Co warto zrobić przed pójściem do banku?
Zanim udamy się do banku warto wiedzieć jaką nieruchomość chce się kupić. Liczy się przede wszystkim cena, jaką będziemy chcieli za nią zapłacić. Od niej w dużej mierze zależy wartość wnioskowanego kredytu.
O co zapytają nas w banku?
Doradca kredytowy zapyta, jakie osiągamy dochody (wysokość netto, z jakiego tytułu, jak długo pracujemy w danej firmie, jaki rodzaj umowy itp.) oraz jakie są nasze zobowiązania (już spłacane kredyty i pożyczki, karty kredytowe, debety, stałe koszty utrzymania, liczba osób na utrzymaniu itp.).
Na tej podstawie określi naszą zdolność kredytową, czyli wysokość kredytu oraz okres jego spłaty.
POBIERZ WZORY: Umowy w finansach
Od czego zależy oprocentowanie kredytu?
Najważniejszym parametrem umowy kredytowej jest oprocentowanie kredytu. Składa się ono zazwyczaj z dwóch elementów. Pierwszy jest zmienny i zależy od czynników giełdowych, a drugi to marża banku.
Pierwszy element jest zmienny i ani my, ani bank nie mamy na niego wpływu. Natomiast marża banku może być negocjowana. Jej wysokość jest uzależniona przede wszystkim od waluty w jakiej bierzemy kredyt, wartości kredytu oraz wskaźnika LTV .
Wskaźnik LTV mówi o procentowym udziale kredytu w stosunku do wartości kredytowanej nieruchomości. Zasada jest taka, że im wyższa wartość LTV, tym wyższa będzie proponowana przez bank marża.
Jeżeli nieruchomość kosztuje 400 000 zł i wnioskujemy o kredyt w wysokości 300 000 zł (a 100 000 zł to nasz wkład własny), to LTV wynosi 75% (300 000/400 000).
Marża zależy także od wysokości kredytu. W praktyce efektywne negocjacje można rozpocząć z bankiem w momencie, gdy ubiegamy się o kredyt w wysokości powyżej 500 000 zł.
Co to jest prowizja bankowa?
Następnym istotnym parametrem kredytu hipotecznego jest prowizja bankowa. Jest to procentowo ustalony wskaźnik mówiący o tym, ile musimy zapłacić bankowi za udzielenie kredytu. Rozpiętość wysokości prowizji jest dość duża i wynosi od 0 nawet do 3,5% wartości kredytu.
Jednoprocentowa prowizja od kredytu w wysokości 500 000 zł to 5000 zł. Kwota ta może zmniejszyć wysokość wypłaconego kredytu (jeśli ubiegamy się o 500 000 zł kredytu, bank wypłaci 495 000 zł). Inne rozwiązanie polega na tym, że otrzymamy 500 000 zł, ale spłacić trzeba będzie 505 000 zł.
Na jakie jeszcze opłaty trzeba uważać?
Inne koszty, na które warto zwrócić uwagę:
- opłata za rozpatrzenie wniosku - w praktyce nie jest już przez banki pobierana
- opłata za wycenę nieruchomości - w zależności od miasta i nieruchomości wynosi od kilkuset do kilku tysięcy złotych; bank może narzucić nam współpracującego z nim rzeczoznawcę lub sami możemy go wybrać
- prowizja za przedterminową (częściową lub całkowitą) spłatę kredytu - banki często zastrzegają w umowach, że kredyt nie może zostać spłacony przed terminem;
Banki często posługują się takimi klauzulami: "W przypadku gdy łączna kwota nadpłat w okresie pierwszych 3 lat kredytu przekroczy 15% kwoty kredytu lub zostanie on spłacony w całości, prowizja od udzielenia kredytu wynosi 1,5% (za wcześniejszą spłatę zapłacimy 4500 zł), po 3 latach częściowa lub całkowita spłata - bez opłat"
- prowizja za podwyższenie kwoty kredytu - występuje w sytuacji, gdy chcemy zwiększyć wartość kredytu (np. przy określaniu wysokości kredytu deklarowaliśmy wkład własny o wartości 100 000 zł, ale okazało się, że potrzebujemy tych pieniędzy np. na wykończenie mieszkania)
- ubezpieczenie niskiego wkładu własnego - jeżeli bank standardowo udziela kredytu np. do 80% wartości nieruchomości, a chcemy wziąć kredyt na 100%, to te brakujące 20% trzeba będzie ubezpieczyć; koszt ubezpieczenia jest każdorazowo określany przez bank
- opłata za przewalutowanie
- koszty ewentualnego, obligatoryjnego ubezpieczenia na życie lub od utraty pracy
Jakie są sposoby spłaty kredytu?
Banki dają również możliwość wyboru sposobu spłaty kredytu. Możemy zdecydować się na raty malejące (stała wartość spłacanego kapitału) lub raty równe (annuitowe). W pierwszym przypadku pierwsza rata będzie (nominalnie) najwyższa i będzie malała wraz ze spłatą kredytu. Jednak zdolność kredytowa liczona dla spłaty tą metodą jest zawsze niższa niż dla spłaty w ratach równych. Bank oblicza ją bowiem dla pierwszej (najwyższej raty). Spłacając kredyt w ten sposób zapłacimy łącznie niższe odsetki w porównaniu ze spłatą w ratach równych.
W drugim przypadku obliczona rata będzie w każdym miesiącu podobna. Trudno powiedzieć, że taka sama, gdyż ma na nią wpływ oprocentowanie, które jest zmienne, oraz (w przypadku kredytów walutowych) aktualny kurs waluty.
Inne postanowienia umowy na które warto zwrócić uwagę
Dodatkowymi możliwościami, jakie może nam zaoferować bank, są: wakacje kredytowe oraz karencja w spłacie kredytu.
Wakacje kredytowe to możliwość zawieszenia spłaty rat kapitałowych np. raz w roku na okres do trzech miesięcy. W okresie tym będziemy spłacać jedynie odsetki od kredytu.
Karencja w spłacie kredytu polega na tym, że bank może nam odroczyć (nawet do 24 miesięcy) moment rozpoczęcia spłat kapitałowych. Podobnie jak w przypadku wakacji kredytowych w okresie tym spłacać będziemy tylko odsetki od kredytu.
Częścią umowy kredytowej są najczęściej regulaminy bankowe. Są to postanowienia, które wiążą klienta ale klient nie może ich negocjować i zmieniać.
Przeczytaj również: Czym jest kredyt