Zadośćuczynienie za uszkodzenie ciała przez produkt niebezpieczny

Zadośćuczynienie za uszkodzenie ciała przez produkt niebezpieczny / Shutterstock
Czy możliwe jest zadośćuczynienie za uszkodzenie ciała przez produkt niebezpieczny? Uchwałę w tej kwestii wydał Sąd Najwyższy.

SN: możliwe zadośćuczynienie za uszkodzenie ciała przez produkt niebezpieczny

W przypadku uszkodzenia ciała przez produkt niebezpieczny sąd może przyznać poszkodowanemu zadośćuczynienie pieniężne za doznaną krzywdę - wynika z uchwały Sądu Najwyższego. Pisemne uzasadnienie tej uchwały niedawno zamieszczono na stronach SN.

Ponadto - jak uznał SN w tej uchwale - na osobie pokrzywdzonej "nie spoczywa ciężar udowodnienia, jaka przyczyna spowodowała niebezpieczny charakter produktu".

Uchwała SN

Uchwałę w tej sprawie skład trojga sędziów Izby Cywilnej SN podjął jeszcze w lipcu br., jednak w związku z wymogami spowodowanymi pandemią posiedzenie odbyło się bez publiczności. W ostatnich dniach w bazie orzeczeń SN opublikowano natomiast kilkunastostronicowe uzasadnienie tego rozstrzygnięcia.

Sprawa wyniknęła na kanwie pytania z marca zeszłego roku zadanego przez poznański sąd okręgowy. Sąd ten stanął przed kwestią orzeczenia w sprawie pracownika odlewni, który w maju 2017 r. chciał napić się przeznaczonej dla pracowników wody gazowanej ze szklanej butelki.

Poszkodowany mężczyzna - jak wynika z akt sprawy - wyjął ze skrzynki szklaną butelkę wody gazowanej i trzymając ją w ręku, przeszedł ok. 10 metrów na stanowisko pracy. "W chwili, w której przekręcił nakrętkę o około pół obrotu, butelka eksplodowała. Ze względu na krwawienie z ręki został zaprowadzony do punktu pomocy medycznej, gdzie stracił przytomność i odzyskał ją dopiero w szpitalu" - zaznaczono w opisie tej sprawy. Orzecznik ZUS stwierdził, że "w wyniku wypadku i trwałego oszpecenia powód doznał trwałego, 15-procentowego uszczerbku na zdrowiu".

W listopadzie 2018 r. sąd rejonowy oddalił powództwo mężczyzny wskazując, że nie potwierdzono, aby producent wody wprowadził do obrotu uszkodzony produkt. Przy rozpoznawaniu apelacji sąd okręgowy powziął natomiast poważne wątpliwości co do tego, czy poszkodowany przez produkt niebezpieczny może w razie uszkodzenia ciała w ogóle żądać na podstawie przepisów Kodeksu cywilnego zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.

Jak zaznaczył w swoim pytaniu poznański sąd przepisy Kodeksu cywilnego w części mówiącej o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny nie przesądzają jednoznacznie, czy przewidziana w nich odpowiedzialność obejmuje także szkody niemajątkowe. W przepisach tych bowiem wprost występuje tylko sformułowanie dotyczące "szkody na mieniu".

SN w uzasadnieniu swojej uchwały wskazał jednak, że ta część Kodeksu cywilnego - będąca zaadoptowaniem przepisów unijnych - nie jest oddzielnym systemem odpowiedzialności odszkodowawczej, tylko uzupełniająco stosuje się do niej ogólne przepisy o zadośćuczynieniu za doznaną krzywdę.

Jak jednak uznał SN w swej uchwale, "czym innym jest ustalenie niebezpiecznego charakteru produktu (...) - a czym innym ustalenie, że produkt stał się niebezpieczny (nabył niebezpieczne właściwości) dopiero po wprowadzeniu go do obrotu".

Jednak - jak kontynuował SN - nie da się zbadać niebezpiecznego produktu, gdy uległ on zniszczeniu w następstwie zdarzenia szkodzącego, czyli właśnie np. w przypadku wybuchającej butelki.

"W takich sytuacjach wykazanie owej konkretnej przyczyny - istotne także dla ustalenia, czy produkt miał niebezpieczną właściwość już w chwili wprowadzenia do obrotu - mogłoby nastąpić tylko za pomocą dowodów pośrednich czy domniemań faktycznych, np. zbadania produktów z tej samej serii" - zauważył w uzasadnieniu uchwały SN.

