkodzie uczynieniu przez niego ewentualnych uwag przy tłumaczonym przez siebie tekście, jeśli posiada prawno-kanoniczną wiedzę i gdy jest to zasadne. Z kolei, jeśli weźmie się pod uwagę tłumaczenie symultaniczne, to - też pod warunkiem posiadania wiedzy z zakresu kościelnego prawa małżeńskiego - tłumacz mógłby zadać dodatkowe pytania. Byłoby to uzasadnione zwłaszcza w sytuacji, gdy do przesłuchania wyznaczona zostaje osoba, która nie posiada dużych kompetencji prawno-kanonicznych, zaś po odpowiedzi zeznającego pozostaje pewien niedosyt.

Może uregulowanie wymogów moralnych, jakie mógłby też posiadać tłumacz wydawać by się mogło za daleką regulacją, ale przecież nie można wykluczyć w zupełności takiej sytuacji, kiedy tłumaczenie nie jest wierne oryginałowi tylko z uwagi na inne poglądy, światopogląd tłumacza.

Jak widać z powyższego, są pewne otwarte problemy, które można w jakiś sposób uregulować, wpiąć w prawne ramy. Oczywiście na tym polega też specyfika kodeksowa, iż nie wszystko jest w nim uregulowane. Czasami wystarcza też swoistego rodzaju wyczucie, ludzki zmysł. Zatem zwolenników stworzenia dodatkowych przepisów prawnych jest być może tylu, ilu jego przeciwników. Warto może jednak przy samym już angażowaniu osoby do roli tłumacza skorzystać z powyższych przesłanek celem dobra samej sprawy.

Polecamy serwis: Rozwód kościelny

Prawo
MRPiPS: nowe rozwiązania na rzecz osób z niepełnosprawnościami i przebudowa modelu orzekania o niepełnosprawności. Termin do 20 maja 2025 r. na składanie dokumentów
02 maja 2025

Rok 2025 jest wyjątkowo obfitujący w zmiany prawa czy też projekty zmian w zakresie uprawnień dla osób z niepełnosprawnościami i ogólnie dla całego systemu orzecznictwa. Ale to nie koniec! Idą kolejne zmiany i to na z góry określone lata: na 2026, 2027 a nawet 2028 r. Perspektywa odległa - to fakt, ale takie działania jak zapowiada resort pracy wymagają długiej perspektywy. Udało się dotrzeć do informacji, z których wynika, że MRPiPS ogłasza program: "Przebudowa modelu orzekania o niepełnosprawności". Co będzie obejmował program, do kogo jest skierowany i co można zyskać?

Znieważenie flagi państwowej – co grozi za obrazę symboli narodowych?
02 maja 2025

Flaga państwowa to jeden z najważniejszych symboli każdego kraju – wyraża tożsamość narodową, suwerenność, a także dumę z historii i wspólnoty obywatelskiej. W Polsce ochrona flagi jest zagwarantowana przepisami prawa, a jej znieważenie jest przestępstwem. Warto więc wiedzieć, czym jest znieważenie flagi Rzeczypospolitej Polskiej, jakie formy może przybrać oraz jakie sankcje grożą za tego rodzaju działanie.

Powstaje kompletnie nowa gałąź gospodarki, kompletnie nowy zawód: tylko czy będą chętni [PROJEKT skierowany do stałej komisji]
02 maja 2025

Powstaje kompletnie nowa gałąź gospodarki, kompletnie nowy zawód - podkreśla Łukasz Krasoń. Jednak czy będą chętni na tą specyficzną i wymagającą dużego wysiłku psychicznego i fizycznego pracę?: Nie wiadomo też jak będzie z wynagrodzeniem, a nie wydaje się, żeby byli chętni do tej pracy tylko za minimalną krajową.

