O obowiązku zachowania tajemnicy bankowej oraz możliwości i zakresie zwolnienia z niej stanowi art. 104 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (Dz.U. z 2016 r. poz. 1988). Wśród szeregu ustawowych zwolnień z obowiązku zachowania przez bank tajemnicy bankowej, ustawodawca przewidział możliwość upoważnienia banku przez osobę, której informacje konfidencjonalne dotyczą, do przekazania danych objętych tajemnicą bankową wskazanemu podmiotowi (art. 104 ust. 3).
Upoważnienie do przekazania informacji objętych tajemnicą bankową powinno:
- mieć formę pisemną, a jeżeli zostało złożone w formie elektronicznej powinno ono zostać utrwalone przez bank na informatycznym nośniku danych;
- być skierowane do banku (a nie do osoby, która miałaby otrzymać informacje objęte tajemnicą);
- wskazywać podmiot, który udziela upoważnienia;
- indywidualizować podmiot, któremu mają zostać udostępnione informacje,
w szczególności poprzez podanie jego imienia i nazwiska bądź nazwy, adresu zamieszkania lub siedziby; - wskazywać czynność bankową, z którą związane są informacje objęte tajemnicą bankową;
- precyzować zakres danych objętych tajemnicą bankową, do których przekazania bank zostaje upoważniony.
Przykład:
Ja niżej podpisany XY, zamieszkały w Warszawie ul. XYZ 1/1, PESEL 00000000001, legitymujący się dowodem osobistym seria ABC numer 990099, działając na podstawie art. 104 ust. 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe, niniejszym upoważniam Bank ABC S.A. z siedzibą
w Warszawie do przekazywania YZ Sp. z o.o. z siedzibą w Krakowie, KRS 00009999, wszelkich informacji objętych tajemnicą bankową dotyczących umowy kredytu zawartej z Bankiem
o numerze AAA/00001/16 z dnia 1 stycznia 2016 roku, w szczególności informacji o zadłużeniu wymagalnym oraz niewymagalnym wynikającym z wyżej wymienionej umowy, terminach oraz kwotach zapadłych i niezapadłych rat. Upoważnienie udzielone jest na czas nieokreślony.
30 stycznia 2017 roku, XY
Beneficjentem tajemnicy bankowej jest nie tylko strona czynności bankowej, ale również podmiot z którym bank prowadził negocjacje w celu dokonania takiej czynności, nawet jeśli do jej dokonania ostatecznie nie doszło. W stosunkach wielopodmiotowych beneficjentów może być kilku, np. współposiadacze rachunku bankowego. Jednakże, za beneficjenta nie będzie uznany małżonek posiadacza rachunku bankowego, niezależnie od ustroju majątkowego małżonków. W takim wypadku aby mógł on uzyskać od banku informacje objęte tajemnicą bank musi posiadać w tym zakresie upoważnienie, o którym mowa w art. 104 ust. 3. Jeżeli jednak małżonek jest współposiadaczem rachunku bankowego, współkredytobiorcą lub poręczycielem ma on, jako strona czynności bankowej, legitymację do uzyskania informacji objętych tajemnicą.
Upoważnienie do przekazywania informacji objętych tajemnicą bankową może być udzielone osobiście, bądź też przez przedstawiciela ustawowego, pełnomocnika lub prokurenta. Jednakże w przypadku pełnomocnika, zakres udzielonego pełnomocnictwa powinien obejmować również udzielanie upoważnień dla banku do przekazywania informacji objętych tajemnicą bankową.
W praktyce bardzo często upoważnienie do przekazywania informacji objętych tajemnicą bankową nie stanowi odrębnego dokumentu, ale jest częścią indywidualnych umów bankowych (np. w formie jednej klauzul w umowie kredytowej czy umowie rachunku bankowego). Klauzule upoważniające bank do przekazywania informacji objętych tajemnicą bankową nie mogą być jednak zawarte w ogólnych warunkach umowy czy regulaminach. Decyzja o udzieleniu upoważnienia musi być bowiem pojęta suwerennie przez beneficjenta i musi mieć on realną możliwość odmowy udzielenia takiego upoważnienia.
Upoważnienie do udzielenia informacji objętych tajemnicą bankową może być w każdym czasie odwołane. Beneficjent może również zmienić zakres podmiotowy i przedmiotowy upoważnienia. Co więcej Bank nie może odmówić przyjęcia upoważnienia, co per analogiam stosować należy także do zmiany lub odwołania upoważnienia.
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (Dz.U. z 2016 r. poz. 1988).