Jak podkreślił, "zważywszy jednak, że dostęp poszkodowanego do tego rodzaju dowodów czy poszlak jest znacznie bardziej utrudniony niż dostęp producenta, który dysponuje ponadto całą wiedzą o procesie produkcyjnym, w pełni racjonalne jest obarczenie producenta ciężarem wykazania, iż produkt stał się niebezpieczny dopiero po wprowadzeniu do obrotu".

Uchwałę wydali sędziowie Izby Cywilnej: Marta Romańska, Maria Szulc i Roman Trzaskowski.(PAP)

autor: Marcin Jabłoński
mja/ jann/

Prawo
Skarga do WSA przez e-Doręczenia jest skuteczna – przełomowe orzeczenie NSA
23 gru 2025

Naczelny Sąd Administracyjny rozwiał wątpliwości dotyczące wnoszenia skarg do wojewódzkich sądów administracyjnych za pośrednictwem systemu e-Doręczeń. W serii postanowień z października i listopada 2025 r. NSA potwierdził, że taka forma jest w pełni skuteczna, mimo że przepisy p.p.s.a. nie wskazują wprost tego kanału komunikacji.

Niespodzianka dla kierowców przed świętami – obligatoryjna konfiskata pojazdu, która ma poprawić bezpieczeństwo na drogach. Prezydent podpisał ustawę
23 gru 2025

W dniu 22 grudnia 2025 r. Prezydent Karol Nawrocki złożył swój podpis pod ustawą, która ma poprawić bezpieczeństwo na polskich drogach. Ustawa wprowadza m.in. nowe rozwiązania w zakresie przepadku pojazdów mechanicznych, w tym reguluje zupełnie nowe okoliczności, w których policja dokona konfiskaty samochodu (a w dalszej kolejności – sąd będzie mógł, a w określonych przypadkach – musiał orzec przepadek pojazdu).

Niedobrze u niepełnosprawnych. Źle z Wytycznymi, świadczeniem wspierającym, kwotami świadczeń [List]
22 gru 2025

Do redakcji Infor.pl stale wpływają listy od osób niepełnosprawnych rozczarowanych praktyką przyznawania świadczeń dla nich w ostatnich latach. Główny zarzut dotyczy wysłania w grudniu 2024 r. przez przedstawicieli rządu Wytycznych do WZON, które zmodyfikowały (kwotowo w dół) zasady przyznawania świadczenia wspierającego. W opinii osób niepełnosprawnych ci z nich, którzy są w wieku 75+, niewidomi, niesłyszące oraz poruszający się na aktywnych wózkach mają limity punktów poziomu potrzeby wsparcia, co zmniejsza wartość świadczenia wspierającego (albo pozbawia go). Hipotezę tą potwierdza wprost dokument Wytycznych ujawniony przez Infor.pl w odniesieniu do osób niepełnosprawnych w wieku 75+. Obecnie czekamy na wynik interwencji RPO w odniesieniu do pozostałych grup wskazywanych jako pokrzywdzone Wytycznymi. W artykule kolejny list osoby niepełnosprawnej w tej sprawie.

Te sklepy będą otwarte w Wigilię w 2025 roku. W jakich zawodach poza handlem praca jest dozwolona w Wigilię i inne święta? Jakie kary grożą pracodawcom?
23 gru 2025

W 2025 roku Wigilia po raz pierwszy będzie dniem wolnym od pracy. Kodeks pracy przewiduje jednak sytuacje, w których praca w niedziele i święta, w tym w Wigilię, jest dozwolona. Które sklepy będą otwarte w Wigilię?

Koniec taniego wykupu mieszkań komunalnych? W Sejmie praca wre nad nowymi przepisami, wejdą w 2027 r.
22 gru 2025

Miliony Polaków przez lata wykupywały mieszkania komunalne za ułamek ich wartości. Teraz to się skończy. Sejm pracuje nad ustawą, która zakaże gminom udzielania wysokich zniżek przy sprzedaży lokali. Zmiany mają wejść w życie latem 2027 roku. Sprawdź, co to oznacza dla najemców, seniorów i samorządów – oraz dlaczego politycy chcą zatrzymać wyprzedaż publicznego zasobu mieszkaniowego.