Donald Trump spotkał się z Karolem Nawrockim w Gabinecie Owalnym Białego Domu. "You will win"
02 maja 2025

Prezydent Stanów Donald Trump spotkał się w czwartek 1 maja 2025 r. z kandydatem na prezydenta RP Karolem Nawrockim - podał Biały Dom. Nawrocki relacjonował, że D. Trump przepowiadał mu wygraną w wyborach.

7 lat ważności niektórych orzeczeń o niepełnosprawności i inne zmiany. Nowelizacja rozporządzenia dot. orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności
02 maja 2025

W dniu 30 kwietnia 2025 r. opublikowano projekt rozporządzenia ministra rodziny, pracy i polityki społecznej zmieniającego rozporządzenie w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności. Celem tej nowelizacji jest doprecyzowanie zasad wydawania orzeczeń o niepełnosprawności oraz o stopniu niepełnosprawności, a także wydłużenie okresów ważności tych orzeczeń. Co się dokładnie zmieni i od kiedy?

Grill na balkonie? Uważaj - może kosztować Cię nawet 5 500 zł, a ognisko w ogrodzie - nawet 11 500 zł
02 maja 2025

Można śmiało powiedzieć, że majówka to narodowe święto grilla (a w nieco mniejszym zakresie - również ogniska). Mieszkańcy bloków - z przyczyn oczywistych - mogą zdecydować się wyłącznie na to pierwsze, a posiadacze własnych ogródków - rozniecić nieco większy płomień. Czy jednak takie przyjemności - w obrębie własnych balkonów i ogródków są legalne? Okazuje się, że nie w każdym przypadku, a ich nieroztropnych amatorów, mogą niekiedy spotkać niemiłe konsekwencje.

Rząd szykuje zmiany w emeryturach – grupa pracowników popracuje do 70 roku życia
01 maja 2025

Ministerstwo Sprawiedliwości pracuje nad projektem zmian w przepisach, które mają wydłużyć maksymalny wiek pełnienia funkcji przez komorników sądowych oraz ich asesorów. Zgodnie z planowanymi regulacjami, osoby wykonujące te zawody miałyby obowiązek pozostawać aktywne zawodowo nawet do 70. roku życia.

Prawne ryzyka używania AI przez pracowników. Odpowiedzialność pracodawcy wobec osób trzecich. Prawo pracy, prawo autorskie, ochrona danych poufnych i osobowych
30 kwi 2025

Sztuczna inteligencja (AI) stanowi dużą pomoc w pracy, ułatwiając ją i przyspieszając w znacznym stopniu. Zdają sobie z tego sprawę zarówno pracodawcy, jak i pracownicy. Tak jednak ze strony pracodawców lub potencjalnych pracodawców wobec pracowników lub kandydatów, jak po ze strony pracowników, nieodpowiedzialne korzystania z AI może rodzić określone ryzyka prawne, które możemy ocenić przez pryzmat prawa pracy. Świadomość tych ryzyk jest ważna pod kątem znalezienia rozwiązań przed nimi zabezpieczających w sytuacji w której prawo powszechne takiego zabezpieczenia nie przewiduje.

Zmiana miejsca głosowania. Wybory 2025. Jak zagłosować w innym obwodzie?
30 kwi 2025

Zmiana miejsca głosowania w wyborach na Prezydenta RP w dniu 18 maja 2025 r. jest możliwa. Co zrobić, aby zagłosować w obwodzie poza stałym miejscem zamieszkania? Niezbędne jest zaświadczenie o zmianie miejsca głosowania.

Ostatni dzień na rozliczenie PIT 2024 Sprawdź, co musisz zrobić, zanim system zamknie dostęp
30 kwi 2025

Ministerstwo Finansów przypomina: 30 kwietnia mija termin składania zeznań podatkowych za 2024 rok. Ponad 8 milionów Polaków skorzystało już z usługi Twój e-PIT. Sprawdź, co zrobić, by nie zapłacić kary, jak uniknąć błędów i co grozi za brak reakcji.

pokaż więcej
Proszę czekać...