Wyjaśniamy dlaczego PZON i WZON usuwają punkt 7 wskazań w orzeczeniu o niepełnosprawności. To przez przepisy
22 gru 2025

Przepisy nakazują sprawdzić lekarzowi, czy osoba niepełnosprawna umie się ubrać, umyć oraz czy może wyjść na zewnątrz mieszkania. Jeżeli tak, to lekarz musi ją uznać za samodzielną i niepotrzebującą stałej opieki. Wyklucza to możliwość przyznania pkt 7 we wskazaniach do orzeczenia o niepełnosprawności (stopień znaczny). Sprawdzenie dotyczy zdolności faktycznej, a nie stanu zdrowia. Ta procedura wynika z rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności. Do redakcji Infor.pl docierają informacje z całej Polski o nagminnym odbieraniu przez WZON i PZON pkt 7. Nie wynika to w naszej ocenie ze zmian w prawie w ostatnich kilkunastu miesiącach. To prawdopodobnie efekt przyjęcia przez PZON-y restrykcyjnej wykładni i skrajnie niekorzystnej dla osób niepełnosprawnych przepisów obowiązujących od dekad. Odebranie pkt 7 oznacza, że osoba niepełnosprawna nie wymaga ciągłej opieki, a jej opiekun nie otrzyma świadczenia pielęgnacyjnego (w 2026 r. 3386 zł miesięcznie - podwyżka o 99 zł do 2025 roku (3287 zł). Problem dotyczy przede wszystkim dzieci autystycznych, które w wieku 4-6 lat otrzymywały czasowo pkt 7, a przy ponownym stanięciu na komisji PZON w wieku np. 8 lat są pozbawiane pkt 7 - rodzice nie rozumieją jak to możliwe przy niezmienionym stanie zdrowia ich dziecka. Odpowiedź jest bardzo prosta - Wasze dzieci umieją się w wieku 8 lat samodzielnie ubrać i wykąpać, a kiedy miały 4 lata orzecznicy przyjmowali, że wymagają Waszej pomocy.

Aplikacja "Schrony" pokazuje gdzie się ukryć. Czy będzie rozbudowana?
22 gru 2025

Aplikacja "Schrony" uruchomiona w poprzednim roku pokazuje gdzie się ukryć. Można w niej sprawdzić rozmieszenie miejsc schronienia dla ludności. Najwięcej schronów i ukryć znajduje się na Śląsku i Mazowszu. Czy aplikacja będzie rozbudowana?

Wigilia wolna od pracy w praktyce nie dla wszystkich pracowników. Oto dlaczego szef-pracoholik jest groźny dla całej firmy
22 gru 2025

Zgodnie z przepisami od 2025 roku 24 grudnia jest w Polsce dniem ustawowo wolnym od pracy. Wolna Wigilia przez wielu jest oceniana jako gest troski o pracowników, ukłon w stronę work-life balance i odpowiedź na realne potrzeby ludzi. W publicznej debacie jednak rzadko mówi się to tym, jak ta decyzja wpływa na liderów. Bo choć zespoły szybciej myślą o barszczu i choince, dla kadry zarządzającej święta to często jeden z najbardziej intensywnych i obciążających momentów w roku. To właśnie liderzy wykonują w tym czasie ogromną, niewidzialną pracę.

Jawność płac - początek zmian 24 grudnia 2025 r. Co naprawdę się zmienia teraz, co za pół roku a co jeszcze później?
22 gru 2025

W Wigilię 24 grudnia 2025 r. wchodzą w życie pierwsze zmiany kodeksu pracy dotyczące przejrzystości wynagrodzeń w procesie rekrutacyjnym. Pracodawcy będą musieli przekazywać kandydatom informację o proponowanym wynagrodzeniu (kwocie lub przedziale) oraz stosować neutralny język w ofertach pracy. Kolejne rozwiązania wynikające z unijnej dyrektywy o równości wynagrodzeń mają zostać wdrożone w prawie krajowym do 7 czerwca 2026 r., przy czym część obowiązków (np. raportowanie) będzie uruchamiana etapami w kolejnych latach.

Nowa ulga dla posiadaczy studni, która wzbudza kontrowersje – „jak tylko ludzie dowiedzą się o tym, że procedujemy taką ustawę, to od jutra u nas będą kopali następne studnie”. Kto ostatecznie zostanie zwolniony z opłaty i będzie mógł uniknąć nawet 60 tys. zł kary?
23 gru 2025

W dniu 17 października 2025 r., do Sejmu został wniesiony poselski projekt ustawy o zmianie ustawy – prawo wodne, który zakłada czasowe zwolnienie z opłaty legalizacyjnej za urządzenie wodne wykonane bez wymaganego pozwolenia lub zgłoszenia wodnoprawnego oraz warunkowe zwolnienie z przewidzianych w ustawie kar pieniężnych. Oszacowano, że na rozwiązaniu przewidzianym w projekcie, może skorzystać nawet 40 tys. gospodarstw rolnych, jednak – nie tylko rolnicy będą mogli bezkosztowo zalegalizować swoje studnie. Ten aspekt wzbudził niemałe kontrowersje podczas posiedzenia sejmowej Komisji Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej.

pokaż więcej
Proszę czekać...